Κολλαγόνο: Ιδιότητες, οφέλη και παρενέργειες
Τι είναι το κολλαγόνο και που χρησιμεύει;
Το κολλαγόνο μετά το νερό είναι το συστατικό με τη μεγαλύτερη αφθονία στο σώμα μας.
Αποτελεί βασικό στοιχείο των συνδετικών ιστών, ενώ είναι δομικό συστατικό πάρα πολλών μερών και οργάνων του σώματος, όπως οι τένοντες, το δέρμα και οι μύες.
Το κολλαγόνο έχει μια σειρά από βασικές λειτουργίες και ιδιότητες. Για παράδειγμα αποτελεί πλέγμα στήριξης του δέρματος, ενώ ισχυροποιεί τα κόκкαλά μας.
Μια από τις δράσεις του κολλαγόνου είναι η συνεκτικότητα. Με απλά λόγια κρατά το σώμα μας δεμένο, όπως μια κόλλα σε ένα πολύπλοκο παζλ.
Το κολλαγόνο υποστηρίζει πολλά συστήματα του οργανισμού. Τα πολυπεπτίδια κολλαγόνου δημιουργούν δεσμούς με υδατάνθρακες για την παραγωγή γλυκοπρωτεϊνών.
Οι γλυκοπρωτεΐνες υποστηρίζουν διάφορα συστήματα του οργανισμού, όπως το αναπαραγωγικό, το ανοσοποιητικό σύστημα και το πεπτικό.
Δυστυχώς, όσο μεγαλώνουμε, το σώμα μας παράγει σταδιακά λιγότερο κολλαγόνο, ενώ η παραγωγή του μειώνεται ακόμα γρηγορότερα, όταν υπάρχει υπερβολική έκθεση στον ήλιο, υπερβολική χρήση αλκοόλ και τσιγάρου ,καθώς και έλλειψη ύπνου και άσκησης.
Τα τελευταία χρόνια στην αγορά υπάρχει πληθώρα σκευασμάτων κολλαγόνου σε μορφή υγρή, χαπιών αλλά και σκόνης. Τα περισσότερα περιέχουν κολλαγόνο υδρολυμένο, πράγμα που αυξάνει την απορρόφηση από τον οργανισμό.
Υπάρχουν επίσης μια σειρά από τρόφιμα που περιέχουν κολλαγόνο όπως το δέρμα του χοίρου και ο ζωμός από κόκκαλα.
Η κατανάλωση κολλαγόνου ενδέχεται να έχει μια σειρά από οφέλη για την υγεία, όπως μείωση του πόνου στις αρθρώσεις, αλλά και βελτίωση της όψης του δέρματος.
Ας ρίξουμε μια αναλυτική ματιά στις έρευνες και τις μελέτες που υπάρχουν σχετικά με τα οφέλη και τη δράση του.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17076983
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26362110
Βελτιώνει την ποιότητα της επιδερμίδας
Το κολλαγόνο είναι βασικό συστατικό της επιδερμίδας μας. Δυναμώνει το δέρμα, του δίνει την απαραίτητη ελαστικότητα, σφριγηλότητα και ενυδάτωση.
Το κολλαγόνο στο σώμα μας σε ηλικίες κάτω των 30 απαρτίζει περίπου το 30% των πρωτεϊνών, που έχουμε στο σώμα μας.
Στην ηλικία των 26 το 75% του δέρματος αποτελείται από κολλαγόνο. Υπολογίζεται πως, κάθε χρόνος που περνά, το σώμα μας παράγει 1% λιγότερο κολλαγόνο.
Στην ηλικία των 70 το κολλαγόνο στην επιδερμίδα μας αποτελεί λιγότερο από το 20% πράγμα που κάνει το δέρμα μας πιο ξηρό με τις ρυτίδες να είναι πλέον έντονες.
Ωστόσο αρκετές μελέτες έδειξαν πως τα πεπτίδια κολλαγόνου, καθώς και εξειδικευμένα συμπληρώματα διατροφής που περιέχουν υδρολυμένο κολλαγόνο, επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης του δέρματος μειώνοντας την ξηρότητα και τις ρυτίδες.
Σε μια μελέτη, γυναίκες που έλαβαν συμπλήρωμα κολλαγόνου 2,5 – 5 γραμμάρια για 8 εβδομάδες παρατήρησαν λιγότερη ξηρότητα δέρματος παράλληλα με αύξηση στην ελαστικότητα σε σχέση με όσες δεν έλαβαν το συμπλήρωμα.
Σε μια άλλη μελέτη βρέθηκε πως γυναίκες που λάμβαναν καθημερινά ρόφημα που περιείχε κολλαγόνο για 12 εβδομάδες παρατήρησαν βελτίωση στα επίπεδα υγρασίας της επιδερμίδας παράλληλα με σημαντική μείωση στο βάθος των ρυτίδων σε σχέση με το control group.
Η μείωση των ρυτίδων αποδόθηκε στο ότι τα συμπληρώματα κολλαγόνου συμβάλλουν στην ενεργοποίηση του ιδίου του σώματος να συνθέσει εκ νέου κολλαγόνο.
Επιπλέον η λήψη κολλαγόνου ενδέχεται να συμβάλει στην παραγωγή και άλλων πρωτεϊνών που βοηθούν στη δομή του δέρματος, όπως η ελαστίνη και η ινιμπριλίνη.
Το κολλαγόνο επίσης βοηθά στη γρηγορότερη επούλωση πληγών και τραυμάτων μειώνοντας τις πιθανότητες να δημιουργηθούν ουλές.
Υπάρχουν επιπλέον και κάποιοι άλλοι ισχυρισμοί που ωστόσο δεν έχουν μελετηθεί και αφορούν την πρόληψη της ακμής, αλλά και άλλων δερματικών παθήσεων. Χωρίς όμως σχετικές μελέτες τίποτα δε μπορεί να ειπωθεί με ασφάλεια.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3583892/
https://www.researchgate.net/publication/259628887_Oral_Intake_of_Specific_Bioactive_Collagen_Peptides_Reduces_Skin_Wrinkles_and_Increases_Dermal_Matrix_Synthesis
http://www.jmnn.org/article.asp?issn=2278-1870;year=2015;volume=4;issue=1;spage=47;epage=53;aulast=Borumand;type=0
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23949208
Ανακουφίζει από τους πόνους των αρθρώσεων
Το κολλαγόνο συμβάλλει στην ακέραια δομή των χόνδρων. Οι χόνδροι προστατεύουν τις αρθρώσεις, καθώς απορροφούν τους κραδασμούς και μειώνουν τις τριβές.
Όταν οι αρθρώσεις είναι σε καλή κατάσταση είναι ευλύγιστες και ελαστικές και υπάρχει μειωμένο ρίσκο τραυματισμών.
Το κολλαγόνο αποτελείται από πεπτίδια αμινοξέων, όπως η γλυκίνη, η οποία είναι σημαντική για την ευλυγισία των συνδέσμων. Προλαμβάνει την εξασθένιση των μυών μειώνει τους πόνους στις αρθρώσεις που σχετίζονται με τα γεράματα.
Με την ηλικία, καθώς τα επίπεδα κολλαγόνου στο σώμα μειώνονται, αυξάνεται το ρίσκο εκφυλισμού των αρθρώσεων και εμφάνισης καταστάσεων, όπως η οστεοαρθρίτιδα.
Κάποιες μελέτες έδειξαν πως η λήψη συμπληρωμάτων κολλαγόνου συμβάλλουν στη βελτίωση των συμπτωμάτων οστεοαρθρίτιδας με παράλληλη μείωση του πόνου στο σύνολο.
Οι ερευνητές πιστεύουν πως το συμπλήρωμα κολλαγόνου ενδέχεται να συσσωρεύεται στους χόνδρους και να ενεργοποιεί της φυσική διαδικασία παραγωγής κολλαγόνου του οργανισμού.
Η διαδικασία αυτή ενδέχεται επίσης να οδηγεί σε μείωση της φλεγμονής, καλύτερη στήριξη των αρθρώσεων και μείωση του πόνου.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18416885
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22486722
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17076983
Συμβάλλει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης
Το κολλαγόνο αποτελεί βασικό δομικό συστατικό των οστών μας, δίνοντάς τους σχήμα και ανθεκτικότητα.
Όπως ο ρυθμός παραγωγής κολλαγόνου μειώνεται με τα χρόνια έτσι και η οστική μάζα ελαττώνεται με την πάροδο του χρόνου, πράγμα που σημαίνει αυξημένο ρίσκο κατάγματος.
Έρευνες έδειξαν πως η λήψη συμπληρωμάτων κολλαγόνου αποτρέπει την απώλεια οστικής μάζας, η οποία οδηγεί σε οστεοπόρωση.
Σε μια έρευνα, γυναίκες έλαβαν είτε ασβέστιο σε συνδυασμό με 5 γραμμάρια κολλαγόνου είτε σκέτο ασβέστιο για 12 μήνες.
Στο τέλος της έρευνας, οι γυναίκες που έλαβαν ασβέστιο σε συνδυασμό με κολλαγόνο είχαν πολύ λιγότερη συγκέντρωση πρωτεϊνών στο αίμα από πρωτεΐνες που σχετίζονται με την απώλεια οστικής μάζας σε σχέση με όσες λάμβαναν μόνο ασβέστιο.
Στις γυναίκες σε εμμηνόπαυση που κατανάλωσαν κολλαγόνο παρατηρήθηκε αύξηση εώς και 7% στην περιεκτικότητα μετάλλων και ιχνοστοιχείων στα οστά (bone mineral density BMD), σε σχέση με τις γυναίκες που δεν κατανάλωσαν κολλαγόνο.
Ο δείκτης BMD μετρά την πυκνότητα μετάλλων και ιχνοστοιχείων όπως το ασβέστιο στα οστά. Χαμηλά επίπεδα BMD σχετίζονται με αδύναμα κόκκαλα και αυξημένο ρίσκο οστεοπόρωσης.
Τα αποτελέσματα των ερευνών είναι ενθαρρυντικά, ωστόσο περισσότερες έρευνες σε ανθρώπους χρειάζονται σε σχέση με τη λήψη συμπληρωμάτων κολλαγόνου και την υγεία των οστών.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11071580
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16341622
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/11071580
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26163201
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25314004
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5793325/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15025843
Ενδέχεται να συμβάλει στην αύξηση μυϊκής μάζας
Περίπου το 1 έως 10% των μυών μας αποτελείται από κολλαγόνο. Ο συγκεκριμένος τύπος πρωτεΐνης είναι απαραίτητος για την εύρυθμη λειτουργία και δομή των μυών.
Μελέτες υποστηρίζουν πως τα συμπληρώματα κολλαγόνου συμβάλλουν στη διατήρηση της μυϊκής μάζας σε άτομα που έχουν σαρκοπενία, μια κατάσταση, όπου παρατηρείται έντονη απώλεια μυϊκής μάζας, ειδικά στην 3η ηλικία.
Σε μια μελέτη 27 ευπαθείς άντρες έλαβαν 15 γραμμάρια κολλαγόνου, ενώ παράλληλα συμμετείχαν σε ένα πρόγραμμα άσκησης για 12 εβδομάδες.
Σε σχέση με όσους συμμετείχαν στο ίδιο πρόγραμμα άσκησης, αλλά δεν έλαβαν κολλαγόνο παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση μυϊκής μάζας αλλά και δύναμης.
Το κολλαγόνο συμβάλλει στη γρηγορότερη ανάκαμψη μετά από εντατική προπόνηση και καταπόνηση των μυών, μειώνοντας επίσης και τις πιθανότητες τραυματισμών.
Οι ερευνητές θεωρούν πως η λήψη κολλαγόνου ενδέχεται να συμβάλει στην πρωτεϊνοσύνθεση και στην κατ’ επέκταση αύξηση μυϊκής μάζας μετά την άσκηση.
Περισσότερη έρευνα ωστόσο καλό θα ήταν να πραγματοποιηθεί, ώστε να υπάρχει πιο ξεκάθαρη εικόνα σε σχέση με την αύξηση της μυϊκής μάζας.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3177172/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4594048/
Το κολλαγόνο συμβάλλει στην καλή υγεία της καρδιάς
Οι ερευνητές υποθέτουν πως η λήψη συμπληρωμάτων κολλαγόνου ενδέχεται να μειώνει το ρίσκο εμφάνισης καρδιακών νοσημάτων.
Το κολλαγόνο αποτελεί δομικό συστατικό των αρτηριών και των αγγείων, όπου μεταφέρεται το αίμα από την καρδιά στους ιστούς. Η έλλειψη ή μειωμένη παραγωγή κολλαγόνου σε βάθος χρόνου ενδέχεται να έχει επίδραση στις αρτηρίες κάνοντάς τες πιο αδύναμες και ευάλωτες.
Μακροπρόθεσμα μπορεί να δημιουργηθεί αθηροσκλήρωση, μια αρρώστια που χαρακτηρίζεται από τη στένωση των αρτηριών. Η αθηροσκλήρωση ενδεχομένως να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή και έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Σε μια μελέτη 31 υγιείς ενήλικες λάμβαναν 16 γραμμάρια κολλαγόνου καθημερινά για 6 μήνες. Στο τέλος του εξαμήνου παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στη σκληρότητα των αρτηριών σε σχέση με το πόσο σκληρά ήταν οι αρτηρίες πριν την έναρξη της λήψης.
Επιπλέον παρατηρήθηκε αύξηση των επιπέδων της καλή HDL χοληστερίνης κατά 6% μέσο όρο. Η HDL αποτελεί σημαντικό παράγοντα ρίσκου για το καρδιαγγειακό σύστημα συμπεριλαμβανομένου και της αθηροσκλήρωσης.
Ωστόσο περισσότερες μελέτες πρέπει να διεξαχθούν, ωσότου βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για την επίδραση στην υγεία της καρδιάς.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5429168/
Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε ωστόσο είναι πως το κολλαγόνο είναι ένα απαραίτητο δομικό συστατικό του σώματος που με τα χρόνια ο οργανισμός παράγει όλο και λιγότερες ποσότητες.
Εάν βρεθεί βιο-διαθέσιμο (είτε με τη λήψη κάποιου αξιόπιστου συμπληρώματος διατροφής, είτε μέσω τροφίμων που περιέχουν κολλαγόνο) ο οργανισμός μας θα το εκμεταλλευτεί εκεί ακριβώς όπου του χρειάζεται. Είτε είναι αυτό σε αρθρώσεις, σε κόκκαλα ή σε αδύναμα μαλλιά.
Τρόφιμα που περιέχουν κολλαγόνο
Το κολλαγόνο το συναντάμε σε συνδετικούς ιστούς ζώων. Μερικά παραδείγματα είναι το από το κοτόπουλο, το δέρμα από χοίρο, μοσχάρι καθώς και από ψάρι.
Τροφές που περιέχουν επίσης ζελατίνη όπως ο ζωμός από κόκκαλα περιέχουν κολλαγόνο. Η ζελατίνη είναι μια πρωτεΐνη που παράγεται από το κολλαγόνο, αφότου μαγειρευτεί.
Πρέπει να τονίσουμε πως τα πεπτικά ένζυμα του στομάχου μας διασπούν το κολλαγόνο σε μεμονωμένα αμινοξέα και πεπτίδια. Θεωρητικά ελάχιστο κολλαγόνο περνάει στο λεπτό έντερο, ώστε να απορροφηθεί αυτούσιο.
Δεν ισχύει το ίδιο ωστόσο με αξιόπιστα συμπληρώματα διατροφής που κυκλοφορούν στην αγορά, καθώς το κολλαγόνο έχει διασπαστεί με τη μέθοδο της υδρόλυσης σε μικρά μόρια, οπότε και η απορρόφηση είναι πολύ μεγαλύτερη.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25884286
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24852756
PROMARINE COLLAGEN PEPTIDES
Το Promarine Collagen Peptides είναι τέτοιο κολλαγόνο που συμβάλλει κυρίως στην ποιότητα του δέρματος, των μαλλιών και των νυχιών.
Το Promarine Peptides Collagen περιέχει:
Κολλαγόνο τύπου Ι - δέρμα, οστά, τένοντες
Κολλαγόνο τύπου ΙΙΙ - δικτυωτές ίνες (υποστηρικτικός ιστός σε μαλακά όργανα όπως το ήπαρ, ο μυελός των οστών, το λεμφικό σύστημα, τα έντερα και πολλά άλλα)
Κολλαγόνο τύπου IV - βασική μεμβράνη, λεπτό στρώμα που διαχωρίζει τον βλεννογόνο του οργάνου από τον παρακείμενο συνδετικό ιστό
Κολλαγόνο τύπου V - μαλλιά, πλακούντας και η εξωτερική επιφάνεια όλων των κυττάρων.
Ως εκ τούτου, η λήψη αυτού του κολλαγόνου βελτιώνει την ελαστικότητα στις πιο ευκίνητες περιοχές του προσώπου, όπως το μέτωπο, η περιοχή των ματιών, γύρω από το στόμα και στο λαιμό. Η δομή του δέρματος ενισχύεται, γεγονός που συμβάλλει στη μείωση των ρυτίδων, των πτυχών και της χαλάρωσης του δέρματος. Αυτό ισχύει και για την κατάσταση των εσωτερικών ιστών του σώματος.
❓ Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των πεπτιδίων κολλαγόνου, του κολλαγόνου και της ζελατίνης;
Η κύρια διαφορά είναι το μέγεθος των μορίων. Όσο μικρότερα είναι τα μόρια, τόσο καλύτερη είναι η πεπτικότητα. Απλά η πρωτεΐνη κολλαγόνου έχει μάζα 300-360 κιλο/δαλτόνιο (μονάδα ατομικής μάζας), τέτοια μόρια, ακόμη και αν πέπτονται στο έντερο, είναι πολύ δύσκολο να φτάσουν στον συνδετικό ιστό και να προκαλέσουν τη σύνθεση κολλαγόνου. Η ζελατίνη έχει χαμηλότερο μοριακό βάρος, που κυμαίνεται από 20 έως 220 κιλά/δαλτόνιο. Τα πεπτίδια κολλαγόνου, από την άλλη πλευρά, είναι το κολλαγόνο με το χαμηλότερο μοριακό βάρος (0,5 έως 15 kilo/daltons). Το πολύ χαμηλό μοριακό βάρος αυτού του ενυδατωμένου κολλαγόνου το καθιστά το πιο εύπεπτο σε σύγκριση με άλλες πηγές.
Το πλεονέκτημα των πεπτιδίων κολλαγόνου Promarine είναι η υψηλή πεπτικότητα λόγω του πολύ χαμηλού ατομικού του βάρους.
❓Τι είναι πιο αποτελεσματικό: κρέμες, ενέσεις ή πόσιμο κολλαγόνο πεπτιδίων;
Η περιοχή δράσης των κρεμών και των τοπικών προϊόντων περιορίζεται στην περιοχή όπου εφαρμόζεται το προϊόν και το αποτέλεσμα είναι βραχύβιο.
Οι ενέσεις πεπτιδίων κολλαγόνου χορηγούνται στο χόριο του δέρματος και η αποτελεσματικότητά τους είναι σημαντικά υψηλότερη από την εξωτερική εφαρμογή, αλλά το αποτέλεσμα είναι επίσης απομονωμένο, επηρεάζοντας μόνο την περιοχή στην οποία εφαρμόζονται.
Τα πεπτίδια που χορηγούνται από το στόμα, με το χαμηλό μοριακό τους βάρος, θα απορροφηθούν από το λεπτό έντερο, θα εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος και στη συνέχεια στα όργανα και τους ιστούς, τα οποία αναπληρώνουν την έλλειψη κολλαγόνου και ξεκινούν τη σύνθεση της πρωτεΐνης κολλαγόνου. Εάν ληφθεί από το στόμα, η δράση δεν περιορίζεται σε μια περιοχή, αλλά επηρεάζει ολόκληρο το σώμα.
❓Πόσο γρήγορα μπορείτε να έχετε αποτέλεσμα;
Το θετικό αποτέλεσμα της λήψης των πεπτιδίων κολλαγόνου διαρκεί τουλάχιστον 4 μήνες, επομένως συνιστούμε να χρησιμοποιείτε το προϊόν για τουλάχιστον 1 μήνα για να δείτε το πρώτο αποτέλεσμα. Μπορώ να πάρω το προϊόν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα; Όλα εξαρτώνται από τον βαθμό απαίτησης κολλαγόνου.
❓Η προέλευση του κολλαγόνου. Πρώτη ύλη: δέρμα βαθέων ψαριών: Gadus morhua, Pollachius virens, Melanogrammus aeglefinus
❓ Τι περιέχει εκτός από τα πεπτίδια κολλαγόνου;
Βιταμίνη C - είναι απαραίτητη για τη σύνθεση και τη διατήρηση του κολλαγόνου. Πρώτον, συνθέτει τη σύνθεση κολλαγόνου από τους ινοβλάστες, συμμετέχει στην παραγωγή υαλουρονικού οξέος και ελαστίνης και προστατεύει τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες.
Η βιοτίνη και η βιταμίνη Η περιέχουν θείο, το οποίο είναι επίσης σημαντικό συστατικό για τη σύνθεση του συνδετικού ιστού.
Η βιταμίνη Β 6 ρυθμίζει το μεταβολισμό των πρωτεϊνών, το μεταβολισμό των αμινοξέων και η ανεπάρκεια αυτής της βιταμίνης μπορεί να οδηγήσει σε δερματικές παθήσεις.
❓ Ποια πρόσθετα χρησιμοποιούνται για την αρωματοποίηση;
Σόδα, ερυθριτόλη, συμπύκνωμα χυμού μήλου, φυσικές γεύσεις πορτοκάλι, λεμόνι, πηκτίνη, άρωμα μήλου, συμπύκνωμα χυμού μύρτιλλου.
Αποτελέσματα
