СХРОНЫ. ЗАКАПВАННЕ І СПРАВАЗДАЧА
Гэта найбольш просты і папулярны спосаб устаноўкі. Калі выбраны галоўнае і рэзервнае месца для закапвання, варта прадумаць план па яго устаноўцы. Як правіла, яма выкопваецца вертыкальнай. У рэдкіх выпадках робіцца гарызантальная яма – напрыклад, на крутым схіле узгорку альбо сцяне яра.
Памеры ямы вызначаюцца габарытамі кантэйнера. Яма выконваецца так, каб яна была на 10-15 гл шырока знешніх габарытаў. Глыбіня ямы павінна забяспечваць верхні пласт грунту таўшчынёй 40-45 гл над кантэйнерам: найменшы пласт можа выдаць схованку, а вялікі створыць перашкоды і складанасці для вымання, асабліва зімою.
Часам у сыпкіх грунтах можа патрабаваць дадатковае мацаванне сценак ямы дошкамі.
Пры ўсталёўцы схроны вам могуць спатрэбяцца наступныя інструменты і прадметы:
- рулетка для дакладнага вызначэння прывязкі да арыенціра;
- папера і аловак для нататак і складання схемы;
- шчыльная плёнка або тканіна, на якую трэба будзе скласці зняты дзёрн;
- мяхкі для складання ў іх вынятага грунту і пераноскі (перавозкі) на бяспечнае месца;
- лом або кірка для шчыльнага грунта і сякера для адсеквання каранёў;
- рыдлёўка, а таксама пераносны ліхтар і налобныя ліхтары, калі працы праводзяцца ўначы
Палявы выхад
Выхад да месца аперацыі варта планаваць па загадзя прадуманым маршруце. Да пачатку працы пераканаецца, што з вашых кішэняў не выпадуць дробныя рэчы і не дэмаскіруюць месца. Перад выемкай зямлі варта акуратна зрэзаць (загнуць) дзёрн так, каб затым можна было вярнуць яго на гэта ж месца. Вынуты з зямлі грунтэ акуратна складзіце у мяхкі і аднясіце на бяспечную адлегласць – лепш за ўсё высыпаць у ручай (раку). Пад час устаноўкі крайне неабходна каб мінімум адзін удзельнік каманды стаяў у ахове.
Як правіла, усе рэчы, прызначаныя для адной мэты - напрыклад, выжывання/эвакуацыі - варта закладваць у адзін кантэйнер.
Пасля ўсталёўкі кантэйнера ў яму паміж яго сценкамі і сценамі ямы варта старанна забіце грунтам з паступовым тромбаваннем праз кожныя 10-15 см.. Для гэтага варта карыстацца глінай. Дбайна ўтрамбуйце грунт павярхаў кантэйнера, вярніце на месца зрэзаны дзёрн і, па магчымасці, паліце дзёрн вадой.
«Стэрылізацыя» месца схрона
Пасля заканчэння працы праверце па спісе ўсе прылады – нічога не павінна застацца, асабліва ўначы. Вяртайцеся не па тым маршруце, па якім група прыбыла на месца. Калі вы ўладкоўвалі схрон уначы, то на наступны дзень касьці варта вярнуцца на гэта месца і праверыць, наколькі акуратна вы выканалі закладку і ці не пакінулі дэмаскіруючых прызнакаў.
Зямлю на месцы схрона пажадана апрацаваць растворам хлоркі ці аміяку, каб адбіць увагу жывёл. Не варта выкарыстоўваць натуральныя крыніцы з'едлівых пахаў, тыпу пярцовых сумесяў - пах выветрацца вельмі хутка.
Пры маскіроўцы месца не раім карыстацца рыдлёўкай, лепш за ўсё хаатычна раскідваць лістоту ці іголкі рукамі. Па заканчэнні маскіроўкі пракантралюйце якасць маскіроўкі з рознай адлегласці. Тое, што неўзаметку з 2-х метраў, можа быць прыкметным з адлегласці ў 10 ці 15 метраў.
Справаздача аб уcтаноўцы
Справаздача – гэта заключны этап аперацыі. Справаздача трэба выканаць адразу ж пасля заканчэння ўстаноўкі. Справаздача павінен мець інфармацыю, якой было б дастаткова для знаходжання і выняткі схрону.
- Тып схрону.
- Метад закладкі.
- Склад (пералік прадметаў).
- Апісанне кантэйнера.
- Агульны раён (мясцовасць).
- Бліжэйшы раён (населены пункт).
- Месца размяшчэння схрона. Кардынаты па GPS.
- Прыкметы, прывязкі, нататкі і тлумачэнні.
- Схема размяшчэння срону, план, эскіз, фотаздымкі.
Самыя важныя часткі справаздачы – гэта ўсе дэталі для наступнага знаходжання тайніка. Калі ёсць магчымасць, адразу пасля закладкі варта паслаць на месца гатовага схрону надзейнага чалавека, які не ўдзельнічаў у мерапрыемстве. Гэты чалавек павінен па выкананых сістэм і апіканям знайсці дакладнае месца закладкі, праверыць «старыльнасць» пасля заканчэння аперацыі.
Заўвага
Прыкладныя глыбіні прамярзання грунту ў канцы зімы па рэгіёнах Беларусі
I-я зона - глыбіня прамярзання грунтоў у межах 45-50 см;
II-я зона – сярэдняя шматгадовая глыбіня прамярзання грунтоў - 50-60 см;