September 9, 2023

БАҚ-та ӘСКЕРИ САЛАДАҒЫ РЕФОРМАЛАРДЫ ЖАРИЯЛАУ

Қазіргі таңда еліміздің әскери саладағы саясатын ашық көрсету арқылы халықтың осы саладағы ақпаратқа деген сұранысын қанағаттандыру — медиа кеңістіктің кезек күттірмейтін міндеттерінің бірі.

Өзбекстан Журналистер одағының Әскери-патриоттық кеңесінен Президент, Қарулы Күштердің Жоғарғы Бас Қолбасшысы қол қойған әскери салаға қатысты жарлықтар мен қаулылар шешімдерінің орындалуын қамтамасыз ету, халық пен армия арасында сапалы диалог жүргізу, әскери реформалар, ұлттық армиямыз туралы жедел, бейтарап және толық ақпарат беру үшін іс-шаралардың ашықтығы мен жариялылығын қамтамасыз ету жұмысын, сондай-ақ әскери қызметке дайындықты айтарлықтай арттыру қажет. Жастарды ұлы бабалар мен халық қаЅармандары туралы патриоттық рухта тәрбиелеуге және әскерлердің қызметін бұқаралық ақпарат құралдарында жүйелі түрде көрсетудің тиімділігін түбегейлі жақсартуға бағытталған медиа материалдар дайындауды заман талап етуде.

Ағымдағы жылдың өткен кезеңінде Журналистер одағының әскери-патриоттық кеңесі Қор­ғаныс министрлігі Ақпарат және бұқаралық коммуникациялар департаментінің басқа да күш құрылымдарының баспасөз қызметтерімен бірлесе отырып, ұлттық армиямыз қызметінің ашықтығын қамтамасыз ету және жастарды әскери-патриоттық рухта тәрбиелеу мақсатында бірқатар істер жүзеге асырылды.

Кеңестің бүгінге дейінгі қызметін сараптайтын болсақ, бұрынғы жағдаймен салыстырғанда, әскери салаға қатысты хабарламалар мен жаңалықтар, Қарулы Күштеріміздің қызметіне қатысты маңызды оқиғаларды кеңінен жариялауда блогерлермен ынтымақтастық, мемлекеттік және беймемлекеттік салаларда мемлекеттік телерадио арналар, электронды және баспа БАҚ, әлеуметтік желілермен қатынас­тар айтарлықтай артып келе жатыр.

Осы уақытқа дейін “UzReport” телеарнасында әскери реформалар мен жастарды әскери-патриоттық рухта тәрбиелеуге арналған 10-ға жуық баспасөз жиналысы өтті.

Сонымен қатар Өзбекстан ұлттық телерадиокомпаниясының “Өзбекстан-24”, “Ешлар”, “Ташкент”, “Спорт” ақпараттық бағдарламаларында, “Uz­Report”, “Sevimli”, “Mening yurtim” сияқты телеарналарда апта сайын әскерлердің қызметі туралы 3-уге дейін хабар көрсетіледі.

Жалпы айтқанда, БАҚ-та әскери реформаларды жариялау журналистен мынаны талап етеді:

1. Білімділік: кімнен нені қандай ретпен сұрау керектігін білу, алынған ақпаратты шұғыл және уақытында нақтылау қажет.

2. Біліктілік: журналистер ақпаратты тиімді жинау, талдау және тарату бойынша арнайы оқудан өтуі тиіс.

3. Дағдылар: жаЅандық желі, заманауи бейнелеу жабдықтары, озық мобильді технологиялар туралы ақпарат беретін ресми веб-сайттарды тиімді пайдалана білуі керек.

4. Тәжірибе: әскери оқу-жаттығулардың мәнін түсіну, олар бойынша дұрыс есеп бере білу, қауіпсіздік ережелерін қатаң сақтай отырып, полигонда болуы.

5. Объективтілік: журналистер өз хабарларында бейтарап бол­уы керек және олардың сеніміне нұқсан келтіретін кез келген біржақтылықтан немесе жеке пікірден аулақ болуы тиіс.

6. Ынтымақтастық: әскери сала мен оның реформалары туралы толық мағлұмат алу үшін Қарулы Күштердің құрамына кіретін министрліктер мен кеңселердің, жекелеген кеңселердің баспасөз қызметтері, сондай-ақ қолбасшылық құрамдар өзара тығыз және тиімді өзара іс-қимыл жасауы керек.

Әскери-патриоттық бағыттағы редакцияларды жас, жалынды, өршіл кадрлармен толықтыру, заманауи білімді мамандар даярлау, олардың біліктілігін арттыру кезек күттірмейтін мәселелер қатарында. Биылдың өзінде 45 оқушы Өзбекстан журналистика және бұқаралық коммуникациялар университеті әскери журналистика факультетінің алғашқы түлегі болды. 2023/2024 оқу жылына осы мамандық бойынша бакалавриат (күндізгі және сырттай бөлім) бойынша 50 орын және магистратурада білім алу үшін 6 орын бөлінді. Бұл осы жоғары оқу орнында білікті профессор-оқытушылар мен тәжірибелі мамандардың қолдауымен 6 жылдық оқу бағдарламасы негізінде БАҚ-та әскери реформаларды көрсетудің ерекше үдерісі үздіксіз оқытылатынын көрсетеді.

Өзбекстанның МТРК арналарында көрсетілетін “Өзбекстан армиясы”, “Қалқон”, “Мухофаза+” журналдары, “Ватанпарвар”, “Постда”, “Вазият” газеттері және “Ватанпарвар”, “Өзбекстан армиясы” Өзбекстандағы әскери журналистика желісі “Армия спорты” және басқа да күштер дайындаған әртүрлі атаудағы бағдарламалар мазмұны мен сапасы жағынан жаңартылды. “Ватанпарвар” және “Постда” газеттерінде жарияланған материалдардың электронды нұсқасы uz сайттарында (mv-vatanparvar.uz, postda.uz) үздіксіз орналастырылады. Бұқаралық ақпарат құралдарында әскери салаға қатысты мақалаларды заманауи электронды ресурс форматында біріктіру бүгінгі уақыт талабы екенін ескере отырып, “Вазият” газеті редакциясының жеке сайт ашуы орынды.

Өзбекстан Журналистер одағының әскери-патриоттық кеңесі өткен жылы республикалық бұқаралық ақпарат құралдарының әскери саладағы реформаларды жариялауына талдау жасады. Талдау нәтижелері бойынша:

- дәстүрлі және электронды БАҚ материалдарында дата-журналистиканың мүмкіндіктерін және әскери қызметшілердің сұхбаттарын тиімді пайдалану;

- телешоулар мен баспа басылымдарының дизайн тұжырымдамасында түстердің сәйкестігіне, шоулардағы экшн көріністеріне, баспасөздегі түс пен кескін пропорциясына ерекше назар аудару, аудитория арасында басылымның сапасын одан әрі арт­тыру әлеуметтік мәселелерге қатысты пікірлер мен ұсыныстарды зерделеу мақсатында сауалнама жүргізу;

- дайындалған журналистік материалдарды әскери қызметкерлердің жақын танысуы үшін ыңғайлы етіп жеткізу, телебағдарламалар мен баспа басылымдарының жаңа нөмірлерін өздерінің интернет-платформаларында және әлеуметтік желілердегі ресми парақшаларында тұрақты түрде орналастыру ұсынылады.

Е.АБДУРАХЫМҰЛЫ