Biologiya. Maxsus test 2-son
1. Yeryong‘oq va Misr g‘o‘zasi uchun umumiy bo‘lgan xususiyatlarni ko‘rsating.
1) ikki urug‘pallalilar sinfiga mansub; 2) hayotiy shakli bir xil; 3) urug‘chilari qo‘shilib o‘sgan; 4) gulining rangi sariq; 5) murakkab bargli; 6) barglari to‘rsimon tomirlangan; 7) vatani Braziliya; 8) yonbargsiz.
A) 2, 3, 4, 7
B) 1, 2, 6, 7
C) 2, 4, 6, 8
D) 1, 3, 5, 8
2. Berilgan o‘simlik navlari va ularga xos barg turlarini juftlang.
a) oddiy yonbargchali; b) poyada navbat bilan joylashgan; c) barglari quyoshga qarab o‘girilib turadi.
1) qorago‘zal; 2) “Sanzor”; 3) Namangan-34; 4) qozi dastor; 5) qirmizi; 6) “Nimrang”.
A) a-1, 4; b-1, 4, 5; c-6
B) a-2, 4; b-5; c-3
C) a-2, 4; b-1, 3; c-5, 6
D) a-4; b-5; c-2
3. Quyidagi keltirilgan oilalardan shingil to‘pgul hosil qiladiganlarini belgilang.
1) karamdoshlar; 2) ra’nodoshlar; 3) ituzumdoshlar; 4) burchoqdoshlar; 5) gulxayridoshlar; 6) qovoqdoshlar.
A) 2, 3, 5
B) 1, 2, 4
C) 1, 4, 5
D) 2, 3, 6
4. Magnoliyatoifa bo‘limiga mansub o‘simliklarni belgilang.
A) baobab daraxti, saksovul
B) Sharq sauri, nemalion
C) skerda, Virgin archasi
D) qarag‘ay, shamshod
5. Bir uyli (a) va ikki uyli (b) o‘simliklarni ko‘rsating.
1) funariya; 2) terak; 3) tol; 4) makkajo‘xori; 5) Turkiston ismalog‘i; 6) qarag’ay; 7) gazanda; 8) Misr g‘o‘zasi.
A) a-2, 3, 5, 8; b-1, 4, 7
B) a-1, 4, 6, 7; b-3, 5
C) a-2, 3, 8; b-1, 3, 6, 7
D) a-1, 4, 6; b-2, 3, 5, 7
6. Ondatraning norkadan farqlanuvchi belgilarini toping.
1) oziqni oziq tishlari bilan ezib maydalaydi; 2) yo‘ldoshlilar kenja sinfiga kiradi; 3) oyoqlari kalta; 4) O‘zbekistonda uchraydi; 5) kurak tishlari bo‘ladi; 6) juda serpusht; 7) qimmatli mo‘yna beradi; 8) issiqqonli hayvon; 9) bosh skeletlilar kenja tipiga kiradi.
A) 4, 5, 7
B) 3, 8
C) 1, 6
D) 2, 7, 8
7. Yuragi va oshqozoni to‘rt kamerali hayvon zotlarini aniqlang.
1) Nyugempshir; 2) Yaroslav; 3) Bushuyev; 4) Plimutrok; 5) Santa-Gertruda; 6) Kornuel; 7) Gereford; 8) Shortgorn; 9) Zagorsk; 10) Kostroma.
A) 1, 4, 6, 9
B) 4, 6, 8, 9
C) 2, 3, 5, 7
D) 5, 8, 9, 10
8. Oq ayiq (a) va qo‘ng‘ir ayiq (b) nimalar bilan oziqlanishini juftlab ko‘rsating.
1) o‘simlik nihollari; 2) mevalar; 3) hasharot va sug‘urlar; 4) tulen; 5) o‘simlik ildizi; 6) baliqlar.
A) a-4, 6; b-1, 3, 5
B) a-2, 3, 5; b-1, 4, 5, 6
C) a-1, 2, 6; b-2, 3, 5, 6
D) a-1, 2, 3, 5; b-1, 4, 6
9. Hayvonlarning harakatsiz (a) va harakatchan (b) birikkan tana qismlarini belgilang.
1) bronza qo‘ng‘izining qorin bo‘limi ko‘krak bo‘limi bilan; 2) baqaning umurtqa pog‘onasi kalla suyagi bilan; 3) tuyaqush qovurg‘asining uchlari ko‘krak umurtqasi bilan; 4) toshbaqa-ning ko‘krak umurtqasi orqa kosasi bilan; 5) toshbaqalarning bo‘yin va dum umurtqalari o‘zaro; 6) baqaning orqa oyoq kamari suyaklari o‘zaro; 7) zog‘ora baliq umurtqa pog‘onasi kalla suyagi bilan; 8) sutemizuvchilarning bel umurtqalari o‘zaro; 9) kaltakesakning umurtqa pog‘onasi kalla suyagi bilan; 10) butli o‘rgim-chak ustki jag‘lari birinchi bo‘g‘imining tirnoqsimon o‘simtasi.
A) a-1, 4, 6, 7; b-2, 3, 5, 8, 9, 10
B) a-2, 4, 5, 7, 10; b-1, 3, 6, 8, 9
C) a-1, 5, 6, 8, 10; b-2, 3, 4, 7, 9
D) a-1, 4, 7, 9, 10; b-2, 3, 5, 6, 8
10. Nozema va cho‘chqa tasmasimon chuvalchangi uchun umumiy bo‘lgan javobni belgilang.
A) tanasi kutikula bilan qoplangan
B) umurtqalilarda parazitlik qiladi
C) hazm organlari rivojlanmagan
D) oraliq ho‘jayinga ega
11. Ikkinchi signal tizimiga tegishli bo‘lgan javoblarni tanlang.
1) to‘tiqushning iboralarni takrorlashi; 2) dars tinglash; 3) asar o‘qish; 4) bolani konfetni ko‘rganda xarxasha qilishi; 5) uch yoshli bolaning 2000 ta so‘z aytishi.
A) 1, 4
B) 1, 5
C) 2, 3
D) 1, 2, 3, 4
12. Odam qo‘lining kaft suyagiga xos xususiyatlar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.
1) tuzilishi jihatdan kalta g‘ovak suyaklar guruhiga kiradi; 2) tirsak suyagi bilan bir vaqtda suyakka aylanadi; 3) tarkibida kalsiy karbonat tuzining miqdori 5,9%; 4) barmoq suyaklari bilan tuzilishi o‘xshash; 5) qo‘l suyaklari ichida birinchi suyakka aylanadi.
A) 2, 4, 5
B) 3, 5
C) 1, 3, 4
D) 1, 2, 5
13. Qizamiq, suvchechak, quloqning yiringli yallig‘lanishi kabi xastaliklar oqibatida kelib chiqadigan nerv kasalligi qaysi?
A) ensefalit
B) ganglionit
C) menengit
D) miyelit
14. Bola bir yoshdan ikki yoshga kirguncha chiqadigan tishlar soni katta yoshli sog‘lom odamning qaysi tishlar soniga teng.
A) qoziq tishlar va aql tishlar
B) qoziq tishlar va katta oziq tishlar
C) kurak tishlar va katta oziq tishlar
D) aql tishlar va kichik oziq tishlar
15. Nerv tugunining kasalligi quyidagi qaysilarning asorati tufayli kelib chiqadi?
1) ichburug‘; 2) qizamiq; 3) ichterlama; 4) gripp; 5) shamollash; 6) quloqning yiringli kasalliklari; 7) zotiljam; 8) suvchechak.
A) 2, 4, 5, 7
B) 1, 3, 5, 7
C) 2, 4, 6, 8
D) 1, 2, 3, 8
16. Odam ko‘z soqqasining ichida qaysi muskullar joylashgan?
1) ko‘z soqqasini harakatlantiruvchi muskullar; 2) gavhar atrofidagi kipriksimon muskullar; 3) qorachiq atrofidagi to‘g‘ri yo‘nalgan muskullar; 4) qorachiq atrofidagi aylana muskullar; 5) gavhar atrofidagi aylana va to‘g‘ri yo‘nalgan muskullar.
A) 2, 3, 4
B) 1, 4, 5
C) 1, 2, 3
D) 3, 4, 5
17. Hujayrasida xloroplastlari bo‘lgan eukariotlarni zararlaydigan eukariotlarni belgilang.
1) vertitsil; 2) nozema; 3) gommoz qo‘zg‘atuv-chisi; 4) zang zamburug‘i; 5) agrobakterium; 6) leyshmaniya.
A) 1, 6
B) 3, 4
C) 3, 5
D) 1, 2
18. Meyozning birinchi bo‘linishidan keyin hosil bo‘lgan hujayralar o‘zaro qaysi belgisi bilan farqlanadi?
A) tarkibidagi xromosomalar soni bilan
B) ota va ona xromosoma genlar yig‘indisi jihatdan
C) bu hujayralar o‘zaro farq qilmaydi
D) xromosomalardagi DNK miqdori bilan
19. Xromosomaga xos ma’lumotlarni ko‘rsating.
1) bo‘yoqlar yordamida bo‘yalmaydi; 2) xromatinning spirallashishidan hosil bo‘ladi; 3) xromatinning spirallashmagan qismi; 4) RNK va oqsildan iborat; 5) mikroskopda yaxshi ko‘rinadi; 6) hujayra yadrosida bo‘ladi; 7) yadrochada sintezlanadi; 8) nukleoprotein hisoblanadi.
A) 1, 3, 4, 7
B) 2, 4, 5, 7
C) 2, 5, 6, 8
D) 1, 3, 6, 8
20. Volfiyada (n = 21) meyoz siklining interkinez bosqichidagi xromotidlar sonini aniqlang.
A) 63
B) 84
C) 14
D) 42
21. Quyidagi olimlar va ularga tegishli ishlarni juftlab ko‘rsating.
1) biogenetik qonun; 2) embrionlarning o‘xshashlik qonuni; 3) korrelatsiya qonuni.
a) A. Seversev; b) G. Mendel; c) J. Kyuve; d) F. Myuller; e) K. Ber; f) E. Gekkel.
A) 1-a, d; 2-b; 3-c
B) 1-d, b; 2-e; 3-c
C) 1-d, f; 2-e; 3-c
D) 1-d, f; 2-e; 3-a
22. Oraliq formalar to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping.
1) terapsid; 2) vyurok; 3) ixtiozavr; 4) ixtiosega; 5) latimeriya; 6) plakoxelis; 7) tritsopetops; 8) arxeopteriks; 9) mastadont; 10) stegozavr.
A) 1, 3, 5, 6
B) 1, 4, 8
C) 2, 4, 5, 7
D) 6, 9, 10
23. Sun’iy ekosistema uchun mos keluvchi javobni toping.
1) o‘simliklar dunyosiga ega yirik regional biosistema; 2) quyosh bilan energiya almashinuvi holatidagi tirik organizmlar kompleksi; 3) o‘ziga xos hayvonot dunyosiga ega biogeotsenoz; 4) tundra, tayga va o‘rmon misol bo‘ladi; 5) akvarium va tuvakdagi gul misol bo‘la oladi; 6) urbanoekosistemalar kiradi.
A) 1, 2, 4
B) 1, 4
C) 5, 6
D) 1, 3, 6
24. DNK molekulasining qo‘sh zanjirida guanin nukleotidlari 40% ni tashkil etadi. DNK molekulasidagi gen asosida sintezlangan oqsil 400 ta aminokislotadan iborat bo‘lsa, shu DNK qo‘sh zanjiridagi adenin va timin o‘rtasidagi vodorod bog‘lari sonini toping.
A) 960
B) 1440
C) 480
D) 3360
25. Xaltalilar (a), yexidna (b), xameleon (c), va o‘rdakburun (d) qaysi biogeografik viloyatda tarqalganligini ko‘rsating.
A) a-Paleoarktik; b-Avstraliya; c-Neoarktik; d-Habashiston
B) a-Neoarktik; b-Habashiston; c-Neotropik; d-Avstraliya
C) a-Neotropik; b-Hindomalay; c-Paleoarktik; d-Neoarktik
D) a-Neotropik; b-Avstralya; c-Habashiston; d-Avstraliya
26. Kislorodning hosil bo‘lishi va sarflanishi o‘rtasida muvozanat paydo bo‘lgan davrga tegishli ma’lumot qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan?
A) sporali va ochiq urug‘li o‘simliklarning gurkirab rivojlanishi natijasida o‘txo‘r sudralib yuruvchi hayvonlar tanasi nihoyatda yiriklashgan
B) daraxtsimon o‘simliklarning yoppasiga halok bo‘lishi o‘sha joylarda keyinchalik ko‘mir qatlami hosil bo‘lishiga olib kelgan
C) havo va suvning kislorod bilan to‘yinishi oqibatida aerob organizmlar paydo bo‘lgan
D) quruqlikda va havoda qushlar, sutemizuvchilar, suvda esa baliqlar, ikkinchi marta suv muhitiga yashashga moslashgan sutemizuvchilar uchragan
27. Meyozning birinchi bo‘linishidan so‘ng hosil bo‘lgan spermatotsitlardan bittasida to‘rtta ota organizm xromosomasi bo‘lsa, ikkinchi spermatotsitda nechta ota va ona organizm xromosomasi bo‘ladi?
A) 19; 4
B) 10; 13
C) 42; 4
D) 23; 23
28. Alternativ (noallel) belgilarning soni noma’lum bo‘lgan (hamma belgilari bir-biridan keskin farq qilgan) ikki organizm chatishtirilganda 243 ta genotipik sinf ajralsa, nechta fenotipik sinf hosil bo‘lishini toping. (belgilar to‘liq dominant holatda irsiylanadi).
A) 128
B) 32
C) 16
D) 64
29. Organizmlarning o‘zaro ijobiy bog‘lanishlari keltirilgan javobni belgilang.
A) kommensalizm, sinoykiya
B) mutualizm, o‘zaro raqobat
C) hamsoyalik, hamtovoqlik, antogonizm
D) mutualizm, kommensalizm, neytralizm
30. Hujayra shirasi (a) va yadro shirasi (b) uchun xos xususiyatlarni aniqlang.
1) endoplazmatik to‘rning g‘ovak membrana-laridan hosil bo‘lgan organoid ichini to‘ldirib turadi; 2) u rangsiz, tiniq, suyuq yoki shilimshiq holda bo‘lib, doimo harakatlanib turadigan elastik modda; 3) oraliqlarni to‘ldirib turuvchi gelsimon massa; 4) mevalar ta’mini hosil qiladi; 5) oqsillar; 6) yog‘lar; 7) tuzlar; 8) erkin nukleotidlar va aminokislotalar; 9) 70-95% suv; 10) yadrocha.
A) a-1, 4, 5, 6, 9; b-2, 3, 5, 8
B) a-4, 5, 6, 7, 9; b-1, 5, 8, 10
C) a-1, 5, 6, 7, 9; b-3, 5, 10
D) a-2, 4, 6, 7; b-3, 5, 6, 7, 8, 10
Biologiya. Maxsus test 1-son bu yerda: https://t.me/masofatalim/200
Tuzuvchi: Ravshan Meliqo‘ziyev
O’zbekiston Yoshlar ittifoqi tashabbusi bilan tashkil etilgan "Masofaviy ta’lim" Telegram kanali.