Қайта жаңарған сурет (бір шедеврдің тарихы)
Бүгінге дейін сақталған көптеген петроглифтер бастапқы келбетін жоғалтқанын бұған дейін баспасөз бетінде бірнеше рет қозғадық. 😕Кейбір суреттер автордың бастапқы ниетін мүмкіндігінше сақтай отырып, сурет сапасын жақсарту мақсатында жаңартылды. Кейде олар суретке өз ұсыныстарын енгізіп, ата-бабаларымен сабақтастықты көрсетті.
Мұндай жаңартудың жарқын мысалдарының бірі - Арқарлы ғибадатханасынан алынған сурет.👍
"Петроглиф аңшылары" қоғамдық бірлестігінің үйлестірушісі Ольга Гумирова бұл композицияны былай сипаттайды: "Төбенің басында, тік плитада көп қабатты, көп фигуралы композиция бар. Ол көптеген ғасырлар бойы негізгі орында болды. Оның бірінші бөлігі садақшы мен арқардың бейнесі болды. Ол қола дәуірінде үшбұрышты стильде жасалған. Сақ кезеңінде бұл сурет бұғылардың үйірімен толықтырылды. Ежелгі суретші асқан шеберлікпен мүйізі тармақталған аталық бұғы пен баласын емізіп тұрған аналық бұғыны бейнелеген.”❤️
Кейінірек, Орта ғасырларда түркі суретшісі суретті үш ешкімен және арқарды атқан шабандозбен толықтырып, оларды композицияның жоғарғы сол жақ бұрышына орналастырды.
Екі мыңжылдыққа жуық уақыт бойы бұл композиция осы жерде бар дәстүрлерді сақтаудың символы ретінде қызмет еткендігін көрсетеді. Кейінгі ұрпақ ата-бабаларының еңбегін қызғыштай қорып, бұрынғы бейнелерді бұзуға тырыспай, керісінше оны толықтырып отырды. 🙏