Əməliyyat Sistemləri 1
Əməliyyat sistemləri
Əməliyyat sistemlərinin növləri, məqsədləri və müqayisəsi
Əməliyyat sistemlərinin növləri hansılardır?
Əməliyyat sistemləri, kompüter sistemlərində işləyən proqram təminatıdır. Əməliyyat sistemlərinin müxtəlif növləri mövcuddur və hər biri fərqli xüsusiyyətlərə və funksiyalara malikdir. Ən məşhur əməliyyat sistemləri aşağıdakılardır:
Windows: Microsoft tərəfindən yaradılan və ən çox istifadə olunan əməliyyat sistemidir. Fərqli versiyaları mövcuddur, məsələn, Windows 10, Windows 8, Windows 7 kimi.
macOS: Apple şirkətinin kompüterlərində (Mac) istifadə edilən əməliyyat sistemidir. macOS, istifadəçilərə fərqli interfeys və funksiyalar təqdim edir.
Linux: açıq mənbəli və pulsuz bir əməliyyat sistemidir. Linux, fərqli distributorlara (distributions) bölünür və hər biri fərqli xüsusiyyətlərə malikdir. Məsələn, Ubuntu, Fedora, Debian, CentOS kimi.
Android: Mobil cihazlar üçün yaradılan əməliyyat sistemidir. Google tərəfindən yaradılan Android, bir çox smartfon, tablet və digər mobil cihazlarda istifadə edilir.
## DeepNote: distributor - tanıdıcı, paylaşım, idxalçı, satışı həyata keçirən şirkət.
Əlavə əməliyyat sistemlərindən bəziləri aşağıdakılardır:
iOS: Apple şirkətinin mobil cihazları (iPhone, iPad) üçün yaradılan əməliyyat sistemidir. iOS, özünəməxsus interfeysi və tətbiqləri ilə tanınır.
Unix: Çox istifadə olunan və server sistemlərində çox məşhur olan bir əməliyyat sistemidir. Unix, özəl terminal interfeysi və güclü işlətən funksiyaları ilə tanınır.
FreeBSD: Unix-a əsaslanan açıq mənbəli bir əməliyyat sistemidir. Əsasən server sistemlərində və özəl məqsədlər üçün istifadə olunur.
Solaris: Sun Microsystems (hazırda Oracle Corporation tərəfindən idarə olunur) tərəfindən yaradılan bir əməliyyat sistemidir. Başlanğıcda yüksək səviyyəli performans və təhlükəsizlik təklif edən iş serverləri üçün nəzərdə tutulmuşdur.
Chrome OS: Google tərəfindən yaradılan bir əməliyyat sistemidir. Başlıca olaraq Chromebook adlı laptoplarda istifadə edilir və internetə asılı tətbiqlər və xidmətlər üçün əsaslı olaraq Chromium brauzerini istifadə edir.
Bu da, yalnız bəzi nümunələrdir və əlavə əməliyyat sistemləri mövcuddur. Hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri, məqsədləri və istifadə sahələri olur.
Bu əməliyyat sistemlərinin məqsədi nədir?
Əməliyyat sistemlərinin əsas məqsədi kompüter sistemlərində və mobil cihazlarda proqramların və resursların idarə olunması və əməliyyatların icrasını təmin etməkdir. İllər keçdikcə, əməliyyat sistemləri funksional və performans təkliflərini genişləndirib, istifadəçilərə daha rahat və effektiv iş prosesləri imkanı yaratmağa çalışırlar.
Əməliyyat sistemlərinin ümumi məqsədləri aşağıdakılardır:
Proqram idarəsi: Əməliyyat sistemləri proqramların başlanması, dayandırılması, yaddaşda idarə olunması və məhdudiyyətlərin idarə olunması (məsələn, yaddaş və disk məkanı kimi) ilə məşğul olur.
Mənbələr və səs-kartları ilə əməliyyatlar: Əməliyyat sistemləri səs, video və digər cihazlarla əməliyyatlar aparmaq üçün mənbələr və driverlər təmin edir.
İstifadəçi interfeysi: Əməliyyat sistemləri, istifadəçilərə kompüter və ya mobil cihazın interfeys vasitəsi ilə rahatlıqla əməliyyatları yerinə yetirmək üçün interfeys təmin edir.
Şəbəkə idarəsi: Əməliyyat sistemləri şəbəkə funksiyalarını idarə edir və şəbəkələ əlaqə yaratmaq, verilənlərin paylaşılması və əlaqələrin idarə olunması üçün protokollər və sərəncamlar təmin edir.
Təhlükəsizlik və istifadəçi hüquqlarının idarə olunması: Əməliyyat sistemləri məlumatların təhlükəsizliyini təmin etmək, istifadəçi hüquqlarını idarə etmək və sistemə yetkilənmə (səlahiyyət tənzimlənməsi) qaydalarını tətbiq etmək üçün tədbirlər görür.
Hər bir əməliyyat sistemi, özünəməxsus xüsusiyyətlərə malik olaraq fərqli məqsədlər üzrə xarakterizə olunmuşdur. İstifadəçilərə rahat, istedadlı və effektiv bir iş təcrübəsi təmin etmək üçün bu funksiyonları yerinə yetirirlər.
Hər birinin ayrı-ayrı məqsədləri nələrdir?
Geniş yayılma: Windows əməliyyat sistemi, geniş yayılmış və müxtəlif kompüter sistemlərində istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdur. Buna kompüterlər, laptoplar, tablet kompüterlər və hətta oyun konsolları daxildir.
Məşhur interfeys: Windows, məşhur və rahat bir istifadəçi interfeysi təklif edir, bu da onu bir çox istifadəçi üçün tanınmış və sevimli edir.
Oyunlar üçün tətbiqlər: Windows, bir çox oyunun yayılmasını və icrasını dəstəkləyir və PC oyunlarının ən çox istifadə edilən platformu olmuşdur.
Entegre edilmiş ekosistem: macOS, Apple məhsulları ilə tamamilə entegre edilmişdir. Bu, iPhone, iPad, Apple Watch və digər Apple cihazları ilə uyğun işləmə imkanı təmin edir.
Yaradıcı məqsədlər: macOS, yaradıcı profesionallar (dizaynerlər, fotograflar, musiqiçilər) üçün güclü alətlər və proqramlar təqdim edir.
İstehsalçı xüsusiyyətləri: Apple, məhsullarında keyfiyyətli dizayn, yüksək performans və stabil işləmə təmin etməyə önəm verir. macOS bu filosofiyaya əsaslanır.
######################################
######################################
DeepNote:
"Entegre olunmuş ekosistem", bir şirkətin və ya məhsulun, fərqli cihazlar, xidmətlər və tətbiqlərlə birləşdirilərək təşkil olunan bir bütünü ifadə edir. Bu, müxtəlif cihazların və platformaların birlikdə işləyə biləcəyi və bir-biriləri ilə sinxronlaşdırıla biləcəyi bir mühit təmin etmək məqsədi ilə yaradılır.
Məsələn, Apple şirkətinin entegre olunmuş ekosistemi, macOS, iOS, iPadOS, watchOS və tvOS kimi əməliyyat sistemləri və bu sistemlərlə uyğun gələn iPhone, iPad, Apple Watch və Apple TV kimi cihazlardan ibarətdir. Bu ekosistem, istifadəçilərə cihazlar arasında məlumatların asan sinxronlaşdırılması, tətbiqlərin və xidmətlərin birləşdirilməsi, icarəyə götürülən kontentlərin bərabər istifadəsi və sair kimi imkanlar təmin edir. Məsələn, iPhone'da başladığınız bir işi Mac kompüterinizdə davam etdirə bilərsiniz və Apple Watch-unuzdan sağlamlığınızla bağlı məlumatları iPhone-unuza sinxronlaşdırmaq olar.
Bu entegre olunmuş ekosistemlər, istifadəçilərə daha uyğun vəziyyət təmin edir və hər bir cihazın və platformanın birlikdə optimal şəkildə istifadə edilməsini və sinxronizasiya edilməsini imkan verir. Əlavə olaraq, müştərilərə eyni şirkət tərəfindən təmin edilən xidmətlər (məsələn, bulud xidmətləri, musiqi və video yayım xidmətləri) də entegre olunmuş ekosistemlərin bir hissəsi olaraq nəzərdə tutula bilər.
#######################################
#######################################
Açıq mənbəlilik: Linux, açıq mənbəli bir əməliyyat sistemidir, yəni istifadəçilər özəl tənzimləmələr və modifikasiyalar əlavə edə bilər və paylaşa bilər. Bu, iş sisteminin genişlənməsi və istifadəçi topluluğunun inkişafına imkan verir.
Stabil və güvənli işləmə: Linux, server sistemləri üçün məşhur olmuşdur və bu, onun stabil və güvənli olduğunu göstərir.
Performans və effektivlik: Linux, effektiv işləyən və sərfəli olan bir əməliyyat sistemidir. Buna serverlər, mövqeyə malik cihazlar cihazlar daxildir.
Android:
Mobil cihazlar üçün: Android, mobil telefonlar və tablet kompüterlər kimi mobil cihazlar üçün yaradılmış əməliyyat sistemidir.
Çoxsaylı cihaz dəstəyi: Android, müxtəlif cihazlar və istehsalçılar tərəfindən dəstəklənir. Bu, geniş bir cihaz çeşidliliyinə və seçimə imkan verir.
Tətbiqlər və oyunlar: Android, geniş tətbiq və oyun mağazaları təmin edir və bir çox tətbiq və oyunun istifadəçilər tərəfindən pulsuz olaraq endirilməsinə imkan verir.
Hər bir əməliyyat sistemi, müxtəlif məqsədlər üçün yaradılmış və müxtəlif fərdiyyətlərə sahibdir. Bu məqsədlər, fərqli iş sahələrinə və istifadəçi tələblərinə cavab verir
Contact: @Shirinov039
My Info: @ShirinovInfo