ROM nədir? Stock ROM və Custrom ROM nədir?
Bu məqaləyə başlamadan öncə 'ROM' nədir onu öyrənək.
ROM - Read Only Memory - (Daimi Yaddaş Qurğusu) Bir növ Əməliyyat Sistemidir deyə bilərik. Cihazlarımız üçün şirkətlər tərəfindən hazırlanmış ƏS'ləridir. Məsələn biz yeni bir telefon aldıqda onun içərisində olan sistemə ROM deyirlər.
(Xiaomi cihazlarının içərisində - MIUI rom'u gəlir, Samsung cihazlarının içərisində OneUI rom'u gəlir və s.)
Stock ROM nədir?
Cihazı buraxan şirkət tərəfindən hazırlanan ROM'a Stock ROM deyilir. Yəni biz yeni bir cihaz aldıqda onun içərisində defolt olaraq olan ROM'a Stock ROM deyilir.
Custom ROM nədir?
Custom ROM adındanda bilindiyi kimi custom yəni özəldir. Custom ROM'lar insanlar tərəfindən hazırlanan ROM'lardır. Yəni məsələn mən bir ROM hazırlayıramsa o ROM, Custom ROM olur. Şirkətlərdən bağımsız, müstəqil, açıq mənbəli və bəlli bir insanın və ya insanların (komandanın) hazırladığı ROM'a Custom ROM deyilir.
Deyə bilərsiniz ki, Stock ROM varsa, Custom ROM nə işimizə yarasın? Zatən şirkət cihazın üzərində özü ROM hazırlayıb göndərib. Burada əslində seçimlər, düşüncələr girir mövzuya. Məsələn bir nəfər cihazında daha çox özəlləşdirmələr etməyi sevir digər bir nəfər gizlilik və güvənliyə çox diqqət edir və ya digər birinin isə cihazı güclü deyil, işlətdiyi Stock ROM cihaza ağır gəlir (dondurur), dediyim kimi bunlar düşüncələrdi və bu düşüncələri yerinə yetirmək üçün Custom ROM'lar işimizə yarayır.
Biraz daha misal gətirim daha yaxşı anlamağınız üçün. Məsələn yeni bir Samsung cihazı aldıq və içərisində bir sürü bizə lazımsız proqram var, onları silmək isdəsək cihaz buna icazə vermir, çünki Stock ROM buna icazə vermir. Bizədə bunlar lazım olmadığı üçün biz fərqli Custom ROM seçimi edə bilərik. Bu sadəcə bir misaldır, bir sürü misallar gətirmək olar buna görə. Custom ROM Stock ROM'lardan üstündür deyə bilərəm ama hər mövzuda yox. Ən böyük məsələ və ya problem Custom ROM'ların arxasında şirkətin və ya şirkətlərin olmamasıdır. Belə olduqda bir neçə insan o ROM'a yetərincə qatqıda ola bilmir deyə proyekt zəif olur.
Burada da sizlərə bəzi Custom ROM'ları topladım:
Ümid edirəm yazdığım məqalə sizlər üçün həm anlaşılır həm də faydalı olmuşdur :)