انواع آسانسور و تفاوت های آنها چیست ؟
انواع آسانسور به نوعی از تجهیزات گفته می شود که اجسام مختلف اعم از مسافر و بار را در محل های مختلف از جمله ساختمان ، کشتی و یا مکان های دیگر به صورت عمودی جابه جا و به بالا یا پایین منتقل میکند .
آسانسور ها عمدتا به وسیله ی موتور های الکتریکی کار می کنند که به وسیله ی کابل کششی و یا سیستم های تعادل مجهز به وزنه و چاه و یا بوسیله ی پمپ مایع هیدرولیک برای به حرکت در آوردن جک استفاده می کند .
آسانسور وسیلهای است الکترومکانیکی، در ابتدای اختراع آسانسور به شکل امروزی، بیشتر قطعات و لوازم آسانسورها مکانیکی و الکتریکی بود ولی با پیشرفت علوم در حوزه الکترونیک و نیمههادیها و همچنین ورود حوزه علوم هوش مصنوعی به صنعت این وسیله نیز تکامل یافت و به عنوان یک وسیله کاملاً کاربردی با حوزه سطح دسترسی کاملاً گسترده در بین جوامع شهری قرار گرفت در طراحی بالابر پله رو علومی همچون مکانیک، برق و الکترونیک، معماری و صنایع مورد استفادهاست. به همین علت هیچگاه یک متخصص به تنهایی قادر نخواهد بود که یک آسانسور را به تنهایی و با تکیه بر یکی از شاخههای علوم طراحی نماید.
تا قبل از دهه ۱۹۹۰، عمده اموزشها در این صنعت بصورت اموزشهای محدود و استاد و شاگردی و صرفاً در کارخانههای بزرگ آسانسورسازی معمول بود. به همین سبب آموزش در این صنعت محدود و پنهان بود. برای اولین بار در سال ۱۹۹۵ میلادی اتحادیه آسانسور و پله برقی انگلستان (LEIA) با همکاری پروفسور یانوفسکی و پروفسور جینا بارنی اقدام به برگزاری دورههای آموزشی کوتاه مدت ماژولاری در انگلستان نمود که بیشتر مورد استفاده نصابان و متخصین این کشور بود.
در ادامه این اتحادیه با همکاری دانشگاه نورث همپتون انگلستان دورههای دانشگاهی این رشته را در مقطع کاردانی و کارشناسی آغاز نمود. اولین دوره این مقاطع در سال ۱۹۹۸ در نورث همپتون انگلستان با هدایت جانات آدامز، برایان واتز، استفان کازمارسیزیک که از اعضای هیئت علمی دانشکده مهندسی مکانیک و علوم کاربردی بودند آغاز شد. از سال ۲۰۰۰ به بعد مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی تحت عنوان elevator and escalator engineering آغاز گشت.
برای جابه جایی و حمل سرنشینان در یک ساختمان از سه راهکار : آسانسور ، پله برقی و یا بالابر پله می توان استفاده کرد ، این تجهیزات با توجه به میزان استفاده با قدرت های مختلف طراحی و ساخته می شوند .
شاخص های مهم برای طراحی انواع آسانسور :
مکانیزم چاله
استفاده های ویژه
محل قرارگیری آسانسور
نوع ساختمان
ارتفاع ساختمان
مکانیزم چاهک
انواع آسانسور ها با توجه به ساختار چاه به دسته های زیر تقسیم می شوند :
آسانسور های شیشه ای
آسانسور های بالا برنده
آسانسورهای هیدرولیک
آسانسورهای کششی
در ادامه به توضیح انواع آسانسور هیدرولیک می پردازیم :
انواع آسانسور هیدرولیک
آسانسور های هیدرولیک عمدتا به وسیله ی یک پیستون در قسمت پایینی آسانسور نگه داشته شده و به سمت بالا حرکت داده می شوند .
این نوع از آسانسور ها برای ساختمان های کم ارتفاع که دارای حدودا ۲ الی ۸ طبقه می باشند کاربرد دارد و دارای سرعت دویست فوت در دقیقه می باشند .معمولا موتورخانه ی آسانسور های هیدرولیک در پایین ترین سطح مجاور به چاهک آسانسور واقع شده است .
آسانسور های هیدرولیک عمدتا از دو نوع اصلی به شرح زیر ساخته شده اند :
انواع آسانسور هیدرولیک
۱ – آسانسور های هیدرولیک معمولی به همراه چاهک یا چاله
این نوع آسانسور هیدرولیک دارای یک طناب قرقره در کف چاهک آسانسور قرار دارد که با پایین آمدن آسانسور ، پیستون جمع شده را پذیرا می باشد .
در بعضی اشکال از این نوع آسانسور ها ، یک پیستون تلسکوپی موجود است که فرو ریخته و نیازمند به یک سوراخ کم عمق درزیر چاهک دارد.
حداکثر مسافتی که این نوع آسانسور می تواند حرکت کند ۶۰ فوت می باشد .
۲ – آسانسور های هیدرولیک فاقد چاهک یا چاله
این آسانسور ها دارای یک پسیستون در دو طرف کابین می باشند که دارای سه مدل زیر مجموعه می باشد .
آسانسور های هیدرولیکی طنابی
در این مدل از آسانسور از ترکیب طناب و یک پیستون برای حرکت دادن آنها استفاده می شود . این آسانسور ها توانایی حرکت تا ۶۰ فوت را دارند .
آسانسور های هیدرولیکی تلسکوپی
در این نوع از پیکر بندی پیستون های تلسکوپی در بالای چاهک آسانسور ثابت می باشند و دارای دو و یا سه قطعه ی تلسکوپی می باشد که قابلیت حرکت تا ۵۰ فوت را دارند .
آسانسور های هیدرولیکی بدون تلسکوپ و یا غیر تلسکوپی
این مدل دارای یک پیستون بوده و تا ارتفاع ۲۰ فوت را می تواند طی کند .
آسانسور های کششی
آسانسور کششی توسط کابلی که به دور چرخ فلکه موتور که عمدتا در بالای چاهک قرار دارد به بالا و پایین جابه جا می شود ، این نوع از آسانسور ها معمولا برای ساختمان های متوسط و یا بلند کاربرد دارند و سرعت حرکت آنها به مراتب بیشتر از آسانسور های هیدرولیک می باشد ، وجود وزنه تعادل در این آسانسور ها باعث می شود که این آسانسور ها بسیار کار آمد تر از قبل باشند .
انواع آسانسور کششی
آسانسور های کششی به سه دسته ی اصلی تقسیم می شوند که به شرح زیر می باشند .
۱ – آسانسور های کششی دارای گیربکس
در این نوع از آسانسور ها یک گیربکس متصل به موتور وجود دارد که چرخی را که طناب ها را حرکت می دهد ، می چرخاند.
آسانسور های کششی گیربکس دار می توانند با سرعت بیش از ۵۰۰ فوت در دقیقه حرکت کنند .
۲ – آسانسور های کششی گیرلس
در این نوع از آسانسورها چرخ یا فلکه ی بسیار بزرگی وجود دارد که مستقیما به موتور متصل شده است این نوع از آسانسور ها سرعتی بالغ بر ۲۰۰۰ فوت بر ثانیه دارند .
۳ – آسانسور های بدون مووتور خانه
در این نوع از آسانسور که به طور معمول از نوع کششی می باشند و فاقد موتور خانه هستند موتور در داخل چاهک قرار می گیرد.
انواع آسانسور ها بر اساس ارتفاع ساختمان
ساختمان های کم ارتفاع
در این نوع ساختمان ها از آسانسور هیدرولیک استفاده می کنند
ساختمان های با ارتفاع متوسط
در این نوع از ساختمان ها از آسانسور گیربکس استفاده می کنند
ساختان های با ارتفاع بلند
در این نوع از ساختمان ها از آسانسور گیرلس استفاده می کنند
انواع آسانسور بر اساس نوع ساختمان ها
آسانسورهای مخصوص پارکینگ ها
آسانسورهای صنعتی
آسانسورهای کشاورزی
آسانسورهای مسکونی
آسانسورهای بیمارستان
آسانسور بیمارستانی
۱ – آسانسور حمل تخت
آسانسور های حمل کننده ی تخت بر عمدتا برای حمل و جا به جای بیمارانی است که اکثرا قادر به جابه جایی و یا برخواستن نیستند کاربرد دارد ، یکی از شاخص ها و خصوصیات این آسانسور ها حرکت آهسته ی آنها می باشد .
” این آسانسورها مصرف برق بسیار کمی دارند و همچنین در زمان قطعی برق می توانند به کار خود ادامه بدهند”
این آسانسور ها اغلب دارای دو ورودی از سمت جلو و عقب هستند .
۲ – آسانسور های برانکاد بر :
این نوع آسانسور ها اندازه ی کوچک تری نسبت به آسانسور های تخت بر دارند ، این نوع آسانسور های می توانند از نوع هیدرولیک و یا کششی باشند .
” این آسانسورها بایستی دارای صدای کم و حرکت نرم و آهسته برای جابه جا کردن بیماران ، پزشکان ، پرستاران و کارکنان بیمارستان در بین طبقات باشند ”
منبع: پارس ایمن بالابر