What is Blockchain? (TR-EN)
Blok zinciri, bir defter gibi düşünebilirsiniz. Bu defter, sıralı sayfalardan oluşur ve her sayfa bir hikaye anlatır. Ancak bu defteri tüm arkadaşlarınızla paylaşırsınız ve herkes aynı defterin bir kopyasını tutar. Yeni bir hikaye eklemek istediğinizde, bu hikayeyi defterin sonuna eklersiniz ve bu hikaye tüm kopyalarda aynı anda görünür.
Her hikaye, önceki hikayeyi referans alır ve birbirine zincirle bağlıdır. Eğer bir hikayede değişiklik yapmak isterseniz, bu değişiklik tüm kopyalarda aynı şekilde yapılmalıdır. Bu da defterinizi tüm arkadaşlarınızın onayıyla değiştirebileceğiniz anlamına gelir.
Ayrıca, bu defterler özel bir kilit sistemiyle korunur. Bir sayfayı değiştirmek için herkesin aynı anahtarı kullanması gerekir ve bu sayede sayfalar güvenli bir şekilde korunur. Bu da, herkesin defterin içeriğine güvenebileceği anlamına gelir.
Blok zinciri, işte böyle çalışır. Her blok, önceki bloğa referansla yeni bilgiler ekler ve tüm bloklar birbirine bağlıdır. Güvenli bir şekilde saklanan bu bilgiler, herkesin onayıyla değiştirilebilir.
Merkeziyetsiz Yapı: Piknik Alanı Karşılaştırması
Merkezi olmayan yapıyı, bir piknik alanına benzetebiliriz. Herkesin kendi piknik sepeti ve malzemeleri var ve herkes piknikte kendi sorumluluğunu üstleniyor. Piknik yapacak kişiler, kendi sepetlerindeki yiyecekleri ve malzemeleri getirirler, böylece herkes kendi ihtiyaçlarını karşılar.
Burada bir ana organizatör veya yönetici yok. Herhangi bir kişi, ihtiyacı olan malzemeleri getirir ve piknikteki faaliyetleri kendi başına organize edebilir. Kimse diğerlerine bağlı değildir; herkes kendi piknik deneyimini kendi şeklinde yaşar.
Benzer şekilde, merkezi olmayan yapıda, her kullanıcı kendi cüzdanına ve verilerine sahiptir ve bağımsız olarak işlem yapabilir. Hiçbir merkezi otorite yoktur, bu da herkesin kendi dijital varlıklarını kontrol etmesini sağlar ve işlemlerini kendi başlarına gerçekleştirebilirler.
Akıllı Sözleşmeler: Oto-Satış Makinesi Örneği
Akıllı sözleşmeleri, bir oto-satış makinesine benzetebiliriz. Oto-satış makinesi, belirli bir işlem gerçekleştiğinde otomatik olarak tepki veren bir mekanizma içerir. Örneğin, para atıldığında, istenen ürünü otomatik olarak verir.
Akıllı sözleşmeler de benzer şekilde çalışır. Belirli bir koşul yerine getirildiğinde, otomatik olarak belirli bir işlemi gerçekleştirirler. Örneğin, belirli bir tarihte belirli bir miktar para ödenmesi durumunda, sözleşme otomatik olarak bir mal veya hizmetin sahibini değiştirir veya bir eylem gerçekleştirir.
Bu sözleşmeler, kodlanmış kurallara göre çalışır ve insan müdahalesine gerek duymaz. Bir koşul yerine getirildiğinde, programlanmış olan eylemi otomatik olarak gerçekleştirirler. Bu da güvenilirlik ve şeffaflık sağlar.
You can think of a blockchain as a ledger. This ledger comprises sequential pages, each telling a story. However, you share this ledger with all your friends, and each person holds a copy of the same ledger. When you want to add a new story, you append it to the end of the ledger, and this story appears simultaneously in all copies.
Each story references the previous one and is linked in a chain. If you wish to make changes to a story, these changes must be reflected in all copies. This means you can alter your ledger only with the consensus of all your friends.
Additionally, these ledgers are protected by a special locking mechanism. To alter a page, everyone must use the same key, ensuring the pages are securely protected. This means everyone can trust the content of the ledger.
This is how a blockchain operates. Each block adds new information with reference to the previous block, and all blocks are interlinked. The securely stored information can be altered with the consensus of everyone.
Decentralized Structure: Comparison to a Picnic Area
We can liken a decentralized structure to a picnic area. Everyone has their own picnic basket and supplies, and each person takes responsibility for their own picnic. Individuals bring their own food and supplies, ensuring they meet their needs.
There's no central organizer or manager here. Anyone can bring the required supplies and independently organize activities at the picnic. No one is dependent on others; everyone experiences their own picnic in their own way.
Similarly, in a decentralized structure, each user has their wallet and data, and they can transact independently. There's no central authority, enabling everyone to control their digital assets and carry out transactions on their own.
Smart Contracts: Example of a Vending Machine
We can liken smart contracts to a vending machine. A vending machine automatically responds when a specific transaction occurs. For instance, it dispenses the desired product when money is inserted.
Smart contracts function similarly. When specific conditions are met, they automatically execute certain actions. For example, if a particular amount of money is paid by a specific date, the contract automatically changes ownership of a product or performs an action.
These contracts operate based on coded rules and don't require human intervention. When a condition is met, they automatically execute the programmed action, ensuring reliability and transparency.