مواد شیمیایی
September 4, 2023

 کلسیم کلرید ، خصوصیات و کاربردهای آن

کلسیم کلرید یا کلسیم کلراید Calcium chloride با فرمول شیمیایی CaCl2 یک ، یک ترکیب یونی با شکل ظاهری جامد سفید یا رنگی می باشد.

کلسیم کلرید یک ترکیب یونی است که از کلسیم و کلر تشکیل شده است و محلول در آب است.

روش تهیه کلسیم کلراید

کلسیم کلراید که از انواع باز ها به شمار می رود با خنثی سازی اسید کلریدریک و هیدروکسید کلسیم تولید می شود.

کلسیم کلراید در بسیاری از نقاط جهان، کلرید کلسیم از سنگ آهک، به عنوان محصول جانبی فرآیند Solvay بدست می آید، که واکنش خالص زیر را دنبال می کند:

NaCl + CaCO3 → Na2CO3 + CaCl

خصوصیات کلسیم کلراید

فرمول مولکولی : CaCl2

CaCl2.2H2O دی‌هیدرات

CaCl2.4H2O Tetrahydrate

CaCl2.6H2O هگزاهیدرات

جرم مولی : ۱۱۰٫۹۹ g/mol anhydrous

۱۴۷٫۰۲ g/mol dihydrate

۱۸۳٫۰۴ g/mol tetrahydrate

۲۱۹٫۰۸ g/mol hexahydrate

شکل ظاهری : جامد سفید یا رنگی

چگالی : ۲٫۱۵ g/cm³ anhydrous

۰٫۸۳۵ g/cm³ dihydrate

۱٫۷۱ g/cm³ hexahydrate

دمای ذوب : ۷۷۲ °C (anhydrous)

دمای جوش >۱۶۰۰ °C

انحلال‌پذیری در آب ۷۴٫۵ g/100 ml (20 °C) Calcium chloride

کاربردهای کلسیم کلرید

به عنوان پوشش دهنده روی جاده

کلسیم کلراید به صورت محلول غلیظ شده بر روی جاده های خاکی ریخته می شود تا از بلند شدن گرد و خاک جلوگیری کند.

به عنوان جاذب رطوبت

کلرید کلسیم در جذب رطوبت کاربید کلسیم موثر بوده و از نشت آب جلوگیری می کند.

به عنوان افزودنی غذایی

کلرید کلسیم یک ماده افزودنی غذایی رایج و بی خطر است.

این ماده قوام پنیر توفو و میوه و سبزیجات کنسروی را افزایش می دهد و راهی برای تقویت طعم شور ترشی ها بدون اضافه کردن سدیم اضافی است که برای سلامت مضر است.

کلسیم کلراید یک افزودنی در نوشیدنی های ورزشی است .

کلسیم کلراید وقتی در آب حل می شود به یون های کلسیم مثبت و کلر منفی تبدیل می شود و الکترولیتی قدرتمندتر از کلرید سدیم ایجاد می کند.

قابلیت جداسازی کامل یونهای این ترکیب در آب باعث ایجاد طعم شور آن می شود بنابراین می توان به عنوان جایگزین نمک سفره از آن استفاده کرد.

کلرید کلسیم در تولید پنیر

کلرید کلسیم به شیر فرآوری شده یا به عبارت دیگر پاستوریزه یا همگن پیش از منعقد کننده اضافه می شود تا تعادل طبیعی بین کلسیم و پروتئین در کازئین برقرار شود.

استفاده در مخلوط بتن

کلرید کلسیم در مخلوط بتن برای تسریع تنظیم اولیه استفاده می شود، اما یون های کلرید منجر به خوردگی میلگرد فولادی می شود، بنابراین نباید از آن در بتن مسلح استفاده شود. فرم بی آب یا خشک کلرید کلسیم نیز برای این منظور استفاده می شود که می توان آن را برای اندازه گیری رطوبت بتن به کار برد.

افزودنی در پلاستیک ها و کپسول های آتش نشانی

کلرید کلسیم به عنوان افزودنی در پلاستیک ها و کپسول های آتش نشانی، در کوره های بلند به عنوان افزودنی برای کنترل داربست جهت جمع شدن و چسبندگی موادی که از پایین آمدن بار کوره جلوگیری می کنند، استفاده می شود، همچنین در نرم کننده های لباس به عنوان ماده رقیق کننده بکار برده می شود.

ساخت روغن

در صنعت روغن، از کلرید کلسیم برای ثبات و افزایش تراکم آب نمک های بدون مواد جامد استفاده می شود.

ماده شار

CaCl2 به عنوان ماده شار، باعث کاهش نقطه ذوب، در فرآیند Davy برای تولید صنعتی فلز سدیم از طریق الکترولیز NaCl ذوب شده عمل می کند. به همین ترتیب، CaCl2 به عنوان شار و الکترولیت در فرآیند FFC کمبریج برای تولید تیتانیوم استفاده می شود، جایی که از تبادل مناسب یون های کلسیم و اکسیژن بین الکترود ها اطمینان حاصل می شود.

در تولید زغال سنگ

از کلرید کلسیم در تولید ذغال فعال نیز استفاده می شود.

ساخت ظروف

کلرید کلسیم نیز ماده ای است که در ظروف سرامیکی استفاده می شود. این ماده ذرات رس را به حالت تعلیق در آورده تا آن ها در داخل محلول شناور شوند، استفاده از آن باعث تسهیل در این فرایند می شود.

جلوگیری از تشکیل یخ :

کلسیم کلراید به عنوان یخ زدا استفاده شود که از محلول کلرید کلسیم می توان برای جلوگیری از یخ زدگی در دمای پایین ۵۲- درجه سانتیگراد یا ۶۲- درجه فارنهایت جلوگیری کرد.

به عنوان ضد عفونی کننده :

کلرید کلسیم به عنوان یک ماده ضد عفونی کننده در گیاهان استفاده می شود.

کلرید کلسیم در دما های پایین بسیار موثر تر از کلرید سدیم می باشد.

ظاهر کلسیم کلراید معمولاً به شکل کره های کوچک و سفید با قطر چند میلی متر می باشد که اصطلاحاً آن ها را پریل می نامند.

همچنین کلرید کلسیم دی هیدرات (۲۰ درصد وزنی) محلول در اتانول (۹۵ درصد ABV) به عنوان یک ماده ضدعفونی کننده برای حیوانات نر استفاده می شود.