January 13, 2020

Белар мова

https://knihi.com/Ernest_Cheminhuej/Stary_calaviek_i_mora.html

https://belarusy.net/kandrat-krapiva/

травень - май

каунер - воротник

прымха - суеверие

ветразь - парус

шчамлетка - прищепка

Гародніна - овощи

выбухнуць - взорваться

золак - заря

На дыбачках - на цыпачках

скуголиць - выць

А

  1. Абарваць тэлефон Абводзіць вакол пальца //
  2. Абдымаць неабдымнае; Абедзвюма рукамі;
  3. муж аб'еўся груш; абіванне парогаў; Аблудная авечка;
  4. Абкласці чырвонымі сцежкамі; Абліванне граззю; Абмазаць дзегцем;
  5. Абое рабое; Абразаць крылы; Абрастаць мохам;
  6. Абсалютны нуль; абсевак у полі;
    Абстрасці прах з ног; Абуць у лапці ;
    Абы з рук; Абы дзень да вечара;
  7. Біцце бібікау .
    Біць у набат. заклік да барацьбы
    Браць ногі (боты) на плечы
    Бурыданау асел
    Бярозавая каша -пакараннне розгамі.

...

  1. На вялікім рахунку
  2. Абливанец- поуны тоусты чалавек .
  3. Шахрай - той хто хутка траціць грошы.
  4. Хварсун - задавака.
  5. з якое ласкі - с какой стати
    паняверка - потеря веры
    хеура - банда шайка
    паабапал - по обеим сторонам
    шыба - оконное стекло
    Занядбаны - заброшеный
    Падарожжа - путешествие
    Хваля- волна
    прыступка - ступенька
  6. КАЛУЖНИЦА

vk
Действительно – сапраўды, насапраўды, дапраўды (разм.)
Другими словами – інакш (іначай) кажучы
Однако – аднак, але (= руск. -но)
Итак – такім чынам, дык вось (= так вот), значыць (= следовательно)
Кроме того – апрача (апроч) таго
Также - таксама
Конечно – вядома, ведама, несумненна, безумоўна, зразумела; натуральна, звычайна (= естественно). !!! Не –канечна (гэта = обязательно)
Во всяком случае – ва ўсякім выпадку
Вообще – наогул, агулам, увогуле
По этой причине – таму
Хотя - хоць
Возможно – магчыма, мажліва; як мага (= как можно)

Верш

Кожны з нас прыпасае Радзімы куток,

Каб да старасці чэрпаць адтуль успаміны.

Пімен Панчанка.

➖ Повезет в следующий раз - пашанцуе ў наступны раз
➖ Ничего особенного - нічога асаблівага
➖ С одной стороны - з аднаго боку
➖ С другой стороны - з іншага богу
➖ Повторите еще раз, пожалуйста - паўтарыце яшчэ раз, калі ласка
➖ Вот в чём дело! - вось у чым справа!
➖ Всякое бывает - усякае бывае
➖ Что ты имеешь в виду, говоря это? - што ты маеш на ўвазе, кажучы гэта?
➖ В чём дело? - у чым справа?
➖ Вы что-то сказали? - вы штосьці сказалі?

з часу на час

прыказкі Адпаведнікі рускіх прыказак у беларуская мове

Без труда не вытащишь и рыбку из пруда. – Каб рыбу есці, трэба ў ваду лезці. = Трэба нахіліцца, каб з ручая напіцца. = Каб вады напіцца, трэба ёй пакланіцца. = Вады не засіліш не паварушыўшыся, рыбы не зловіш не памачыўшыся. =

Па Два сапога пара. – Абое рабое. = Аднаго поля ягады. = На адным сонцы сушыліся. = Адзін чорт маляваў.

Дурака пошлешь, а за ним и сам пойдешь. – Пашлі дурнога, а за ім другога. = Паслаўшы дурнога, за ім пашлі другога. = Пашлі асла, а за ім пасла. = Пайшоў Апанас па квас, дык ні Апанаса, ні кваса. = Пашлі Ціта па сіта – няма сіта, няма Ціта. = Паслалі сабаку па табаку – ані табакі, ані сабакі.

Жизнь прожить – не поле перейти. – Век звекаваць – не пальцам паківаць. = Век зжыць – не мех сшыць. = Жыццё пражыць – не песенку спець. = Жытку пражыць – не люльку выкурыць.

За двумя зайцами погонишься – ни одного не поймаешь. – Хто зашмат жадае, той нічога не мае. = За сем работ бярэцца, а ні адна не ўдаецца. = Хто два зайцы гоніць, ніводнага не здагоніць. = Разам дзвюх сарок за хвост не ўтрымаеш. Из грязи да в князи. – Як з пана пан, то аддасць валы, а як з мужыка пан, то здзярэ пасталы. = Як з мужыка зробіцца пан, то колам галавы не дастаць. = Не дай Бог з гною пірог, а з мужыка пан. = Не дай Бог свінні рог, а мужыку панства. = Сто коп не грошы, мужык не пан. Не плюй в колодец – пригодится воды напиться. – Не плюй у крыніцу: прыйдзеш па вадзіцу. = Не плюй у вадзіцу, давядзецца ж напіцца. = Не плюй у карытца – мо, здарыцца (трапіцца) напіцца. = Прыйдзе каза да ваза (коза да воза).

летась в прошлом
селета в этом
налета у будучым годзе
Как вы себя чувствуете? — Як вы сябе пачуваеце?
катар/насмарк
Потерял сознание. - Страціў прытомнасць
Болеутоляющее средство. - Болепатольны сродак
пухір - уздуцце скуры

Пажаданні

кпіць. на корках.
Жадаю вам
Бясконцана развицця
Чысціні лепшых пачуццяу
Вялікай дружнай сям і
Захоуваць маладосць у сэрцы

Бел литаратура 5кл

Слова — радасць, слова — чары,
Вобраз вечна юных вёсен,
Ёсць ты ўсюды: ў сонцы, ў хмары,
Ты глядзіш праз неба просінь.
Лашчыш слых мой, слова-ззянне,
Атуляеш сэрца ласкай,
Ноч і вечар, дзень, світанне
Абняло ты, слова-краска.

стр 23 Звычайна яны пачынаюцца традыцыйнымі
рыфмаванымі зачынамі: «Даўно гэта было ці нядаўна, так ці не так — цяпер ужо, напэўна, ніхто не ведае», «У якім-тось краі жылі людзі, нібы ў раі, гаравалі, працавалі дый бяды не зналі», «Было яно ці не было, праўда ці няпраўда — паслухаем лепш, што казка кажа». Часам казкі маюць адпаведную канцоўку: «Я там быў, мёд-піва піў, па барадзе цякло, а ў роце не было», «Вам казка, а мне абаранкаў вязка», «Далі мне пірог, я — за парог»,«Тут і казцы канец, а хто слухаў — маладзец». Характэрныя для казак трохразовыя паўторы

Краіна гэта не тэрыторыя. Гэта нават не глеба ці тоны золата ў яе нацбанку. Сапраўднае золата краіны гэта людзі – і неба над імі. Бо без неба над галавою людзям няма чым дыхаць і куды імкнуцца. Толькі яно дае нам сапраўднае пачуццё свабоды і яднае нас усіх. Мы доўга жылі пад хмарным. Можа нават занадта доўга. Але гэтае лета нарэшце дае нам шанец адчуць: як гэта – штодня бачыць блакіт і дыхаць ім напоўніцу да скону.

Еднасць ідзе з неба – і дае сілы перамагаць усё. Толькі свабода дазволіць нам з гонарам быць беларусамі. Музыка гэтага альбому поўная свабоды – і сапраўднай Беларусі. Яна – соль нашага неба і зямлі. А мы – альбо паміж імі – альбо нідзе. Выбар цяпер – за намі ўсімі. І што б ні здарылася – беларускае неба чакае нас заўжды. А можа раптам і на зямлі пажывем яшчэ – бо яна ласкавая і прыгожая. Найлепшая ў свеце. Наша. Адна на ўсіх. Толькі яе вызваліць трэба. І ніхто гэтага не зробіць апроч нас.

Кніга — маленькае акенца, а праз яе ўвесь свет відаць. Вандруйце па ёй.
Куляй па цэ ліш у аднаго,
а трапным словам — у тысячу

Пляшка - бутэлька

Ладзіць бяседу

Астрог - турма

Драбіны

лучына выцінаць

гойсаць поджгаць