January 25, 2024

Садақшылар 

Садақшылар бейнесі Қазақстанның петроглифтік мұрасының ең көп тараған нысандарының бірі. 👌

Ол ерте қола дәуірінде пайда болып, этнографиялық дәуірге дейін петроглифтерді жасаушыларды шабыттандырып отырды.

Бастапқыда қола дәуірінің суретшілері ешкі, арқар аулайтын жалғыз садақшыларды, топпен аң аулаушыларды, көптеген шайқас көріністерін және ғұрыптық тақырыптарды бейнелеген. Бұған садақшылардың алыптарды өлтіруі сияқты көріністерді мысалға келтіруге болады. ☝️

Соңғы қола дәуірінде садақшылардың атқа мініп, күймеге отырғандары бейнеленген. Ол кезде садақтар мен жебелердің, төбешіктердің мұқият салынған суреттері пайда бола бастады. Жебе ұштары мен қауырсындарды ажыратуға болады. 😮Бұл дәуірдің садақтары қарапайым болды, бір бөліктен тұратын, бір жарты шеңберлі сызықпен сызылған. Ежелгі суретшілер суреттерге динамика қосуға тырысты, жебенің ұшу жолын арқанға ұқсаған тұтас сызықпен көрсете білді.

Сақ дәуіріндегі садақтар күрделі болып келетін, олар жарты-жартыдан құралған екі бөліктен тұрды. Сызбалар барған сайын анық бола түсуде. Бұл орта ғасырлардағы түркі дәуіріне және одан кейінгі этнографиялық дәуірлерге қатысты.👍

Садақшылардың бейнелері Қазақстан аумағына атыс қаруының келуімен де сақталған. Бұл тіпті садақты мылтық сияқты біздің ата-бабаларымыздың пайдалануынан толығымен ығыстыра алмайтынын көрсетеді. Ол ұзақ уақыт аңшылық және әскери қару ретінде пайдаланылды. 🙏