Мени йиғлатган ҳикоя
Мени йиғлатган ҳикоя
Қишлоқда Жими мелиса лақабли соҳиби узр бор эди. Унинг асли исми Умиджон эканини кўпчилик жанозасида билган. Жими мелиса доим мавсумга қарамай, пала партиш кийимда юрарди, хатто қахратон қишда битта футболкада, ёзнинг саратонида эса эгнига фуфайка, оёғига ипли ботинка кийиб оларди. Хиндларнинг ўша вақтлардаги "Танцор диско" фильмидаги Жимининг қўшиғини чучук тили билан "аяама дисто таншо" деб айтиб юришидан, фильм қахрамони Жимига ўхшаб, қалин сочини орқага тараб, унгга тақлид қилишидан Жими лақабини олган эди. Тол ходасидан йўниб ГАИникидай зебра қилиб олган таёқчани кўтариб, катта йўлда эски мелиса фурашкада ҳуштак чалиб, тартибталаб бўлганидан уни "Жими мелиса" деб чақиришарди.
Баъзи пайтлар катта йўл ёқасидаги мактабдан ўқишдан қайтаётган кичкина болакайларни кўриб қолса, хуштак чалиб, таёқчасини кўтариб йўлни ўртасига чиқиб машиналарни тўхтататарди. Йўлнинг бошқа томонига ўтказиб қўярди. Бесунақай гавдасига бир оёғини сал судраб юрар, калласи ўнг томонгга сал қийшайган, оғзидан оқиб турган елни куйлагининг енгига артаверганидан қотирсоқ бўлиб кетган, кўзлари олайганроқ бўлса-да, кўзларидаги меҳр сезилиб турадиган Жимини кўпчилик устидан кулиб, масхаралаб ўтар, ўтганда ортидан тош, кесак отиб кулгу қилишарди. Девонасифат бўлса-да, ақли унчалик заиф эмас эди. Яхши ёмонни ажратарди, меҳрибон, эзгу ишлари кўп эди.
Жими мелиса бувиси билан яшар эди. Отаси у туғилганида онаси билан ажрашиб кетишган ва бошқа бошқа турмуш қуришган эди. Болани ногиронлар интернатига бераман деганда кампир кўнмади, "сангга керак бўлмаса, ман боқаман, уволидан қўрқаман" деб додлаб олиб қолди. Жими улғайиб кампирга кўмакчи бўлиб қолди. Қишлоқдаги мактаб, қишлоқ ва касалхона ошхоналаридан мева, полиз пўчоқларини олиб келиб, кампирнинг қўйларини боқарди.
Ашулаларни ўзи билганича чучук тилида хиргойи қилиб ишлашини кўриб кампир ичида пинҳона эзилиб йиғлаб оларди. "Отам болам, мени отам!"-деб эркалаб қўйса тамом Жими хурсанд бўлиб ўйингга тушар, кампирни қучоқлаб "онаш онашам" деб қувонарди. Кейин қўлига узук таққан қилиқни қилиб "Кейинчак апте мангга" ( Келинчак олиб кел мангга) деб уйланишни талаб қилиб эркаланар, кампир баттар эзилиб, "қўйларимиз, пулларимиз кўп бўлсин, зўр қизга уйлантираман отам болам" деб қўярди. Шунда Жими роса завқ билан овозини борича қах қах уриб куларди.Қишлоқдаги тўйу маъракаларда доим дастёр эди, хатто ўтин ёришда унгга тенг келадигани йўғиди. "Яша Жими, маладес Жими" дейишган сари завқи келиб ишларди. Баъзан масжидга бориб, орқа сафдаги болаларнинг ичига кирволиб, жим маъруза эшитиб ўтирарди. Бирор ёш бола кулса ёки қилиқ қилса, Жими бошини сарак-сарак қилиб, кўрсаткич бармоғини лабининг устига кўндаланг қўйиб, "тшшш! " деб, уларни тинчлантирарди.
Масжиддан чиқиб ҳаммани оёқ кийимини кетиш йўлига тўғрилаб, қарияларни хассасини қўлига ушлатарди. Катта уламолар, қарияларнинг қўлини ўпиб, юзига суртарди. Кимдир унинг бошини силаб дуо қилса, кимдир жирканиб қўлини тортарди. Жими эътибор қилмасиди, лекин оғрингани билиниб турарди. Масжидда у тўғрида ихтилофлар бўлиб "таҳорати бузилиб юради, кирмасин"деган эътирозларга қори домла "индаманглар, худонинг эркатойи у, гуноҳи мангга" деб кескин нуқта қўйганиди.
Жими 28 ёшида каналга тушиб оқиб кетаётган 5 ёшли болани қутқариб, ўзи чўкиб, ҳалок бўлди. Ўша куни намозшомга яқин тўғондан ўлигини топиб олиб келишди. Жимини олиб келишганда кўрган ҳамма ҳайратга тушди. Тавба, шунақангги хушсурат, истарали гўзал йигитга айланган, сочлари ялтираб, ажойиб жилмайиб турарди. Жанозага келган қори домла "айтувдиму, бу бола фаришта" деб, дея хўнграб йиғлаб юборди. Кампирнинг доди бутун қишлоқни ларзага солди. "Ҳар куни мангга куёв бола бўволиб, тўй-тўй ўйнайдиган болам-а"..."Чимилдиқ кўрмаган болам-а"... "Салдат бўламан, армияга кетаман, сени ташлаб деб зарда қилиб қўрқитадиган болам-а,
ташлаб кеттинг ростана" деган фарёди ҳаммани йиғлатди. Кейингги хотини билан бошқа жой олиб кўчиб кетган отаси келганларга бошини эгиб, "бандалик экан" деб билинар билинмас соҳта инграб қўйишдан бошқага ярамади. Жанозага кўпчилик йиғилди. Тобути қабристонгача қўлма-қўл оқиб борди. Биринчи марта уни кўчада биров хайдамади, туртмади, ортидан тош отмади. Кампир иккита катта қўчқорни бирини сотиб, иккинчисини сўйиб маъракаларини ўтказди.
Орадан йиллар ўтиб кампир ҳам омонатини топширди. Жанозага келганлар кампирнинг уйидаги Жимининг мелиса шапкаси, ола таёқчаси, ювиб, дазмолланган кийимларини кўриб ҳайратга тушишди.
Ҳа азизлар бундай фариштасифат одамлар ҳозир ҳамма қишлоқларда бор, ҳамма даврда яшаб ўтган. Уларни туртманг, масхара қилманг. Қўлингиздан келса арзимаган нарса билан кўнглини кўтаринг. Ростанам уларни худонинг эркатойлари дейишади.