October 21

9-bob vazifalar:

Vazifa
Savollar hujumi.
Yulian Semenovning "Bahorning o‘n yetti lahzasi" romanidan olingan quyidagi parchani o‘qing va savollarga javob bering.
Bir vaqtlar Shtirlist Berlindagi, sovet elchixonasidagi qabul marosimiga Shellenberg bilan birga borgan edi. O‘shanda u yosh sovet diplomati bilan siyosiy razvedka shefi o‘rtasidagi insonning tumor, afsun, nishon haqidagi, elchixona sekretarining aytishicha, boshqa "vahshiyona bemani odatlar"ga ishonish huquqi to‘g‘risidagi baxslarga odatdagidek chiroyli qilib kulok solib turgan edi. Bu xushchaqchaq baxsda Shellenberg odatdagicha o‘zini erkin tutardi. Unga rus yigitini baxsga tortaetganini ko‘rib, Shtirlist juda achiklandi. "Chiroq yoqib dushmanni kuzatmoqda, - o‘ylardi u. - Inson harakteri baxs paytida juda yaxshi bililadi, bunga esa Shellenbergdek usta odam yo‘q, albatta".
– Agar bu dunyodagi hamma narsa sizga tushunarli bo‘lsa, – davom etardi Shellenberg, – unda siz, tabiiyki, insonning tumoriga ishonchini rad qila olishingiz haqqingiz bor, albatta. Ammo hamma narsaning ham tagiga eta olganmisiz? Men mafkurani emas, fizika, kimyo, matematikani nazarda tutyapman... – Fizik va matematikalardan qaysi biri, – hayron bo‘lib gapirardi elchixona sekreteri, – bunday tumor osib ishga kirishgan ekan? Bundayini topa olmadingiz, siz. "Gapni savol bilan tutatib kerak edi, – deb o‘yladi Shtirlist ichida, – u esa o‘zini tuta olmay o‘z savoliga o‘zi javob qaytardi. Baxslashuvda yana bir savol berish muhim narsa: shunda raqib ko‘zga tashlanadi, buning ustiga savol berishda javob qaytarilmaydi murakkabroq ish... – Balki fizika emas matematik tumor tagar, – lekin buni hech kimga bildirmas? – so‘radi Shellenberg. – Yoki bunday imkoniyatni rad etasizmi?
– Imkoniyatni rad etish g‘uluvlik bo‘ladi. Imkoniyat kategoriyasi istiqbol ma’nosiga tengdir. "Yaxshi javob berdi, – xayolida o‘tkazdi Shtirlist, – ammo savol ustalik qilish kerak edi. Masalan, "Siz buni rad qilmayapsizmi?" – deb so‘rash kerak edi. U buni so‘ramadi va yana yuzini zarba ostiga qo‘ydi".
– Balki tumorni ham mavhum imkoniyat kategoriyasiga kiritilmasi kerakdir? Yoki siz buni qarshilaysiz? Shtirlist yordamga keldi. – Nemislar baxslashuvda g‘olib chiqdi, – xulosa qildi u, – ammo adolat yuzasidan tan olish kerakki, Germaniyaning ajoyib savollariga Rossiya ham yaxshi javob qaytarib turdi. Bir mavzuni tugatdik, ammo agar ruslar vakili tashabbusni o‘z qo‘liga olib, savollar bilan xamla qutganda bizning ahvolimiz qanday bo‘lishini Xudo bilardi... "Uka, tushundingmi? – Shtirlistning ko‘zlarida xuddi shu savol chaqnab turardi va rus diplomatining bir zum tikilib qolganidan Shtirlist bergan saboqli tushunarli bo‘lganligini payqadi..."

Shtirlistning aytgan polemikaning "darsi" nima edi?

Suhbatdagi tashabbus kimning qo‘lida edi? Nima uchun?
Suhbat ishtirokchilaridan kim hujum, kim esa himoya qildi?
Kim nizo uchun eng qulay shartlarga ega edi? Nima uchun?
Shtirlist suhbatni tugatish uchun qanday hiyla ishlatdi?