Қазақстандағы салық шегерімдері: 2025 жылы салықты азайту арқылы жалақыңызды қалай көтеруге болады?
2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап қазақстандықтар жеке табыс салығы (ЖТС) бойынша шегерімдерді қолдану арқылы "қолға алатын" жалақысын арттыра алады. Егер сіз ресми түрде жұмыс істесеңіз, ол ай сайын жалақыңыздан ұсталып отырады.
Бұл шегерімдерді кім қолдана алады:
• Кез келген банкте ипотекасы бар адамдар
• Балабақша, университет, колледж бен т.б. оқу ақысын төлейтіндер (өзіңіздің немесе балаңыздың). Мектептер бұл санатқа жатпайды.
• Барлық көп балалы отбасылар («Алтын алқа» мен «Күміс алқа» иегерлері ғана емес)
Жалпы, бұл шегерімдер баяғыда қабылданған, алайда 2025 жылдың 1 қаңтарына дейін тоқтатылған (ҚР Салық кодексін енгізу туралы Заңының 33-бабына сәйкес).
Тоқтата тұру аяқталды, енді бұл шегерімдердің барлығын қолдануға болады. Біз тақырыпты мұқият қадағалап жүрміз, біз байқаған растайтын ақпараттар:
Бірінші. КТК телеарнасының репортажында Алматы қалалық мемлекеттік кірістер департаментінің ресми өкілі Айжан Бекеева бұл ақпаратты растады. Көру.
Екінші. Қаржылық кеңесші Күнекей Нұрлан осы тақырыпта жазба жариялады. Жазбаны оқу.
Үшінші. Кәсіби есепші, банктерде 13 жылдық тәжірибесі бар аудитор @ys.sultan.life да осы тақырыпта видео жариялады. Видеоны көру.
Төртінші. Бұл шегерімдерді қолдану мүмкіндігі тақырыбына арналған материалдар nur.kz, zakon.kz, tengrinews.kz, mybuh.kz, krisha.kz, liter.kz мен т.б. интернет-порталдарда жарияланды. Осы тұста inbusiness.kz материалында салық сарапшысы бұл ереженің күшін өткен датамен жою мүмкіндігі бар екенін айтты.
Біз де салық органдарына ресми сауал жолдағанбыз, қазір ресми жауап күтіп отырмыз.
Бірақ әзірге біз тағы бір растайтын дәлел қоссақ дейміз: оқырмандарымыздың бірінде бұл әдіс жұмыс істеген. Бухгалтерия оның ЦентрКредит Банкіндегі ипотекасы бойынша шегерім құжаттарын қабылдаған.
16 қаңтардағы жаңартылған ақпарат: ереже енді ғана күшіне енгендіктен, видеолар мен біздің жазбалардағы алгоритм әлі нақты емес. Біздің жазбадан кейін кейбір бухгалтерлер бізге былай жазып жатыр: бухгалтерия тек сіздің құжаттарыңыздың негізінде алдын ала шегерімдерді жүргізе алады (яғни, оларды алып бару қажет). Бірақ ақшаның бір бөлігін қайтару үшін 270-нысан бойынша декларацияны тапсыру арқылы шегерімді өзіңіз қолдануыңыз керек (биылғысын келесі жылы, яғни 2026 жылы тапсыруыңыз керек).
Тұтастай алғанда, Мемлекеттік кірістер комитеті ресми түрде жауап/алгоритм бермейінше, бұл шегерімді қаңтар айы үшін бірден алуыңыз екіталай, өйткені әзірге нақты ақпарат аз.
Оқу ақысын қайтару мәселесі бойынша да солай, ал көп балалы отбасылар үшін шегерімдер келесідей жұмыс істейді - кадрлар бөліміне балалардың туу туралы куәліктерін әкелсеңіз болды, олар сізге шегерім жасап береді.
Бұл төлемді қалай алуға болады және қандай құжаттар тапсыру керек?
Ипотека үшін 🏡
Бұл енді салық шегерімі 2025 жылға дейін болғандай тек «Отбасы банкі» емес, кез келген екінші деңгейлі банк берген ипотекаға қолжетімді екенін білдіреді. Шегерім жылына 118 АЕК-ке дейін (463 976 теңге) болуы мүмкін. Құжаттарды тапсыру үшін сізде ресми кіріс болуы керек. Бұл тармақ бірлескен қарыз алушыларды қарастырмайды.
1. Өтінішпен бухгалтерияға жүгініңіз (үлгіні жүктеп алу) .
2. Растайтын құжаттарды қоса өткізіңіз:
• Ипотека шарты.
• Төлем кестесі.
• Соңғы төлемнің төленгені туралы түбіртек.
Бұл қалай жұмыс істейді: Сіздің ай сайынғы ипотекалық төлеміңіз 250 000 теңге делік. Оның 50 000-ы негізгі қарызды өтеуге, ал 200 000-ы пайыздарға жұмсалады. Салық шегерімінің арқасында сіз осы 200 000 теңгенің 10 пайызына салықты азайтып, жалақыңызды 20 000 теңгеге арттыра аласыз. Бірақ жылына максимум 118 АЕК.
Құжаттарды тапсырып, мақұлдағаннан кейін сіз банкке төлейтін төлем сомасының +10% қолыңызға аласыз.
Маңызды: шегерімдер тек биыл ғана күшіне енгендіктен, оларды өткен кезеңдер үшін қайтару мүмкін емес.
Бірақ жалпы алғанда, салық шегерімдері келесі күндердің ең соңғысын қамтитын салық кезеңінде қолданылады:
- ипотекалық тұрғын үй қарызын өтеу кестесіне сәйкес сыйақыны өтеу күні;
Көп балалы отбасыларға арналған салық жеңілдіктері 👨👩👧👧
2025 жылдан бастап Қазақстанда көп балалы отбасылар үшін салық жеңілдіктері енгізілді. 282 айлық есептік көрсеткішке (АЕК) дейін, яғни жылына 1 108 824 теңге мөлшерінде.
Ол ата-ананың екеуіне де қолданылады, бірақ 282 айлық есептік көрсеткіштен аспайтын мөлшерде (2025 жылы 1 108 824 теңге):
- көп балалы отбасының ата-анасының біріне айына 23 АЕК (90 436 теңге) мөлшерінде;
- көп балалы отбасының әрбір ата-анасына айына 12 АЕК (47 184 теңге) мөлшерінде.
Салық шегерімі жеке тұлғаның күнтізбелік жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша төрт және одан да көп кәмелетке толмаған балалары болған жағдайда қолданылатынын айта кетсек.
1) Туу туралы куәліктердің көшірмелерін жинау
2) Ерлі-зайыптылардың бірі немесе екеуі де жұмыс істейтін ұйымның бухгалтериясына салықтық шегерімге өтініш беру.
(көп балалы отбасылар үшін салық шегеріміне арналған өтінімді жүктеп алу (ата-анасының екеуі))
(көп балалы отбасыларға салық шегеріміне өтінімді жүктеп алу (бір ата-ана))
Білім алу бойынша салық шегерімдері 🎓
Салық кодексінің жаңа редакциясында (2025 жылғы 1 қаңтардағы) «Оқытуға жұмсалған шығындар бойынша әлеуметтік салық шегерімін қайтару» деп аталатын 349-бап енгізілген.
Енді қазақстандықтар Қазақстанда келесі бағыттарда жұмсаған шығындарының бір бөлігін қайтара алады:
- мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту
- техникалық және кәсіптік білім
- орта білімнен кейінгі, жоғары білім;
- дербес білім беру ұйымдарында жүзеге асырылатын орта білімнен кейінгі, жоғары білім (олардың анықтамасы Салық кодексінің 291-бабының 1-тармағында келтірілген).
Сіз шығындарыңыздың бір бөлігін қайтара аласыз, егер:
• Балабақша, колледж немесе университет ақысын төлесеңіз
• Өзіңіз оқысаңыз немесе 21 жасқа дейінгі балалардың оқу ақысын төлесеңіз.
Шегерім сомасы: жылына 118 АЕК-ке дейін (463 472 теңге).
Маңызды: Мектептегі оқу ақысы бұл шегерімдер қатарына жатпайды. Сондай-ақ шетелдегі кез келген білім алу ақысы да жарамайды (тек қазақстандық білім қажет).
Шегерімді қолдану үшін не қажет:
1. Төлем құны көрсетілген оқу орнымен шарт
2. Соңғы төлемнің төленгені туралы түбіртек
3. Ұйымыңыздың бухгалтериясына салықтық шегерімге өтініш беру
(жұмыспен қамтылған студентке салық шегеріміне өтінішті жүктеп алу)
(жұмыс істемейтін студентке салық шегеріміне өтінішті жүктеп алу)
Тақырып бойынша маңызды ақпарат
Бұл салық шегерімдерін жалпыға бірдей белгіленген режимде жұмыс істейтін жеке кәсіпкерлер (ЖК) де пайдалана алады.
Егер сіз жалақыңызды қолыңызға алсаңыз (таза, кері), онда сіз шегерімді қолдана аласыз, бірақ сіздің жалақыңыз одан өспейді. Бұл жағдайда жұмыс беруші түзетуді ескере отырып, салықты азырақ төлейді (яғни, бұл сізге емес, жұмыс берушіге тиімді).
Шегерімдер биыл ғана енгізілгендіктен, өткен жылдардағы төлемдер бойынша салықтардың бір бөлігін қайтару мүмкін болмайды.
Сондай-ақ, шегерімдерді пайдаланатындар оларды келесі жылы (2026 жылы) 270 нысандағы декларацияда көрсетуі мүмкін. Бұл нысанды мемлекеттік қызметшілер, барлық кәсіпкерлер, инвестициямен айналысатын адамдар тапсырады. Егер сіз жай ғана жеке тұлға болсаңыз және бұрын 250 нысанын тапсырмаған болсаңыз, 270 нысанын тапсыру қажет пе, жоқ па білмейміз (әзірше ақпарат жоқ).
Барлық өтініштердің үлгілерін заңгер Алмаз Утаров дайындады, бұл үшін оған үлкен алғысымызды білдіреміз. Мамандығы: HR, ақша өндіріп алу, банктік даулар, банкроттық, ерлі-зайыптылар арасындағы даулар, корпоративтік даулар, атқарушылық іс жүргізу. Сондай-ақ оның бос уақытында заңгерлік сұрақтарға тегін жауап беретін чаты бар.
Егер бұл мақала сізге пайдалы болса, онда Instagram-нан бөлек, біздің «Казахстан Подешевле» Telegram арнамызға жазыла аласыз. Онда күн сайын түрлі тақырыптар бойынша осындай пайдалы мақалалар мен нұсқаулықтар жарияланады (толығымен тегін).
• Pinduoduo бойынша тегін курс. Өту(1688 бойынша да)
• Freedom-нан қалай оңай 1000 теңге алуға болады? Алу.
• Тұтынушылық құқықтарыңызды қалай қорғауға болады? Оқу.
• Барлығына арналған кешбэк бойынша табыс. Нұсқаулық.
• Отбасы банк ипотекасы бойынша шегерімдер. Оқу.
• Ақылы медициналық қызмет алу кезіндегі шегерім (стоматологиялық қызметтерді қоса алғанда). Оқу.
• Қазақстанда iHerb-тан қалай тапсырыс береміз? Жаңадан қосылғандарға арналған толық гайд.
• Туған күнге арналған барлық науқандар мен бонустар. Оқу.
• Халықтың осал топтарына арналған барлық жеңілдіктер мен науқандар. Оқу.
• Шетелдік сайттардан қалай сауда жасаймыз? Нұсқаулық.
• Жеке сот орындаушылары бұғаттаған шоттарды қалай өз бетіңізбен шешуге болады? Оқу.
• АҚШ-қа ГРИН КАРТА: қалай өтініш береміз? Нұсқаулық.