February 28

Integratsiya bo‘yicha nazariy suhbat savollari va javoblari

Quyidagi savollar NGFW (Next-Generation Firewall), SIP Gateway, SIEM, VPN, Cloud, API va boshqa IT tizimlarning integratsiyasi bo‘yicha nazariy suhbatga tayyorgarlik ko‘rish uchun tuzilgan.


1️⃣ NGFW va SIEM tizimlari integratsiyasi

📌 NGFW va SIEM tizimlari qanday integratsiya qilinadi?

🔹 SIEM (Security Information and Event Management) – bu xavfsizlik hodisalarini to‘plash, tahlil qilish va avtomatlashtirish uchun ishlatiladigan tizim.
🔹 NGFW va SIEM integratsiyasining asosiy maqsadixavfsizlik loglarini markazlashgan holda yig‘ish va tahdidlarni real vaqt rejimida kuzatish.

Syslog yoki Log Export orqali Check Point/FortiGate loglarini SIEM tizimiga yuborish.
Splunk, QRadar, ELK Stack yoki FortiAnalyzer kabi SIEM tizimlari bilan bog‘lash.
Tahdidlarni avtomatik aniqlash va javob choralari uchun korelyatsiya qoidalarini o‘rnatish.

📌 SIEM bilan integratsiya qilingan NGFW qanday afzalliklarga ega?

Real vaqt rejimida xavfsizlik monitoringi.
Tahdidlarni aniqlash va avtomatik ravishda xavfsizlik siyosatlarini o‘zgartirish.
Xavfsizlik hodisalari uchun avtomatlashtirilgan hisobot yaratish.
Incident Response jarayonlarini tezlashtirish.


2️⃣ SIP Gateway va VoIP tizimlari integratsiyasi

📌 SIP Gateway qanday tizimlar bilan integratsiya qilinadi?

🔹 SIP Gateway – bu an’anaviy telefon tarmoqlarini VoIP (IP telefoniya) tarmoqlari bilan bog‘lash uchun ishlatiladigan qurilma yoki dasturiy ta’minot.
🔹 Integratsiya qilingan tizimlar:
VoIP PBX tizimlari – Asterisk, FreePBX, 3CX, Cisco CUCM.
Call Center Platformalar – Genesys, Avaya, Twilio.
Bulut telefoniya va CRM tizimlari – Microsoft Teams, Salesforce, Zoho CRM.
Firewall va SIEM tizimlari – SIP trafikni monitoring qilish va xavfsizlikni ta’minlash.

📌 SIP Gateway va PBX tizimi qanday bog‘lanadi?

SIP Trunk yordamida SIP Gateway’ni VoIP PBX bilan bog‘lash.
Qo‘ng‘iroqlarni avtomatik yo‘naltirish uchun Dial Plan va Route Pattern sozlash.
Qo‘ng‘iroqlarni shifrlash uchun TLS va SRTP ishlatish.


3️⃣ NGFW va Cloud xizmatlari integratsiyasi

📌 NGFW Cloud Platformalar bilan qanday integratsiya qilinadi?

🔹 AWS, Azure va Google Cloud kabi bulut xizmatlariga NGFW’ni joylashtirish mumkin.
🔹 Bulutda NGFW ishlatishning afzalliklari:
Cloud VPC (Virtual Private Cloud) xavfsizligini ta’minlash.
Cloud-based SD-WAN va VPN ulanishlarini boshqarish.
Bulutga kirish ruxsatlarini markazlashgan holda nazorat qilish.
Zero Trust Security va IAM (Identity Access Management) integratsiyasi.

📌 Bulut tarmoqlari uchun NGFW qanday xavfsizlik funksiyalarini ta’minlaydi?

Cloud-native IPS/IDS – Virtual tahdidlarni oldindan aniqlash va bloklash.
Microsegmentation – Ichki tarmoqdagi trafikni ajratish.
Cloud Logging va SIEM tizimlari bilan integratsiya.
Cloud-based VPN orqali masofaviy ulanishlarni xavfsiz qilish.


4️⃣ NGFW va VPN integratsiyasi

📌 NGFW va VPN qanday bog‘lanadi?

🔹 NGFW va VPN integratsiyasimasofaviy ulanishlarni shifrlangan va xavfsiz holatda ta’minlash uchun ishlatiladi.
🔹 VPN va NGFW integratsiyasi orqali:
Site-to-Site VPN – Markaziy ofis va filiallarni bog‘lash.
Remote Access VPN – Xodimlarning masofaviy ulanishini ta’minlash.
Cloud VPN – Bulut va mahalliy tarmoqni bog‘lash.

📌 VPN integratsiyasida NGFW qanday rol o‘ynaydi?

Xavfsiz ulanishni ta’minlash – Shifrlangan trafik va autentifikatsiya.
Qo‘ng‘iroq va trafikni monitoring qilish – VPN loglarini SIEM tizimlariga yuborish.
Failover va redundans – HA rejimida VPN trafikni boshqarish.


5️⃣ NGFW va API orqali avtomatlashtirish

📌 API yordamida NGFW qanday avtomatlashtiriladi?

🔹 REST API va CLI yordamida firewall qoidalarini avtomatlashtirish va monitoring qilish mumkin.
🔹 API yordamida amalga oshiriladigan jarayonlar:
Firewall policy yaratish va o‘zgartirish.
Real vaqt rejimida log va monitoring qilish.
Tarmoq tahdidlarini avtomatik aniqlash va bloklash.
Xavfsizlik hodisalarini SIEM tizimlariga yuborish.

📌 Check Point va Fortinet API misollari

Check Point API – Security Policy yaratish, loglarni olish, konfiguratsiyani avtomatlashtirish.
Fortinet API – FortiGate konfiguratsiyasini boshqarish, real vaqt rejimida monitoring.


6️⃣ Troubleshooting va muammolarni hal qilish

📌 Integratsiya jarayonida uchraydigan muammolar va ularning yechimlari

📌 Integratsiya troubleshooting uchun qanday vositalar ishlatiladi?

Wireshark – Trafikni tahlil qilish va SIP debugging.
Tcpdump – NGFW’da paketlarni real vaqt rejimida ko‘rish.
Splunk va QRadar – SIEM tizimida loglarni tahlil qilish.
API testing vositalari – Postman yoki curl orqali API so‘rovlarni yuborish.


Xulosa va maslahatlar

Integratsiya savollariga nazariy tushuntirish bilan birga real hayotiy misollar bilan javob bering.
Qo‘shimcha troubleshooting savollar bo‘lishi mumkin – Firewall loglari, API debugging, SIEM monitoring.
Suhbatda IT infratuzilma xavfsizligini oshirish uchun integratsiyaning afzalliklarini tushuntirishga tayyor bo‘ling.