صفر تا صد کامپوزیت دندان

کامپوزیت دندان با نام دیگر باندینگ دندان نیز شناخته می شود. این متد بسیار راحت است و با سرعت بالایی اجرا می شود. از این روش می توان برای ترمیم دندان های شکسته و ترک خورده نیز استفاده کرد. اما مهم ترین و شناخته شده ترین کاربرد این روش برای طراحی خط لبخند و زیباتر کردن ظاهر دندان ها است.

کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان از جمله روش های درمانی و زیبایی است که برای رفع بدشکلی و ناهنجاری های دندانی و اصلاح طرح لبخند بیماران مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر مزایای استفاده از این متد دندانپزشکی می توان به رفع بد رنگی دندان ها و فاصله بین آنها نیز اشاره کرد. در اجرای کامپوزیت نیازی به تراش دادن دندان ها نیست، بلکه تنها با ایجاد خراش بر روی دندان ها و مواد گذاری می توان ظاهر دندان را اصلاح کرد. ایجاد خراش به روی دندان ها به منظور افزایش چسبندگی مواد کامپوزیت به دندان انجام می شود. تشخیص و انتخاب این روش بر عهده دندانپزشک زیبایی است و با توجه به شرایط و سلامت دندان ها انجام می شود.
به طور کلی کامپوزیت دندان برای زیباسازی ظاهر دندان ها استفاده می شود، اما از مهم ترین کاربردهای این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد:

رفع فاصله بین دندانی
رفع شکستگی های جزئی
ردیف و مرتب کردن دندان ها
اصلاح رنگ دندان ها
افزایش براقیت و سفیدی دندان ها
افزایش جذابیت ظاهری و اصلاح طرح لبخند

انواع کامپوزیت ونیر

انواع مختلفی از کامپوزیت دندان تا به امروز طراحی و تولید شده است. این مواد با توجه به جنس دندان ها و میزان حساسیت آن ها ساخته شده و تشخیص بهترین و مناسب ترین کامپوزیت برای دندان های بیمار تنها بر عهده دندانپزشک متخصص است. کامپوزیت بر اساس اندازه ذراتی که در ساخت آن به کار می رود به انواع زیر تقسیم بندی می شود:

کامپوزیت ماکروفیل

کامپوزیت ماکروفیل که ذراتی بزرگتر از دیگر کامپوزیت ها دارد. این ذرات چیزی حدود 10 تا 15 میکرومتر بزرگتر هستند. این نوع کامپوزیت دندان دیگر منسوخ شده و مورد استفاده قرار نمی گیرد، زیرا بر خلاف آنکه دوام و ماندگاری بالایی دارد، امکان پولیش دندان را بسیار سخت می کند.

کامپوزیت میکروفیل

کامپوزیت میکروفیل که ذراتی با ابعاد کمتر از 100 نانومتر دارد. این کامپوزیت که به نوع زیردانه نیز مشهور است دوام و استحکام کمی دارد، اما پولیش پذیری آن بسیار بالا است.

کامپوزیت هیبرید

کامپوزیت هیبرید از ذراتی با ابعاد کمتر از 100 نانومتر تشکیل شده و در برابر ساییدگی کاملاً مقاوم است. این نوع از کامپوزیت دندان به مرور زمان زیبایی خود را از دست داده و تغییر رنگ می دهد. همچنین قابلیت ترمیم و پولیش ندارد.

کامپوزیت نانو

کامپوزیت نانو از ذراتی با ابعاد 20 نانومتر تشکیل شده است. از این نوع کامپوزیت برای ترمیم و رفع نقص کامپوزیت هیبریدی استفاده می شود. کامپوزیت نانو در برابر ساییدگی مقاومت بالایی داشته و دارای خاصیت پولیش پذیری بالایی است. از این روش اصلاح طرح لبخند برای ترمیم دندان های عقب استفاده می شود.

مزایای کامپوزیت

همانطور که اشاره شد کامپوزیت دندان یکی از روش های درمانی و زیبایی است که برای اصلاح ظاهر دندان ها استفاده می شود. از مزایای کامپوزیت دندان در مقایسه با روش های مشابه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عدم آسیب به مینای دندان
عدم نیاز به تراش کامل دندان
دوام بالا در صورت مراقبت صحیح
دارای قابلیت بازسازی و ترمیم
ظاهر زیبا و کاملاً طبیعی
قابلیت رفع فاصله های بین دندانی و عیوب دندان
قابلیت اجرا در یک جلسه
عدم نیاز برای مراجعه به لابراتوار
هزینه کمتر در مقایسه با روش لمینت

معایب کامپوزیت

کلیه روش های درمانی و زیبایی که به روی دندان ها انجام می شود مزایا و معایبی را به همراه دارند. کامپوزیت در مقایسه با سایر روش های درمانی و زیبایی از جمله لمینت دندان دارای معایبی نیز هست. از جمله معایب روش کامپوزیت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

طول عمر کمتر از لمینت
تغییر رنگ و رنگ پذیری بالاتر در مقایسه با لمینت
استحکام و دوام کمتر از لمینت
ایجاد ظاهر زمخت و برآمده روی دندان ها به دلیل تراش نخوردن دندان ها
ایجاد آلرژی در برخی از بیماران
نیاز به مراقبت و نگهداری صحیح

کامپوزیت دندان های جلو

کامپوزیت دندان های جلو یکی از بهترین روش ها برای اصلاح طرح لبخند یا رفع نواقص آن ها است. به طور مثال فاصله بین دندانی در دندان های جلو بسیار رایج است، اما با این روش به راحتی می توان فاصله ها را از بین برده و به هم ریختگی های جزئی دندانی را برطرف کرد. این روش کاملاً بدون درد و سریع است و می تواند تنها در یک جلسه انجام شود.
با این روش می توان تغییر رنگ دندان های جلو، نواقص و به هم ریختگی های جزئی آن ها، ترک و شکستگی های کوچک را درمان کرد. لازم به ذکر است که این روش نیاز به مراقبت های بعد از درمان دارد. در غیر این صورت ممکن است دچار شکستگی شود و طول عمر آن کاهش یابد.

کامپوزیت دندان چگونه است؟

1. قبل از اجرای کامپوزیت دندان ها باید بررسی و معاینه شوند. هر گونه پوسیدگی باید قبل از انجام این کار برطرف شود. هرگونه التهاب و عفونت لثه نیز باید درمان شود.
2. برند و رنگ مناسب کامپوزیت با توجه به تشخیص دندانپزشک انتخاب می شود.
3. در این مرحله نوبت به جرم گیری و آماده سازی دندان ها می رسد. سطح دندان ها توسط دندانپزشک به طور کامل جرم گیری و تمیز می شود.
4. سپس سطح دندان ها به طور کامل خشک می شود. برای اجرای کامپوزیت روی دندان ها باید عاری از هر گونه رطوبت و بزاق دهان باشد. در غیر این صورت عملکرد مواد باندینگ دچار اختلال شده و کامپوزیت به خوبی نمی چسبد.
5. روی سطح دندان به منظور افزایش سطح تماس مینای دندان و مواد کامپوزیت، خراش داده می شود. این کار به کمک مواد اسیدی (کاندیشنر ژل) انجام می شود و مرحله اسید شویی شهرت دارد.
6. پس از آماده سازی دندان ها، مواد باندینگ یا به اصطلاح چسب مخصوص روی سطح دندان کشیده می شود. این ماده حاوی کاتالیست های پیوند دهنده است و با تاباندن نور لیزر فعال می شود.
7. حال نوبت به قرار دادن مواد کامپوزیت (مواد رزینی) روی دندان ها می رسد. دندانپزشک مواد را روی دندان پخش کرده و آن را فرم می دهد. زیبایی ظاهری نهایی دندان به طور مستقیم به مهارت و تسلط دندانپزشک در این زمینه دارد.
8. پس از تأیید شکل نهایی دندان، نوبت به تاباندن لیزر به مدت 10 تا 40 ثانیه می رسد. با این کار بین کاتالیست های پیوند دهنده و مواد کامپوزیت پیوند برقرار شده و سفت می شوند.
9. پس از سخت شدن کامپوزیت، نوبت به پولیش زدن و صیقل دادن سطح آن می رسد. این کار درخشندگی و شفافیت سطح کار را بالا می برد.
در پایان با استفاده از کاربن وضعیت قرارگیری دندان ها و نحوه گاز زدن بیمار بررسی می شود و در صورت نیاز سطح دندان ها تراش داده می شود تا دندان تراز شود.

عوارض و مشکلات کامپوزیت

از مهم ترین عوارض کامپوزیت دندان می توان به ایجاد حساسیت یا ایجاد ورم در لثه ها اشاره کرد. در صورتی که کامپوزیت به خوبی روی دندان ها سوار نشود، می تواند به لثه آسیب وارد کرده و منجر به تورم و قرمزی آن ها شود.

مراقبت های بعد از کامپوزیت دندان

کامپوزیت دندان بسیار حساس است. با رعایت بهداشت و برخی نکات ساده، طول عمر، دوام و ماندگاری آن ها به بالای ده سال می رسد. بدین منظور بهتر است نکات زیر را رعایت کنید:

مسواک زدن مرتب دندان ها را فراموش نکنید.
برای پاکسازی فواصل بین دندانی از نخ دندان استفاده کنید.
استفاده از مواد غذایی سفت مانند ته دیگ ممنوع است. با این کار کامپوزیت ها ممکن است لب پر شده و دچار ساییدگی شوند.
برای جلوگیری از تغییر رنگ کامپوزیت ها باید بعد از خوردن مواد غذایی رنگی و نوشیدنی هایی مانند چای و قهوه به سرعت دندان ها را مسواک زده و بشویید.
هر 6 ماه یکبار برای معاینه دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
از مصرف بیش از حد دخانیات خودداری کنید.

لمینت بهتره یا کامپوزیت

لمینت و کامپوزیت دندان هر دو روشی برای اصلاح مشکلات جزئی دندانی و افزایش زیبایی ظاهری آن ها است. اما این دو روش با یکدیگر تفاوت دارند. لمینت دندان از جنس مواد سرامیکی ساخته شده و مراحل ساخت آن در لابراتوار انجام می شود. برای اجرای لمینت، دندان ها باید توسط دندانپزشک تراش داده شود. لمینت های آماده توسط دندانپزشک روی دندان های تراش خورده نصب می شوند، این در حالیست که کامپوزیت از مواد رزینی ساخته شده و توسط دندانپزشک تنها در یک جلسه قابل اجرا است. در این روش دندان ها تراش داده نمی شود، بلکه مواد کامپوزیت روی دندان قرار گرفته و فرم داده می شود. در نهایت با تابش نور لیزر سخت می شود.

از نظر دوام و ماندگاری، استحکام لمینت بالاتر از کامپوزیت است. همچنین لمینت ظاهری طبیعی تر دارد و ضخامت دندان ها را افزایش نمی دهد. اما کامپوزیت ممکن است کمی زمخت به نظر آید، زیرا روی دندان های طبیعی و بدون تراش اجرا می شود.
در هر صورت دندانپزشک با توجه به شرایط اکلوژن، فرم فک و صورت، فرم لب ها و فرم لبخند بیمار و با توجه به میزان سلامت دندان ها و ترمیم های قبلی بهترین روش را انتخاب می کند.

تفاوت کامپوزیت و روکش دندان

کامپوزیت دندان و روکش دندان هر دو روش هایی برای درمان و افزایش زیبایی دندان ها هستند. با این تفاوت که کامپوزیت روی سطح دندان های طبیعی انجام شده و هدف از اجرای آن رفع نواقص ظاهری و افزایش زیبایی ظاهری دندان ها است. کامپوزیت بدون تراش دندان و تنها در یک جلسه قابل اجرا است.
این در حالیست که در صورت از دست رفتن تاج دندان و وجود پوسیدگی های شدید، به شرط سلامت ریشه از روکش دندان استفاده می شود. در این روش کلیه پوسیدگی ها تراش داده شده و فضایی مناسب برای تاج مصنوعی ایجاد می شود. سپس دندان قالب گیری شده و روکش در لابراتوار ساخته می شود. سپس روکش ساخته شده در یک جلسه روی پایه نصب می شود.

تفاوت کامپوزیت با ایمپلنت دندان

کامپوزیت دندان بهترین روش برای رفع پوسیدگی های ظاهری دندان ها و اصلاح نواقص جزئی آن ها است، اما ایمپلنت دندان روشی برای جبران دندان های از دست رفته بر اثر پوسیدگی، شکستگی و حادثه است. در صورت پوسیدگی شدید ریشه یا غیر قابل استفاده بودن آن، دندان خارج می شود. بهترین راه برای پر کردن جای خالی دندان از دست رفته، ایمپلنت است. این کار نیاز به جراحی و کاشت ایمپلنت دارد و زمان زیادی طول می کشد.

ارتودنسی بهتر است یا کامپوزیت؟

به هم ریختگی های دندانی معمولاً زیبایی ظاهری دندان ها را از بین برده و گاهی می تواند بر نحوه صحبت کردن یا غذا خوردن بیمار نیز تأثیر بگذارد. بهترین روش برای رفع این مشکل انجام ارتودنسی است. کامپوزیت دندان تنها برای رفع نواقص و به هم ریختگی های بسیار جزئی مانند وجود فاصله های بین دندانی کاربرد دارد و در واقع روشی درمانی نیست. این کار با هدف زیبایی انجام می شود. اما ارتودنسی روشی درمانی برای درمان دائمی به هم ریختگی ها و ناهنجاری های فک و دندانها است.

انواع و بهترین مارک کامپوزیت

بهترین کامپوزیت دندان توسط شرکت های معتبر آمریکایی و ژاپنی ساخته می شود. در ایران نیز از این نوع کامپوزیت ها استفاده می شود. در ادامه به معتبرترین و بهترین برند های تولید کننده کامپوزیت دندان اشاره ای خواهیم داشت:

BISCO

BISCO از مشهورترین برندهای آمریکایی است که از یونومر شیشه (هیدروکسید کلسیم) به عنوان ماده اولیه در ساخت کامپوزیت خود استفاده می کند. این محصول قابلیت فرم پذیری بالایی دارد. همچنین دوام و ماندگاری بالای کامپوزیت های این برند زبانزد خاص و عام است. بر اساس آنچه گفته شد این برند در صدر برندهای تولید کننده کامپوزیت دندان قرار دارد.

COLTENE

COLTENE نیز یکی دیگر از معتبرترین برندهای تولید کننده کامپوزیت است. از جمله ویژگی های این کامپوزیت دندان می توان به قیمت مناسب، استحکام بالا، رنگ ثابت، پرداخت آسان، پولیش پذیری بالا و مقاومت سطحی بالا اشاره کرد. این کامپوزیت از نانو ذرات هیبرید ساخته شده و بسیار به مینای دندان نزدیک است.

DMG AMERICA

DMG AMERICA از محبوب ترین برندهای تولید کننده کامپوزیت دندان است. محصولات این برند مقاومت بالایی در برابر انواع ضربه، فشار و سایش دارد.

DMP DENTAL

DMP DENTAL نیز از شرکت های تولید کننده کامپوزیت دندان است. از جمله ویژگی های این محصول می توان به مقاومت بالا در برابر تغییر رنگ، انطباق پذیری بالا با دندان های طبیعی، دارای تنوع در رنگ بندی و فرم گیری آسان و سریع آن اشاره کرد.

IVOCLAR VIVADENT

IVOCLAR VIVADENT برندی مشهور است که کامپوزیت های آن سرعت بالایی در شکل پذیری و سفت شدن دارند. بنابراین به سرعت روی دندان فرم گرفته و قابلیت جویدن و خوردن غذا را ایجاد می کنند.

KERR

KERR از آشناترین برندهایی است که به کامپوزیت های پر کننده دندان شناخته می شود. رزین های کامپوزیتی از جدیدترین محصولات این برند است که مقاومت بالایی در برابر ساییدگی داشته و با بافت دندان و لثه بسیار سازگار هستند. همچنین کامپوزیت دندان KERR سرعت بالایی در شکل پذیری و خشک شدن داشته و رنگ آن ها به راحتی با دندان های طبیعی بیمار انطباق پیدا می کند.

Tokuyama Dental America

Tokuyama Dental Americaبرندی ژاپنی است. کامپوزیت دندان این برند از نوع میکروفیل است و 20 رنگ مختلف دارد. این محصول دارای قابلیت پولیش پذیری و فرم گیری بالایی است. همچنین بسیار با دوام بوده و از قیمت مناسبی برخوردار است.

SDI

SDI برندی آمریکایی است که به تولید کامپوزیت دندان با مقاومت و دوام بالا پرداخته است. این محصول به راحتی با رنگ طبیعی دندان تطبیق داده می شود. همچنین شفافیت آن به اندازه مینای دندان طبیعی است. این کامپوزیت دارای خاصیت فرم پذیری و پولیش پذیری بالایی است.

علاوه بر برندهای معرفی شده برندهای دیگری نیز وجود دارند که به تولید کامپوزیت دندان می پردازند. از بهترین برندهای کامپوزیت دندان می توان به برندهای IVOCLAR، کازمودنت و اولترادنت اشاره کرد. همچنین بهترین دیسک هایی که برای پرداخت و پولیش کامپوزیت دندان مورد استفاده قرار می گیرد می توان به برند BISCO و کازمودنت اشاره کرد. دندانپزشک در انتخاب کامپوزیت دندان موارد مهمی را مد نظر قرار می دهد. از جمله مهم ترین نکاتی که به هنگام انتخاب کامپوزیت باید به آنها توجه شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

رنگ طبیعی دندان های بیمار
شکل طبیعی دندان های بیمار
رنگ پوست و فرم صورت بیمار
جنس دندان های بیمار

بر اساس آنچه گفته شد بهترین کامپوزیت باید با رنگ دندان های طبیعی بیمار همخوانی داشته باشد.

اجزای کامپوزیت

کامپوزیت دندان از ترکیب نوعی پلاستیک خاص و شیشه ساخته شده است. ترکیب این دو ماده نوعی ماده همرنگ با دندان ها است که برای اصلاح ظاهر آن ها استفاده می شود. برای اجرای کامپوزیت دندان ابتدا از مواد اسیدی (کاندیشنر ژل) برای افزایش سطح تماس با مواد باندینگ استفاده می شود. ماده باندینگ حاوی کاتالیست های پیوند دهنده است و با تاباندن نور لیزر فعال می شود. سپس مواد کامپوزیت (مواد رزینی) روی آن قرار داده شده و کاتالیست های پیوند دهنده و مواد کامپوزیت بر اثر تابش نور لیزر پیوند برقرار کرده و سفت می شوند.

چه کسانی برای کامپوزیت دندان واجد شرایط هستند؟

به طور کلی کامپوزیت دندان به منظور ایجاد دندان هایی با ظاهر زیباتر اجرا می شود. لازم به ذکر است که انتخاب این روش بر عهده دندانپزشک متخصص بوده و بر اساس وضعیت دندان ها تشخیص داده می شود. اما افرادی که دارای یکی از مشکلات زیر هستند بهترین کاندید برای انجام کامپوزیت دندان هستند. این مشکلات عبارتند از:
اگر کل یا بخشی از دندان در اثر اعمال فشار، ضربه یا جویدن جسم سخت شکسته باشد.
اگر دندان دچار پوسیدگی شده باشد، برای پر کردن بخش پوسیده شده می توان از کامپوزیت همرنگ دندان استفاده کرد.
در صورتی که همه دندان ها دچار تغییر رنگ شده و ظاهر بسیار نامناسبی دارند می توان از کامپوزیت برای تغییر رنگ و سفید کردن آن ها استفاده کرد.
در صورتی که بیمار دارای فاصله های بین دندانی است. برای رفع این فاصله ها می توان از کامپوزیت استفاده کرد.
در صورتی که نامرتبی دندان ها جزئی است به جای ارتودنسی از کامپوزیت می توان برای مرتب و ردیف نشان دادن ظاهر دندان ها استفاده کرد.
اما کامپوزیت دندان برای کسانی که دچار ساییدگی ها و به هم ریختگی های شدید دندانی هستند، افرادی که بهداشت دندان و دهان خود را رعایت نمی کنند، افرادی که عادت به دندان قروچه دارند و کسانی که به مصرف دخانیات اعتیاد دارند گزینه مناسبی نیست.

ونیر کامپوزیت چیست؟

به طور کلی ونیر به لایه ای همرنگ دندان گفته می شود که مهم ترین کاربرد آن پوشش دهی سطح دندان ها است. ونیر انواع مختلفی دارد و معمولاً به دو روش مستقیم و غیر مستقیم ساخته می شود. در روش غیر مستقیم ونیر کاامپوزیت بر اساس یک تکنولوژی خاص در لابراتوار تولید می شود، اما در روش مستقیم توسط دندانپزشک مستقیماً روی دندان اجرا و فرم دهی می شود. معمولاً از کامپوزیت دنیر برای درمان دندان های جلویی استفاده می شود. در ادامه به انواع ونیر اشاره ای خواهیم داشت:
1. ونیر سرامیکی
2. ونیر کامپوزیت
مرحله قالب گیری و تراش دندان برای ونیرهای سرامیکی بر عهده دندانپزشک است. اما در نهایت ونیر سرامیکی توسط لابراتوار ساخته می شود. این کار ممکن است چند روز به طول بینجامد. اما ونیر کامپوزیت بدون قالب گیری و تراش مینای دندان در یک جلسه و توسط دندانپزشک قابل اجرا است. همچنین امکان ساخت آن در لابراتوار نیز وجود دارد. کامپوزیت ونیر از نظر میزان عبوردهی نور، میزان پولیش پذیری و رنگ پذیری با نمونه های سرامیکی کاملاً متفاوت هستند.

طول عمر کامپوزیت

کامپوزیت دندان بسته به نوع کامپوزیتی که مورد استفاده قرار گرفته و با توجه به نحوه و میزان مراقبت، طول عمر بالایی دارد. در صورت رعایت نکات بهداشتی، عدم ایجاد فشار و ضربه به دندان ها و رعایت نکاتی همچون عدم خوردن مواد غذایی سفت و غیره عمر کامپوزیت دندان به بالای 10 سال می رسد. اما در حالت عادی طول عمر دندان ها تا تغییر رنگ آن ها بین 5 تا 8 سال تخمین زده می شود.

سوالات متداول کامپوزیت

هر واحد کامپوزیت چند دندان است؟

برای شمارش دندان ها در دندانپزشکی از کلمه "واحد" استفاده می شود. هر واحد کامپوزیت دندان نیز برای یک دندان اجرا می شود.

چند نوع کامپوزیت دندان داریم؟

کامپوزیت دندان در انواع ماکروفیل، میکروفیل، هیبرید و نانو تولید شده و از نظر رنگ پذیری، فرم پذیری، استحکام و پولیش پذیری با یکدیگر متفاوت هستند.

کامپوزیت دندان چقدر طول میکشد؟

کامپوزیت دندان به روش مستقیم تنها در یک جلسه توسط دندانپزشک انجام می شود. اما در روش غیر مستقیم در لابراتوار ساخته شده و به چند روز زمان نیاز دارد.

کامپوزیت دندان چقدر دوام دارد؟

کامپوزیت دندان در صورت نگهداری صحیح و انجام معاینات سالیانه حدود ده سال ماندگار است.

کامپوزیت دندان چند رنگ دارد؟

کامپوزیت دندان در چهار طیف رنگی A، B،C ، D دسته بندی شده است. هر طیف رنگی نیز دارای درجه بندی یا سایه های متفاوتی است.

منبع: https://iranmehrdental.com/fa/مقالات/کامپوزیت-دندان-چیست