BOLALAR UCHUN MEVALAR
Bolalarga qaysi mevalarni berish mumkin?
Mevalar tarkibida tolalar, vitaminlar, mineral moddalar va boshqa oziq moddalar mavjud.
Bu ularni bolalar ratsionining ajralmas qismiga aylantiradi.
Qaysi mevalar bolalar uchun foydali va ularni qachondan boshlab berish mumkin?
Bolalarga mevalarni qachon bera boshlash kerak?
Bola hayotida ilk marta mevani 6 oylikdan boshlab tatib ko‘rishi mumkin.
Avvaliga yarim choy qoshiq pyuredan boshlash kerak, bolakayning holatini diqqat bilan kuzatib borish muhim.
Agar hammasi yaxshi bo‘lsa, pyure miqdorini asta-sekin oshirish mumkin.
Bolalar uchun bir komponentli pyure shaklidagi mevalar mos keladi.
Yangi mevalarni mayda qilib maydalash ham mumkin.
Dastlabki qo‘shimcha ovqat sifatida yashil olma yoki sariq rangdagi noklardan boshlash tavsiya etiladi.
Ilk bosqichda sitrus mevalar va qizg‘ish rangdagi mevalardan saqlanish lozim.
Yetti oylikdan so‘ng bolaga danakli mevalarni berish mumkin.
Bunga qora o‘rik (chernosliv), o‘rik va olxo‘ri kiradi.
Ularni ham avval maydalab berish kerak. Bolakayga banan ham yoqishi mumkin.
To‘qqiz oylikdan boshlab bolalar shirin gilos, qulupnay kabi mevalarni mamnuniyat bilan iste’mol qilishadi.
Shuningdek, bolalarga ananas yoki kivi kabi ekzotik mevalarni ham taklif qilish mumkin.
Sitrus mevalarni esa faqat 11–12 oylikdan keyin berishni boshlash tavsiya etiladi.
Barcha mevalar mavsumiy bo‘lishi afzal.
Mavsumdan tashqarida yetishtirilgan mevalar ko‘p miqdorda pestitsidlar saqlashi mumkin, bu esa bolalar salomatligiga salbiy ta’sir qilishi ehtimoli bor.
Qaysi mevalar bolalar uchun eng foydali?
Bolalar uchun quyidagi mevalar eng foydali hisoblanadi:
1. Olma. Ushbu meva B va C guruh vitaminlariga boy. Unda pektin va tolalar ko‘p. Bu moddalar organizmdan toksinlarni chiqarib tashlaydi, oshqozon faoliyatini yaxshilaydi va ishtahani ochadi. Olma po‘stlog‘ida ko‘p foydali moddalar mavjud, shuning uchun bolaning tishi chiqishi bilan unga mevani po‘stlog‘i bilan bo‘lak qilib berish tavsiya etiladi.
2. Limon. Limonning nordon ta’mi tufayli uni bolalar ratsioniga kiritish qiyinroq bo‘lishi mumkin. Ammo unda C vitamini ko‘p. Limon shamollash va mavsumiy epidemiyalarni yengilroq o‘tkazishga yordam beradi.
3. Yaxshi pishgan banan. Banan aniq bir yoshgacha bolalar ratsioniga kiradi. U temir, magniy va kaliyga boy bo‘lib, asab tizimi faoliyatini qo‘llab-quvvatlaydi va endorfin ishlab chiqarilishini rag‘batlantiradi. Agar bola semirishga moyil bo‘lsa, banan miqdorini cheklash lozim.
4. Apelsin. Immunitetni mustahkamlashga yordam beradi, avitaminozda foydali moddalarning zaxirasini to‘ldiradi va infeksiyalarga qarshi kurashadi. Ammo sitrus mevalar ko‘pincha allergiyani keltirib chiqarishi mumkinligi sababli bolaning holatini diqqat bilan kuzatish kerak.
5. Nok. Nokda B vitamini, askorbin kislotasi, kalsiy, natriy va temir moddalari ko‘p. Bundan tashqari, tarkibidagi tolalar oshqozon faoliyatini yaxshilaydi. Nokni yangi, pishirilgan holda yoki kompot va foydali desertlarga qo‘shib berish mumkin.
6. Yangi ananas. Ushbu meva asosan yangi holatda kamdan-kam uchraydi, Rossiyada esa uni asosan shakarli siropda konservalangan holda iste’mol qilishadi. Ananas askorbin kislotasiga boy. Agar bola ortiqcha vaznga ega bo‘lsa, yangi ananas unga shirinlik o‘rnini bosishi mumkin, chunki u yog‘larni faol parchalab, hazm qilishni yaxshilaydi. Ammo konservalangan ananasdan voz kechish kerak, chunki unda ko‘p miqdorda shakar va kamroq vitamin mavjud.
7. Mandarin. Tarkibida ko‘plab minerallar va aminokislotalar bor. U yurak-tomir va asab tizimini qo‘llab-quvvatlaydi, bolani energiya bilan ta’minlaydi, diqqatini jamlash va tartibni saqlashga yordam beradi.
8. Yangi yoki quritilgan o‘rik. U pektin va fosforning yaxshi manbai hisoblanadi. O‘riklar hujayralar regeneratsiyasini tezlashtiradi, oshqozon osti bezining faoliyatini yaxshilaydi va immunitetni mustahkamlaydi.
Xulosa
Mevalarni bolaning kunlik ratsioniga kiritish juda muhim, chunki ularda ko‘plab vitaminlar va foydali moddalar mavjud.
Ammo ba’zi mevalarni bolaga ma’lum bir yoshgacha bermaslik tavsiya etiladi.