Inson huquqlari konstitutsiya himoyasida
Inson huquqlari keng ko'lamda barcha shaxslarning mavjudligi va qadr-qimmatining asosi sifatida qaraladi. Ushbu huquqlar irqi, jinsi, millati yoki boshqa xususiyatlaridan qat'i nazar, har bir insonga xos bo'lgan bir qator muhim erkinliklar va himoyalarni o'z ichiga oladi. Mamlakat Konstitutsiyasi bu huquqlarni belgilab beruvchi hal qiluvchi hujjat bo‘lib, har qanday mumkin bo‘lgan buzilishlardan himoyachi vazifasini o‘taydi.Aksariyat mamlakatlarda Konstitutsiya davlatning oliy qonuni hisoblanadi. Muhimi, bu davlat hokimiyati organlarining o‘z vakolatlarini suiiste’mol qilishiga qarshi himoya sifatida ham xizmat qiladi. Konstitutsiyaning asosiy vazifalaridan biri jamiyatda shaxslarning huquqlarini belgilash va himoya qilishdir.Inson huquqlarini himoya qilish konstitutsiyaviy huquqning asosiy yo‘nalishi hisoblanadi. Dunyodagi ko'plab konstitutsiyalarda fuqarolar farovonligi uchun muhim deb topilgan muayyan huquq va erkinliklar mustahkamlangan. Bularga odatda so'z erkinligi, din erkinligi, adolatli sudlov huquqi va kamsitishdan xoli bo'lish huquqi kiradi.Bundan tashqari, konstitutsiya ko'pincha shaxslarning huquqlari buzilgan taqdirda uni qoplashi mumkin bo'lgan mexanizmlarni belgilaydi. Masalan, ko'pgina konstitutsiyalarda inson huquqlarining buzilishi bilan bog'liq nizolarni ko'rib chiqadigan mustaqil sud organlarini tashkil etish qoidalari mavjud. Bundan tashqari, konstitutsiyaviy qoidalar ham shaxslarga o'z huquqlarini buzuvchi qonunlar yoki hukumat harakatlariga e'tiroz bildirish imkoniyatini yaratishi mumkin.Konstitutsiya davlat siyosatini shakllantirish va inson huquqlariga hurmat madaniyatini yuksaltirishda ham muhim o‘rin tutadi. Konstitutsiya huquq va majburiyatlarning aniq doirasini belgilab berish orqali qonun chiqaruvchilar, davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari xodimlari va fuqarolarga inson qadr-qimmati va tengligini ta’minlaydigan tarzda bir-birlari bilan qanday munosabatda bo‘lish bo‘yicha ko‘rsatmalar beradi.Xulosa qilib aytganda, konstitutsiya inson huquqlarining qudratli himoyachisidir.Jamiyatlar inson huquqlarini himoya qilish va rag‘batlantirishga intilayotgan bir paytda konstitutsiya barcha uchun adolat, tenglik va qadr-qimmat qadriyatlarini o‘zida mujassam etgan asosiy hujjat bo‘lib turibdi.