Ixtiyoriy integral tenglamani hisoblash va grafigini quruvchi dastur
Integral tenglamani hisoblash va grafigini quruvchi dastur Python'da ishlab chiqilishi mumkin. Quyida foydalanuvchidan matematik funksiyani qabul qiluvchi, uni belgilangan chegaralar bo'yicha integrallab, natijasini grafikda aks ettiruvchi dastur keltirilgan.
Kod: Integralni hisoblash va grafigini qurish
import matplotlib.pyplot as plt
from tkinter import messagebox
# Integralni hisoblash funksiyasi
def calculate_integral(expression, x_var, lower_limit, upper_limit):
integral = sp.integrate(func, (x, lower_limit, upper_limit))
def plot_function(expression, x_var, lower_limit, upper_limit):
x_vals = np.linspace(lower_limit, upper_limit, 500)
func = sp.lambdify(x, sp.sympify(expression), "numpy")
plt.plot(x_vals, y_vals, label=f"f(x) = {expression}")
plt.fill_between(x_vals, y_vals, alpha=0.2, color="orange", label="Integrallangan maydon")
plt.axhline(0, color="black", linewidth=0.8)
plt.axvline(0, color="black", linewidth=0.8)
plt.title("Funktsiyaning grafigi va integral maydoni")
messagebox.showerror("Xato", f"Grafikni chizishda xatolik: {str(e)}")
self.root.title("Integralni Hisoblash va Grafikni Qurish")
self.func_label = ttk.Label(root, text="f(x) funksiyasi:")
self.func_entry = ttk.Entry(root, width=40)
self.var_label = ttk.Label(root, text="O'zgaruvchi:")
self.var_entry = ttk.Entry(root, width=10)
self.lower_label = ttk.Label(root, text="Quyi chegara:")
self.lower_entry = ttk.Entry(root, width=10)
self.lower_entry.insert(0, "0")
self.upper_label = ttk.Label(root, text="Yuqori chegara:")
self.upper_entry = ttk.Entry(root, width=10)
self.upper_entry.insert(0, "1")
self.calculate_button = ttk.Button(root, text="Integralni hisoblash", command=self.calculate)
self.calculate_button.pack(pady=10)
self.plot_button = ttk.Button(root, text="Grafikni chizish", command=self.plot)
self.plot_button.pack(pady=10)
self.result_label = ttk.Label(root, text="Natija: ", font=("Arial", 12))
self.result_label.pack(pady=10)
lower = float(self.lower_entry.get())
upper = float(self.upper_entry.get())
result = calculate_integral(func, var, lower, upper)
self.result_label.config(text=f"Natija: {result}")
messagebox.showerror("Xato", f"Hisoblashda xatolik: {str(e)}")
lower = float(self.lower_entry.get())
upper = float(self.upper_entry.get())
plot_function(func, var, lower, upper)
messagebox.showerror("Xato", f"Grafikni chizishda xatolik: {str(e)}")
# Tkinter oynasini ishga tushirish
o Foydalanuvchi funksiyani matn sifatida kiritadi (masalan, x**2 + 2*x).
o Quyi va yuqori chegaralarni kiritadi (masalan, 0 va 1).
o Dastur ushbu ma’lumotlarga asoslanib integralni hisoblaydi va natijani ko‘rsatadi.
o Kiritilgan funksiyani berilgan chegaralar bo‘yicha grafikda chizadi.
o Integrallangan maydonni soyali hudud sifatida aks ettiradi.
3. Foydalanuvchi interfeysi: Tkinter yordamida grafik interfeys foydalanuvchiga qulay shaklda taqdim etiladi.
1. Kodni Python muhiti yoki IDEda ishga tushiring.
2. Foydalanuvchi interfeysida quyidagilarni kiriting:
o Funksiyani (masalan, x**2 + 3*x + 1).
o Integral chegaralari (masalan, 0 va 2).
3. Integralni hisoblash tugmasini bosib, natijani ko‘ring.
4. Grafikni chizish tugmasini bosib, funksiyaning grafigini ko‘ring.
Bu dastur matematik ta'limda integral va funksiyalarni tushunishni osonlashtirish uchun mo‘ljallangan.