Grafen: energetikadagi yangi so‘z
Grafen yoki karbon akkumulyatorlari allaqachon quyosh energiyasini saqlash sohasida inqilob yasadi. Grafen — qayta tiklanadigan energiya bozorini tubdan o‘zgartirishga qodir bo‘lgan istiqbolli material. Ko‘pchilik grafen yaqinda yaqin vaqtgacha ham quyosh energiyasini eng yaxshi saqlovchilaridan biri hisoblangan mashhur litiy-ionli akkumulyatorlar o‘rnini egallashiga ishonadi.
Grafen akkumulyatorlarining ishlash printsipi, an’anaviy batareyalar kabi, elektrodlar orasidagi ionlarning harakatiga asoslangan. Biroq, grafenning yuqori elektr o‘tkazuvchanligi tufayli, bu batareyalar tezroq zaryad olish jarayoni va katta hajmi bilan ajralib turadi. Bu xususiyatlar kun davomida quyosh panellari tomonidan to‘plangan energiyadan maksimal darajada foydalanish imkonini beradi.
Grafenning yuqori issiqlik va elektr o‘tkazuvchanligi haddan tashqari qizib ketish xavfini kamaytiradi, shu bilan tizim xavfsizligini oshiradi, bu ayniqsa yuqori haroratli muhitda ishlaydigan quyosh energiyasi tizimlari uchun muhimdir. Shunday qilib, ushbu turdagi akkumulyatorlar, hatto ekstremal sharoitlarda ham ular quvvatlaydigan qurilmalarning uzoqroq ishlash vaqtini ta’minlaydi. Materialning ekologik tozaligi, yuqori mustahkamligi, suv o‘tkazmasligi va to‘liq qayta tiklanish imkoniga egaligi uni barqaror energiya yechimlari uchun ajoyib tanlovga aylantiradi.
Grafendan foydalanish quyosh texnologiyasi uchun yangi davr bo‘lib, barcha turdagi iste’molchilar uchun yanada jozibador va iqtisodiy jihatdan samarali bo‘lib bormoqda. Hozirgi vaqtda ushbu istiqbolli material bitta kamchilikka ega — ishlab chiqarish qimmat. Ammo ishlab chiqarish jarayoni yaxshilangani sayin, grafenni qo‘llash imkoniyati kengayib bormoqda.