Top 10ta kripta coinlarning tahlili
Top 10talik 2024-yil hisobida:
- Bitcoin (BTC)
- Ethereum (ETH)
- Tether (USDT)
- Binance coin (BNB)
- Solana (SOL)
- U.S Dollar coin (USDC)
- XRP (XRP)
- Dogecoin (DOGE)
- Toncoin (TON)
- Cardano (ADA)
Bir boshidan kriptocoinlarni tahlil qilib chiqamiz.
2009-yilda Satoshi Nakamoto tomonidan yaratilgan Bitcoin(BTC) kriptovalyutadir. Ko'pgina kriptovalyutalar singari, BTC blokcheyn yoki minglab kompyuterlar tarmog'i bo'ylab taqsimlangan tranzaksiyalarni qayd qilish daftarida ishlaydi, Bitcoin xavfsiz va fribgarlardan xavfsiz saqlanadi. 2016-yil may oyida 500$ ga bitta bitcoin sotib olish mumkin edi. 2024-yil 11-may holatiga bitta bitcoin 61200$ atrofida. Bu deyarli 12600% o'sishni anglatadi. Bozor qiymati 1,3 trln dollar.Yillik daromad 128%
Ikki tomon oʻrtasidagi elektron to'lov vositachilarsiz amalga oshiriladi va jarayonni ortga qaytarib boʻlmaydi — tasdiqlangan oʻtkazmalarni bekor qilish mexanizmi yoʻq (toʻlov notoʻgʻri yoki mavjud boʻlmagan manzilga yuborilgan yoki oʻtkazmalar boshqalarga maʼlum boʻlgan shaxsiy kalit bilan imzolangan hollar ham shular jumlasiga kiradi). Shaxsiy kalit egasidan boshqa hech kim mablagʻlarni bloklay olmaydi. Ammo koʻzda tutilgan „ko'p imzo“ texnologiyasi sizga uchinchi tomonni jalb qilish va „qaytariladigan bitimlar“ ni amalga oshirish imkonini beradi. Maxsus skript tili yordamida aqlli kontraktlar uchun boshqa usullarni amalga oshirish mumkin.
Anʼanaviy maxfiylik modeliga maʼlumotlarga kirishni cheklash tizimi orqali erishiladi: tranzaktsiya haqida faqat ikki tomon va bank biladi. Bitkoin tizimida barcha tranzaktsiyalar ochiq, har qanday blokka erkin kirish imkoniyati mavjud boʻlib, shifrlanmagan shaklda saqlanadi va maxfiylikka tizimda bitkoin manzillari egalarining shaxsiy maʼlumotlari yoʻqligi bilan erishiladi
Kriptovalyuta ham, blokcheyn platformasi ham Ethereum potensial ilovalari tufayli dastur ishlab chiquvchilarning sevimlisidir, masalan, shartlar bajarilganda avtomatik ravishda bajariladigan aqlli shartnomalar va o'zgarmas tokenlar. Ethereum ham katta o'sishni boshdan kechirdi. 2016-yil aprelidan 2024-yil may oyigacha narxi taxminan 11$ dan 3000$ gacha ko'tarilib, 27800% ga oshdi. Bozor qiymati 369 mlrd dollar.Yillik daromad 65%. bozordagi kapitallashuv kattaligi boʻyicha Bitkoindan keyin ikkinchi oʻrinda turuvchi kriptovalyuta platformasidir. Ethereum ochiq kodga ega boʻlib, blokcheyn texnologiyasiga asoslangan. Ethereum markazsizlashtirilgan tarmoq hisoblanadi va markaziy tashkilot nazorati ostida emasdir, bu esa bank yoki uchinchi tomon ishtiroki zaruriyatisiz anonim tarzda onlayn toʻlovlarni amalga oshirishga imkon yaratadi.
Kriptovalyutaning ba'zi boshqa shakllaridan farqli, Tether (USDT) barqaror tangadir, ya'ni u AQSh dollari va yevro kabi valyutalar tomonidan qo'llab quvvatlanadi va faraziy ravishda ushbu denominatsiyalardan biriga teng qiymatni saqlaydi. Nazariy jihatdan, Tether ning qiymati boshqa kriptovalyutalarga qaraganda ko'proq mos kelishini anglatadi va u boshqa tangalarning o'ta o'zgaruvchanligidan ehtiyot bo'lgan investorlar tomonidan maqullanadi. Bozor qiymati 111 mlrd dollar. Yillik daromad 0%
2017 yilning yanvaridan 2018 yilning avgustigacha Tether tokenlarining umumiy emissiyasi taxminan 10 million dollardan taxminan 2,4 milliard dollargacha o‘sdi. 2018 yil boshida u Bitcoin savdo hajmining taxminan 10% ni tashkil etdi, ammo 2018 yil o'rtalariga kelib bu ko'rsatkich 80% gacha ko'tarildi, ammo Bitcoin narxining o'zgaruvchanligi pasaymadi. Shu munosabat bilan, 2018 yil avgust oyida Wall Street Journal AQSh dollarida Tether tokenlarini qo'llab-quvvatlashga oid ishonchli dalillar yo'qligiga ishora qiluvchi maqola chop etdi.
Binance coin (BNB) dunyodagi eng yirik kriptovalyuta birjalaridan biri bo'lgan Binance da savdo qilish va to'lovkarni to'lash uchun foydalanishingiz mumkin bo'lgan kriptovalyuta shaklidir. 2017-yilda ishga tushirilgandan beri Binance coin faqat Binance almashuv platformasida savdolarni osonlashtirish uchun kengaydi. Endi u savdo, to'lovlarni qayta ishlash hatto sayohatlarni bron qilishda ishlatilishi mumkin. Bumdan tashqari, u boshqa kriptovalyuta shakllariga, masalan, Ethereum yoku Bitcoinga almashtirilishi mumkin. 2017-yilda BNB narxi atiga 0,10$ edi. 2024-yil may oyiga kelib 591883% ga oshib, 592$ ga ko'tarildi.Bozor qiymati 87,4 mlrd dollar.Yillik daromad 86%
2017-yilda Changpeng Chjao (CZ) tomonidan asos solingan Binance butun dunyo boʻylab eng yirik kriptovalyuta birjalaridan biri sifatida paydo boʻldi va foydalanuvchilarga kriptovalyuta savdosi bilan shugʻullanish uchun mustahkam platformani taqdim etdi. 360 dan ortiq kriptovalyuta va virtual tokenlarni, jumladan Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Litecoin (LTC), Dogecoin (DOGE) va oʻzining mahalliy tangasi BNB kabi mashhur variantlarni qoʻllab-quvvatlagan holda, Binance kriptodan kriptoga oʻtishni osonlashtiradi. qulaylik va samaradorlik bilan savdo qilish. Savdo xizmatlaridan tashqari Binance foydalanuvchilarning raqamli aktivlarini saqlash uchun xavfsiz kripto-hamyonni taklif etadi va u oʻz takliflarini foiz olish, tranzaktsiyalarni amalga oshirish, konchilarga yordam berish va savdogarlarga ongli investitsiya qarorlarini qabul qilishda yordam berish kabi turli xususiyatlarni qamrab olish uchun kengaytiradi. Binance global miqyosda mavjud bo'lsa-da, shuni ta'kidlash kerakki, tartibga solish cheklovlari AQSh va Buyuk Britaniya kabi ba'zi mamlakatlarda mavjud.
Markazlashtirilmagan moliyadan (DeFi) foydalanish, markazlashtirilmagan ilovalar (DApps) va aqlli shartnomalardan foydalanishga yordam berish uchun ishlab chiqilgan Solana tranzaksiyalarni tez va xavfsiz qayta ishlash uchun noyob gibrid isbot va tarixni isbotlash mexanizmlarida ishlaydi. SOL, Solaning mahalliy tokeni platformani quvvatlaydi. U 2020-yilda ishga tushirilganda SOL narxi 0,77$ dan boshlangan. 2024-yil may oyiga kelib narxi 154$ atrofida bo'lib, 20000% ga oshgan.Bozor qiymati 69,4 mlrd dollar.Yillik daromad 625%
Solana 2020 yilda Anatoliy Yakovenko va Raj Gokal tomonidan 2018 yilda asos solingan Solana Laboratoriyalari tomonidan ishga tushirilgan. Blokcheyn bir nechta yirik uzilishlarga uchragan, xakerlik hujumiga uchragan va Solana roʻyxatdan oʻtmagan qimmatli qogʻozlarni sotgani va daʼvosi bilan jamoaviy daʼvo qoʻzgʻatilgan. investorlarni tokenlar soni haqida noto'g'ri yo'ldan ozdirdi. SEC, shuningdek, Solana qimmatli qog'oz sifatida tartibga solinishi kerakligi haqida kriptovalyuta birjasiga qarshi da'vo arizasi berdi.
2022-yil yanvar oyida Solananing umumiy bozor kapitali 55 milliard AQSH dollarini tashkil etdi. Biroq, 2022-yil oxiriga kelib, FTX bankrotligidan so‘ng bu ko‘rsatkich taxminan 3 milliard dollarga tushdi. 2023 yilda kriptovalyuta bozorining umumiy o'sishidan so'ng uning bozor qiymati 7 milliard dollargacha ko'tarildi.
Tether singari USD Coin (USDC) ham barqaror tangadir, ya'ni u AQSh dollari bilan qo'llab quvvatlanadi va 1 USD dan USDC nisbatiga intiladi. USDC Ethereum tomonidan quvvatlanadi va global tranzaksiyalarni bajarish uchun USD Coin dan foydalanishingiz mumkin.Bozor qiymati 33,2 mlrd dollar.Yillik daromad 0%
USDC yaratilishi haqida birinchi marta Circle 2018-yil 15-mayda eʼlon qilgan va kriptovalyuta 2018-yil sentabrda ishga tushirilgan.2021-yil 29-martda Visa o‘z to‘lov tarmog‘idagi tranzaksiyalarni hisob-kitob qilish uchun USDC’dan foydalanishga ruxsat berishini e’lon qildi.2021 yil dekabr holatiga ko'ra, Circle muomalada 42,5 milliard USDC borligini aytadi.
Raqamli texnologiyalar va to'lovlarni qayta ishlash kompaniyasi Ripple kabi bir xil asoschilar tomonidan yaratilgan XRP ushbu tarmoqda turli valyuta turlari, jumladan, fiat valyutalari va boshqa yirik kriptovalyutalar amlashinuvini osonlashtirish uchun ishlatish mumkin. 2017-yil boshida XRP narxi 0,006$ ni tashkil etgan. 2024-yil may oyi holatiga ko'ra 0,54$ ga yetdi, bu 8835% ga o'sdi.Bozor qiymati 29,6 mlrd dollar.Yillik daromad 23%.To'lov tizimlari uchun kriptovalyuta platformasi, to'lovsiz valyuta ayirboshlash operatsiyalariga qaratilgan. Ripple tomonidan ishlab chiqilgan. Maxsus xususiyat konsensus registridir (buxgalteriya kitobi). Tizim 2012 yilda ishga tushirilgan. Protokol ishonchli pul, kriptovalyuta, tovarlar yoki tez-tez uchuvchi millar yoki mobil daqiqalar kabi boshqa ob'ektlarni ifodalovchi "tokenlar" ni qo'llab-quvvatlaydi. Asosiysi, Ripple ochiq, umumiy ma'lumotlar bazasiga asoslanadi va taqsimlangan jarayonda almashinuvni amalga oshirish imkonini beruvchi konsensus jarayonidan foydalanadi. Ripple tarmog'ining ichki kriptovalyutasi XRP deb ataladi.Tarmoq markazlashtirilmagan va Ripple ishtirokisiz ishlashi mumkin. 2017 yil oxiriga kelib, Ripple Bitcoin, Ethereum va boshqalar bilan bir qatorda bozor kapitallashuvi bo'yicha eng yaxshi o'nta kriptovalyuta qatoriga kiradi.
Dogecoin 2013-yil hazil sifatida boshlangan, ammo bag'ishlangan hamjamiyat va ijodiy memlar tufayli tezda taniqli kriptovalyutaga aykandi. Boshqa kriptovalyutalardan farqli, yaratilishi mumkin bo'lgan Dogecoin lar soni bo'yicha hech qanday cheklov yo'q, bu taklifning oshishi bilan valyutani devalvatsiyaga moyil qiladi. 2017-yilda Dogecoin narxi 0,0002$ ni tashkil qilgan. 2024-yil may oyiga kelib 78273% ga oshib, 0,16$ ni tashkil etdi.Bozor qiymati 22,6 mlrd dollar.Yillik daromad 109%.Litecoin va Bitcoinning ishlash mexanizmiga asoslangan ochiq kodli kriptovalyuta. Doge internet memi sharafiga nomlangan. U 2013 yil 8 dekabrda taqdim etilgan. U yuqori tranzaksiya tezligi va past komissiyalar bilan ajralib turadi. Dogecoin blokini yaratish uchun o'rtacha vaqt - 1 daqiqa (Bitcoin uchun - 10 daqiqa, Litecoin uchun - 2,5 daqiqa). Birinchi "mem kriptovalyutasi" deb hisoblanadi. O'zining satirik tabiatiga qaramay, Dogecoin tezda onlayn hamjamiyatni rivojlantirdi va hozirda onlayn to'lov sanoatida faol ravishda amalga oshirilmoqda.Dogecoin o'zining kulgili kelib chiqishi tufayli "qiziqarli va do'stona internet valyutasi" sifatida tanilgan. Dasturiy ta'minot muhandislari Billi Markus va Jekson Palmer Bitcoin va amaliy foydaliligi ko'pincha bo'rttirilgan boshqa ko'plab kriptovalyutalarni masxara qilish uchun satirik kriptovalyutani ishga tushirdilar.
9.Toncoin (TON)
Dastlab Telegramning shifrlangan xabar almashish platformasi uchun qatlam-1 blokcheyni sifatida ishlab chiqilgan Toncoin TON fondi tomonidan qabul qilinishidan oldin tez orada tark etildi. Loyiha nomi hatto "Telegram Open Network" asl nomidan "Ochiq tarmoq" ga o'zgartirildi, ularning ikkalasi qisqartmasi TON deb ataldi. Toncoin dastlab Gram nomi bilan tanilgan TON uchun mahalliy token. Bu foydalanuvchilarga TONning nihoyatda tez, ekologik toza tarmog'ida mablag' sotib olish, jo'natish va saqlash imkonini beruvchi dasturdir. 2024-yil may oyi holatiga narxi 6,9$ ni tashkil etadi.Bozor qiymati 20,6 mlrd dollar.Yillik daromad 196%.Pul mablag‘larini jalb qilish uchun Telegram blokcheyn ishga tushirilgandan so‘ng Gram tokenlarini olish huquqini beruvchi fyuchers shartnomalarining yopiq savdosini tashkil qildi. Ehtiyotkorlik bilan tanlangan investorlar birinchi bosqichda kamida 20 million dollar va ikkinchi bosqichda 1 million dollar miqdorida chek bilan ishtirok etishga taklif qilindi. Xususiy savdo ishtirokchilari uchun kriptovalyutaning narxi TON ishga tushirilganda Telegram tomonidan bashorat qilingan narxdan sezilarli darajada past edi va kompaniya aktivni sotib olishning afzalliklarini qimmatli qog‘ozlarga o‘xshash tarzda tasvirlab berdi. Kompaniya atigi ikki bosqichda 1,7 milliard dollar yig‘di.
Kripto sahnasida biroz vaqt o'tgach, Caradno (ADA) o'zining stavkasini tasdiqlashini erta qo'llashi bilan ajralib turadi. Bu usul tranzaksiya vaqtini tezlashtiradi va bitcoin kabi platformalarda tranzaksiyalarni tekshirishning raqobatbardosh, muammolarni hal qilish tomonini olib tashlash orqali energiya sarfini va atrof muhitga ta'sirini kamaytiradi. Cardano, shuningdek, Ethereum kabi aqlli shartnomalar va markazlashmagan ilovalarni faollashtirish uchun ishlaydi, bu ADA, uning mahalliy tankasi, vakolatlari. Cardano ning ADA tokeni boshqa yirik kripto tangalarga nisbatan kam o'sdi. 2017-yilda ADA narxi 0,02$ ni tashkil etgan. 2024-yil may oyi holatiga ko'ra uning narxi 0,45$. Bu 2154% ga o'sgan.Bozor qiymati 16,1 mlrd dollar.Yillik daromad 21%.Cardano kriptovalyutasi 2017-yil 29-sentabrda Yaponiyada ishga tushirilgan.
2018 yilning bahorida Charlz Xoskinson Efiopiya fan va texnologiya vazirligi bilan Efiopiya blokcheyn ishlab chiquvchilarni o‘qitish va Cardano’dan sanoat sohasida foydalanish imkoniyatlarini o‘rganish uchun o‘zaro anglashuv memorandumi imzolanganini e’lon qildi.
2021-yil aprel oyi boshida u Efiopiya hukumati bilan rasmiy hamkorlik shartnomasini imzolash, jumladan, fuqarolarni identifikatsiya qilishning yangi elektron tizimini yaratishda Cardano blokcheynidan foydalanish bo‘yicha tasdiqlash muvaffaqiyatli yakunlanganini e’lon qildi.
2021-yil fevral oyida FD7 Ventures Hindistonning Bangalor shahrida FD7-ning Cardano va Polkadot blokcheynlariga asoslangan loyihalarni ishlab chiquvchi jamoalarga sarmoya kiritishga qaratilgan 250 million dollarlik mikro-fondini joylashtirish uchun yangi ofis ochilishini e'lon qildi.
2021-yilda Xoskinson Cardano blokcheynida to‘liq metrajli albom chiqarish uchun EDM DJ Pol Oakenfold bilan ishlay boshladi; albom Zombie Lobster deb ataladi.