Umumta'lim maktablarida fanlarni o'qitishda STEAM ta'lim texnologiyasidan foydalanish metodikasi
Umumta’lim maktablarida fanlarni o‘qitishda STEAM ta’lim texnologiyasidan foydalanish zamonaviy ta’limning muhim yo‘nalishlaridan biridir. Bu metodika o‘quvchilarda tanqidiy va ijodiy fikrlash, amaliy ko‘nikmalar va ko‘p yo‘nalishli muammolarni yechish qobiliyatlarini rivojlantirishga qaratilgan. STEAM tushunchasi quyidagi fanlarning integratsiyasini anglatadi:
· M – Mathematics (Matematika)
STEAM ta’limining asosiy maqsadlari:
1. Integratsiyalashgan yondashuv: Fanlararo bog‘liqlikni yaratish orqali bilimlarning qo‘llanilishini kuchaytirish.
2. Ijodiy yondashuvni rivojlantirish: O‘quvchilarda muammolarni innovatsion yechimlar orqali hal qilish ko‘nikmalarini shakllantirish.
3. Amaliy bilim berish: Nazariy bilimlarni real hayotiy vaziyatlarda qo‘llashni o‘rgatish.
4. Texnologiyalarni qo‘llash: Dasturiy ta’minotlar va zamonaviy uskunalar yordamida interaktiv darslar tashkil etish.
STEAM ta’limidan foydalanish metodikasi:
o O‘quvchilarni muayyan loyihalar ustida ishlashga jalb qilish.
o Misol: Fizika darsida "Shamol turbinasini yaratish" loyihasi orqali energiya turlarini o‘rganish.
2. Real muammolarni tahlil qilish:
o O‘quvchilarga hayotiy masalalarni yechishni o‘rgatish.
o Misol: Matematikadan ekologik muammolarni hal qilish uchun statistik ma’lumotlarni tahlil qilish.
3. Eksperiment va laboratoriya ishlari:
o Darslarni qiziqarli va amaliy bo‘lishini ta’minlash uchun tajribalar o‘tkazish.
o Misol: Kimyo darsida ekologik toza moddalarning xossalarini o‘rganish.
4. Robototexnika va texnologiyalarni joriy etish:
o Kompyuter dasturlash va texnologiyalarni joriy etib, zamonaviy ko‘nikmalarni shakllantirish.
o Misol: Texnologiya darsida LEGO robotlarini dasturlash.
5. San’atni texnologiya bilan birlashtirish:
o O‘quvchilarning estetik didini rivojlantirish uchun fanlar va san’atni uyg‘unlashtirish.
o Misol: Grafik dizayn va geometrik shakllarni o‘rganish orqali rang-barang animatsiyalar yaratish.
STEAM ta’limining o‘quv jarayonidagi afzalliklari:
· Fanlararo integratsiyani mustahkamlash.
· O‘quvchilarni kelajakdagi kasblarga tayyorlash.
· Raqobatbardosh, ijodkor shaxslarni tarbiyalash.
· O‘quv jarayoniga qiziqishni oshirish.
Mazkur texnologiyani samarali tatbiq qilish uchun o‘qituvchilarga maxsus metodik qo‘llanmalar ishlab chiqish, o‘quvchilarning qiziqishlarini o‘rganish va zamonaviy texnologik vositalardan foydalanish muhimdir.