ADOLAT VA QONUN USTUVORLIGI TAMOYILLARI TARAQQIYOTNING ENG ASOSIY SHARTIGA AYLANTIRILADI
Mamlakatimiz aholisi bugungi kunda juda muhim va mas’uliyatli bir davrni boshdan kechirmoqda. Bu davr milliy – huquqiy madaniyatning tiklanishi, ijtimoiy-iqtisodiy hayotimizning barcha sohalarida yangicha mustaqil rivojlanishga asoslangan mezonlar va tamoyillarning rivojlanishi bilan bog‘liq jarayonlarni o‘z ichiga oladi. Mustaqil davlatchilik asoslarini yanada takomillashtirish maqsadida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning bevosita rahbarligida ishlab chiqilgan va hayotga joriy qilinayotgan “2022-2026-yillarga mo‘ljallangan Yangi O‘zbekistonning taraqqiyot strategiyasi”ning “Mamlakatimizda adolat va qonun ustuvorligi tamoyillarini taraqqiyotning eng asosiy va zarur shartiga aylantirish” deb nomlangan 2-bo‘limining 15-maqsadi – davlat organlari va mansabdor shaxslarning faoliyati ustidan samarali sud nazoratini o‘rnatish hamda fuqaro va tadbirkorlik subyektlarining odil sudlovga erishish darajasini oshirishga bag‘ishlangan.
Unga ko‘ra, ma’muriy sudlarda mansabdor shaxslarning qarorlari ustidan berilgan shikoyatlarni ko‘rib chiqish tizimini takomillashtirish orqali sud nazoratini qo‘llash sohasini kengaytirish; sudlar tizimida «yagona darcha» tamoyilini keng joriy etish maqsadida arizalarni sudga taalluqliligidan qat’iy nazar qabul qilish va vakolatli sudga yuborish hamda muayyan ish doirasida barcha huquqiy oqibatlarni hal qilishni ta’minlash tizimini joriy etish; sud tizimini bosqichma-bosqich raqamlashtirish, byurokratik g‘ov va to‘siqlarni bartaraf etish orqali fuqarolar va tadbirkorlik subyektlarining odil sudlovga erishish darajasini tubdan oshirish; sud hokimiyatining chinakam mustaqilligini ta’minlashda sudlar hamjamiyati organlarining rolini yanada oshirish, sudyalarning o‘zini o‘zi boshqarish tamoyilini keng joriy etish hamda sudyalarga g‘ayriqonuniy tarzda ta’sir o‘tkazishning oldini olish bo‘yicha ta’sirchan mexanizmlarni yaratish; sudyalar korpusini shakllantirishda ochiqlik va shaffoflikni ta’minlash, sud tizimidagi rahbarlik lavozimlariga tayinlashda saylanish va hisobdorlik kabi demokratik tamoyillarni joriy etish; sud tizimini tartibga soluvchi normativ-huquqiy hujjatlarni tizimlashtirish ishlarini olib borish belgilab qo‘yilganligi ham sud sohasida huquqiy madaniyatni yanada yuksaltirish sudlar mustaqilligini ta’minlanishiga xizmat qiladi.
Shuningdek, strategiyaning «Ma’naviy taraqqiyotni ta’minlash va sohani yangi bosqichga olib chiqish» deb nomlangan 5-bo‘limining 71-maqsadi - ezgulik va insonparvarlik tamoyillariga asoslangan «Harakatlar strategiyasidan -Taraqqiyot strategiyasi sari» g‘oyasini keng targ‘ib etish orqali jamiyatda sog‘lom dunyoqarash va bunyodkorlikni umummilliy harakatga aylantirishdan iborat. Unda «Yangi O‘zbekiston-ma’rifatli jamiyat» konsepsiyasini amalga oshirish vazifasi belgilanganligi huquqiy madaniyatni yuksaltirishda muhim ahamiyat kasb etishini qayd etish lozim.
Aholining huquqiy ongini, huquqiy madaniyatini, huquqiy tafakkurini yangi zamon talablari asosida shakllantirish, jahonga mashhur allomalarni, faylasuflarni, din va madaniyat, san’at va adabiyot arboblarini yetishtirgan qadimiy millat sifatida o‘zligini anglash, buyuk o‘tmishiga nazar solish va saboq olish, ilg‘or mamlakatlar tajribasini o‘rganish hamda mustaqil taraqqiyot yo‘lini mustahkamlash kabi huquqlar mustaqillik tufayli xalqimizga berilganligini har bir inson ongida yuksaltirish lozim bo‘ladi. Shu nuqtayi nazardan qaraganda, ona zaminimizda yashab o‘tgan buyuk allomalarimiz, mutafakkir bobolarimizning ibratli hayoti va faoliyati bemisl ilmiy-ijodiy kashfiyotlari bugun ham jahon ahlini hayratga solayotganligini va tinch osuda hayotimizga havas bilan qarayotganligini g‘urur bilan ta’kidlash lozim.
Jamiyatda qonun va huquqqa hurmat ruhi farzandlarimizga oilada singdirilishi ularning huquqiy jihatdan tarbiyalanishiga asos soladi. Qonunni hurmat qilish va unga bo‘ysuish har bir shaxsning jamiyat farovonligi oldidagi burchi, mas’uliyati va majburiyati hisoblanadi. Zero, huquqiy madaniyat milliy ma’naviyatimizning ajralmas tarkibiy qismi sifatida jamiyatda qonun ustuvorligini ta’minlash, insonga nisbatan yuksak hurmat va e’tibor ko‘rsatish, fuqarolarimizda mustaqil Vatanimizni qadrlash, sevish, saqlash, asrash va taraqqiy ettirishga qaratilgan loyihalarni amalga oshirishda qonun talablariga bo‘ysunish hamda mustaqillik yillarida erishgan yutuq va zafarlarimizdan g‘ururlanish hamda vatanparvarlik kabi fazilatlarini yuksaltirishga xizmat qiladi.