بسم الله الرحمن الرحيم
ҮЧ НЕГИЗДЕРДИН ОРДУСУ
Инсан негиздердин билишинин милдети төмөндөгүдөй Пенденин Өз Роббисин таанып билүүсү, Аллах буюрган ибадат түрлөрүн, пенденин өз динин жана диндеги даражаларды, ошондой эле ар бир даражанын түркүктөрүн, пенде өз пайгамбарын صلى الله هليه و سلم таануу менен, ал кишинин өмүр баянын жана пайгамбар болуп жиберилүүсүнүн максатын билүүсү баяндалып, кайра тирилүү, акырет жашоосуна болгон ишеним, Таухидтин эки түркүгү болгон тогутка кафир болуу, Аллахка ийман келтирүү орундарын өз ичине камтыйт.
بِسۡمِ ٱللهِ ٱلرَّحۡمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ
Улямалардын Шархтары
بِسۡمِ ٱللهِ ٱلرَّحۡمَـٰنِ ٱلرَّحِيمِ
Бисмил-Ляхинин түшүндүрмөсү:
Абдул Мухсин ибн Мухаммад ибн Абдур Рахман ибн Касим
Автор Аллахтын ырайымы ага болсун Аллахтан жардам сурап, Аллахтын ысымы менен береке тилеп, муну менен Аллахтын Китебине ээрчип жана Элчисинин صلى الله هليه و سلم кат жана жазма кайрылуусунда болгондон өрнөк үлгү алып: “Китебимди Аллахтын ысмы менен баштаймын” деп баштады. Аллахтын сөзү Жаратуучунун улуу атактуу ысмы болуп, бардык ысымдар ага ээрчийт.
Аллах деген сөздү алып көрсөк, ага Алиф-Лям ال кошулду жана ал сөз Аль-Иля:х الْإلاه болуп калат. Бирок тарыхый процессте арабий тили жана Алиф тамгасы ортомчу убак кездерде кат-жазмаларында жазылбай калды, эми анын ордуна Шадданын үстүнөн колдонулуп калып, А - الله болуп калды. Тамга Лям эки жолу кайталанып окулуп калды, анткени артикл Алиф-Лям Иля:х сөзүнө Лям тамгасына кошулуп калып الله болуп калды. Эми бизге Аллах деген сөз анык болду. Астында сүрөт жазма көрсөнөр болот.
“Ар-Рахман” - Аллахка таандык ысымдардын бири болуп, Аллахтан башкага колдонулбайт. “Рахман” - кен ырайым менен сыпатталган мааниде айтылат.
“Рахийм” - Аллахка гана таандык ысымдардан болгон бир ысым. Аны Аллахка да башкага да, колдонуу мумкун. Мааниси: Дайымый Ырайым Ээси.
Демек, “Рахман”- кен ырайым Ээси, “Рахийм” болсо, дайыма үзгүлтүксүз ырайым Ээси. Ибн Кайуум رحمه الله айтты: “Рахман” аруу Аллах Таалада дайыма бар болгон сыпатка далаалат кылган болсо, "Рахийм" мархумга (ырайым болгондорго) байланышкандыгына далаалат кылат.
Арабий тилди билгендер үчүн улуу аалымдардын шархтарын шилтемелерди басып окусанар болот:
شيخ عبدالعزيز بن باز шилтеме бул: PDF من شرح ثلاثة الأصول للشيخ ابن باز - رحمه الله
Шейх Абдул Азиз ар-Рожихи шилтеме бул: ar_Shr7_alasul_althlath_Rajhi.pdf
الشيخ صالح العصيمي шилтеме бул: ar-sharah-thlatht-alusul-1436.pdf
الشيخ صالح الفوزان шилтеме бул: شرح الأصول الثلاثة - صالح بن
الشيخ صالح بن عبد العزيز بن محمد آل الشيخ шилтеме бул: شرح كتاب ثلاثة الأصول وأدلتها
اللهم أعز الإسلام والمسلمين واحفظ أئمة الدين