Болалардаги уйқунинг бузилиши - бунга гаджетлар айбдорми?

Болалардаги уйқунинг бузилиши нимани англатади
Болаларда уйқуни бузиш аломатлари
Болалардаги уйқу бузилишининг сабаблари
Нима учун болалар учун уйқу муҳим?
Гаджетлар боланинг уйқу бузилиши билан қандай боғлиқ?
Уйқуга тайергалик пайтида гаджет ўрнига нимадан фойланса бўлади?
Гаджетларнинг салбий таъсирини камайтириш бўйича оддий маслаҳатлар

Тадқиқотларга кўра, ўспиринларнинг 90% гача тунги дам олишдан олдин гаджетлардан жуда узоқ вақт фойдаланишлари сабабли етарли даражада ухламайдилар. Болалардаги уйқусизлик гаджетлардан фойдаланиш билан боғлиқ.

Вақт ярим тундан анча ўтди ва бола ҳали ҳам ухламаган? Нима қилиш керак? Болалар психологларининг фикрига кўра телефонни олиб қўйиш / WiFi-ни ўчириш ёки шунчаки 'ътибор бермаслик тўҳри ечим бўлмайди. Келинг, гаджет туфайли боланинг уйқусизлигини олдини олиб, бундай вазиятда нима қилиш кераклигини ва уни қандай олдини олиш кераклигини кўриб чиқамиз.

Болаларда уйқу бузилиши

Боладаги уйқунинг бузилиши - тунги дам олиш бўлмаган ёки етарли бўлмаган ҳолатдаги алоҳида ҳолат бўлиб, бу организм тизимлари фаолиятининг сусайишига ва иммунитетнинг пасайишига олиб келади.

Тунги дам олиш бузилишлиги алоҳида касаллик хисобланмаса ҳам, бошқа касалликларни келиб чиқишига замин яратиши мумкин. Хусусан, гаджетлардан ортиқча фойдаланиш оқибатида бу каби холатлар сурункалик касб этади.

Уйқунинг бузилиши муаммо бўлиб, унга эътибор берилмаса, ўта салбий оқибатларга олиб келиши мумкин. Муаммо юзага келганда, келиб чиқиш сабабларини ўз вақтида аниқлаш ва бартараф этиш чораларни кўриш керак бўлади.

Ҳар қандай ёшдаги боланинг тунги дам олишида бузилишларни ўз вақтида аниқлаш ва олдини олиш муҳим аҳамиятга эга. Ва бу холат фақат болаларда уйқусизлик аломатлари намоён бўлганда юзага келади.

Болаларда уйқуни бузиш белгилари

Тунги дам олишни бузиш сабабларидан қатъи назар, уни ўз вақтида аниқлай олиш муҳимдир. Болалардаги уйқуни бузишнинг асосий белгилари:

диққат эътиборни камайишлиги;

энг оддий сўровларни, кўрсатмаларни тингламаслик ва бажармаслик;

қатъиятлиликни йўқотиш, доимий ташвишнинг намоён бўлиши;

ортиқча энергия;

осонлик билан чалғишлик;

ўзини бошқаришидаги қийинчилик;

унутувчанлик, нарсаларни йўқотиш ҳолатларини кўпайиши;

сабрсизлик.

Ҳар бир сиптом қандайдир шароитлар асосида келиб чиққан. Болаларда уйқу бузилиш сабабларини тахлил қилиб чиқсак.

Болалардаги уйқу бузилишининг сабаблари

Уйқу муаммолари турли хил сабаблар оқибати юзага келиши мумкиг. Болаларда уйқу бузилиши сабабларини қўриб чиқаётганда қуйидаги факорларга эътибор бериш керак:

ёш хусусиятлари (ерта ва мактабгача ёшдаги болалик) - интенсив ривожланиш ўзгаришлари уйқунинг бузилиши билан кечиши мумкин;

ортиб бораётган ташвиш ва тушкунлик - ҳар қандай ёшда уйқу муаммоларига олиб келади. Уларнинг пайдо бўлишининг сабаблари бошқача бўлиши мумкин: зулмат қўрқувидан ёмон тушлар сонининг кўпайишига;

соғлиқ муаммолари - астма, ошқозон-ичак касалликлари ва бошқа нохуш касалликлар тунги уйғоқликни кучайтиради ва дам олиш даврларини қисқартириши мумкин;

Кофеин ичиш - Кофеинли ичимликлар ичиш ўспиринлар учун чарчоқ ва уйқуни бузиш билан курашишнинг машҳур усули ҳисобланади.

оиладаги ўзгаришлар - жанжаллар, ота-оналарнинг ажрашиши ва бошқа оилавий дақиқалар уйқусизлик, тез-тез уйғониш ва тунги уйғонишни келтириб чиқариши мумкин;

гормонал ўзгаришлар - балоғат ёшига хос бўлиб, у уйқу учун жавоб берадиган гормон секрециясида силжишларни келтириб чиқариши мумкин;

кечқурун ва тунда гаджетларнинг салбий таъсири - сунъий нурга таъсир қилиш уйқу гормонларини бостириши мумкин.

Нима учун болалар учун уйқу муҳим?
Уйқу ҳар бир инсон ҳаётининг енг муҳим қисмидир, айниқса ўсиш даврида. Шубҳасиз, ҳар бир ота-она шунчаки ухламаган ва чарчаган боланинг ғазабланиши ёки зўравон салбий реакцияси билан учрашди.

Уйқунинг етишмаслиги нафақат боланинг кайфияти ва хатти-ҳаракатларига, балки унинг соғлиғи ва ривожланиш ҳолатига ҳам салбий таъсир қилади. Ҳатто 30 дақиқалик уйқусизлик ҳам концентрацияни сезиларли даражада камайтириши мумкин, олинган маълумотларни ёдлаш ва ўзлаштириш қобилияти, албатта, эътиборни чалғитади. Бундан ташқари, уйқусизлик камдан-кам ҳолларда бошқариладиган ҳиссий импулсларни келтириб чиқаради.

Тунги дам олишнинг етишмаслиги депрессия ва хавотирлик бузилишлари даражасининг ошишига, шунингдек бошқа психологик ва ҳатто руҳий қийинчиликларнинг ривожланишига ва ёш авлодга сабаб бўлади.

Гаджетлар боланинг уйқу бузилиши билан қандай боғлиқ?
Aлбатта, болалардаги уйқунинг бузилиши нафақат гаджетлар, балки, масалан, қуйидаги омиллар сабаб бўлиши мумкин:

ортиқча ўқув юки;

қўшимча дарсларш;

уй ишларини бажариш;

кўп юриш ва ҳ.к.

Шунга қарамай, шуни таъкидлаш керакки, кўпинча болалар уйқусини бузишда гаджетлар алоҳида рол ўйнайди.

Болалардаги уйқу бузилишининг сабаблари
Хўш, гаджетлар дам олишни бузиш билан қандай боғлиқ? Буни тушунишга ҳаракат қилмоқда.

Смартфонлар, планшетлар ва бошқа қурилмалар қисқа тўлқинли кўк нурни чиқаради, бу еса ухлашни қийинлаштиради. Маълум бир ёшгача бўлган болаларда кўриш қобилияти ривожланади, бу еса бу ёруғликни филтрлаш мумкин емаслигини кўрсатади. Бундан ташқари, кўк нур инсон танасида мелатонинни бостиради, бу эса уйқуни уйғотиш циклини бошқариш учун жавобгардир.

Яна бир омил - бу виртуал мулоқотнинг етарли дозасини олиш учун эртароқ уйғониш истаги ёки ҳатто тунда уйғониш, ижтимоий тармоқларда ўтириш ёки қизиққан машғулот билан банд бўлиш. Бу каби холатлар оқибати боланинг холатига салбий таъсир кўрсатиши мумкин, аста-секин сурункали уйқусизликка айланади.

Гаджетни ётишдан олдин қандай алмаштириш мумкин?

Aгар фарзандингизни уйқусизлигидан сизни хавотирга қўяётган бўлса, уйқуга ётишдан аввал қуйида ишларни қилиб кўришлик керак:

тишларни тозалаш;

хонани шамоллатиш;

айланиб келиш;

китоб ўқиш;

кроссворд ечиш ва ҳ.к.

Асаб тизимида ортиқча стрессни келтириб чиқармайдиган ва мияни бўшаштирадиган барча тадбирларни қўллаб кўрса бўлади. Асосийси бу каби ишлар ярим соатдан ошмаслиги керак.

Гаджетни воз кечишликни талаб қилишлик ҳам стресс келтириб чиқариш мумкин. Ота оналар бу холатда нима қилса бўлади. Жавоб битта - болангиз билан келишиб олиш керак. Мажбурий тақиқ хеч нарса хал қилмайди.

Гаджетларнинг салбий таъсирини камайтириш бўйича оддий маслаҳатлар

Уйқусизлик каби муаммони ҳал қилишда болангизга ёрдам беришни хоҳлайсизми? Гаджетлар таъсирини камайтиришга ёрдам берадиган баъзи оддий маслаҳатлар:

1. Рақамли детокс. Уйфуга ётишдан аввал (1,5 соатча) ҳар қандай гаджетни ишлатмасликка келишиб олишлик. Гаджетларни уйхлаш хонасида ишлатмасликка келишиб олишлик.

2. Бу ерда боланинг дам олиш сифати ва миқдори ҳақида эмас, балки унинг киберхавфсизлиги ҳақида гап боради. Гаджетлар будилник сифатида ишлатилмаслик тавсия қилинади. Болангизга механик уйғотиш мосламасини олиб беринг.

3. Гаджетларни ишлатиш учун алоҳида хона ажратинг. Оилада кўплаб планшетлар / смартфонлар / ноутбуклар ва бошқа асбоблар борми? Уларни ҳар доим энг яхши заряд даражасида ушлаб туришингиз учун уларни қаерда сақлаш кераклигини аниқланг.

4. Назорат қилувчи дастурий таъминотлардан фойдаланинг. Функционаллик ёрдамида келишувни сақлаш ва боланинг қурилмалари устидан назоратни кучайтириш учун муайян чекловларни белгилаш учун фойдаланиш мумкин.