ЗАБОН – ҲАСТИИ МИЛЛАТУ ДАВЛАТ
Чуноне ки маълум аст, ҳамасола 5-уми октябр дар Ҷумҳурии Тоҷикистон Рӯзи забони давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ифтихору сарбаландӣ таҷлил мегардад.
Забони тоҷикӣ забони модарии садҳо нобиғаҳо ба монанди Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ, Абдураҳмони Ҷомӣ, Ҷалолиддини Румӣ, Саъдии Шерозӣ, Умари Хайём, Садриддин Айнию Мирзо Турсунзода ба ҳисоб меравад, ки ҳама бо ин забон шеъру ғазал, маснавию рубоӣ, панду андарз, роману ҳикоя ва дигар ашъори оламшумулро эҷод намудаанд. Забон ин таъминкунандаи ҳастии давлат, ифодакунандаи рамзи миллат ва воситаи муҳимтарини алоқаи байни одамон ба шумор меравад. Таърих гувоҳ аст, ки забони тоҷикӣ то ба ин давра чандин тазодҳо ва пайраҳаҳои басо мураккабро тай намуда, то ба имрӯз омада расидааст.
Дар Ҷумҳурии Тоҷикистон аз замони ба даст овардани Истиқлолияти давлатӣ забони тоҷикӣ ҳамчун муқаддасоти давлатӣ эълон шуда, мақому мартабаи хосаро касб намуд. Дар мавриди ҳимоя, пуштибонӣ ва рушду густариши забони тоҷикӣ, нақш ва мавқеи шахсияти таърихӣ,
Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ – Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон басо бузургу беназир аст. Маҳз бо шарофати ин марди хирадманду дурандеш силсилаи қонуну қарорҳо оид ба забони тоҷикӣ қабул ва мавриди амал қарор гирифтанд, ки онҳо мақому манзалати забони тоҷикиро хело боло бурдаанд.
Чуноне ки Пешвои муаззами миллат дар як баромадашон иброз намуда буданд: «Забон рукни асосии миллат ва давлат аст. Миллату давлат соҳиб ва пуштибони забонанд. Забон омили асосии рушду камоли миллат ва давлат аст. Ин аст, ки забон ва давлату миллат дар паноҳи якдигаранд». Пуштибонӣ аз забон ва поку беолоиш нигоҳ доштани он натанҳо вазифаи миллату давлат, балки вазифаи муқаддаси ҳар як фарди хирадманд ва худогоҳи тоҷик мебошад.
Дар ин росто маврид ба тазаккур аст, ки то имрӯз китоби Асосгузори сулҳу ваҳдати миллӣ- Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон таҳти унвони “Забони миллат – ҳастии миллат” дар ду ҷилд ба нашр расида, пешниҳоди хонандагон гардидааст.
Роҳбари давлат ҳадафи аслии чопи китобро дар сарсухан чунин баён кардаанд: «Барои ман забони тоҷикӣ на танҳо воситаи гуфтугӯю муошират ба шумор меравад, балки болотар аз он, шиносномаи миллати азизам, рӯҳу поки гузаштагонам ва оинаи осори ниёконам мебошад. Аз ин рӯ, ман ба ин забони шевои шоирона сидқан арҷ мегузорам, бо ҳисси баланди ватандӯстӣ аз минбарҳои баланд бо ин забон сухан мегӯям, аз лаҳни шакарину дилнишинаш лаззати маънавӣ мебарам ва ҳастиамро бо ҳастии забон пайванд медонам”.
Давоми солҳои соҳибистиқлолӣ Пешвои муаззами миллат муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон борҳо дар минбарҳои баланди ҷаҳонӣ бо забони ноби тоҷикӣ суханронӣ намудаанд, ки мояи ифтихору сарфарозии ҳар як тоҷик аст.
Бояд қайд намуд, ки дар даврони соҳибистиқлолии Ҷумҳурии Тоҷикстон дар баробари пешрафти ҳамаи соҳаҳо, забони тоҷикӣ низ рушд намуд. Дар ин давра олимону муҳаққиқони зиёд масъалаҳои гуногуни забониро мавриди пажуҳиш қарор дода, рисолаҳои номзадию докторӣ дифоъ намуданд. Забони тоҷикӣ дар фазои озодию соҳибистиқлолии кишвар рушду нумӯъ намуд. Насли ҷавонро зарур аст, ки забони модариро софу беолоиш нигоҳ дошта, таъриху фарҳанг, пешрафту шукуфоии ватани азизамонро бо ин забони ноб руи қоғаз оварда, чун гавҳараки чашм ҳифз намоянд.
Наҷмиддинов А. - ходими илмии шуъбаи ШМА ва Канадаи Институти омузиши масъалаҳои давлатҳои Осиё ва Аврупои Академияи миллии илмҳои Тоҷикистон, номзади илмҳои филология