August 22, 2023

Іске кіріс, робот!

Қазіргі технологиялар еңбек және білім нарығын қалай өзгертеді

Мамыр айында АҚШ-та жасанды интеллект (AI) технологияларының кең таралуына байланысты 4 мыңға жуық адам ресми түрде жұмысынан айырылды. Бұл туралы еңбек нарығын зерттеуге арналған Challenger, Gray&Christmas консалтингтік компаниясының есебінде айтылған.

Bloomberg - ке берген түсініктемесінде Newedge Wealth сарапшысы Бен Тиммонс ЖИ генеративті енгізу және 2035 жылға қарай 300 миллион жұмыс орнын қысқартуға әкелетінін айтты. Қызметкерлердің бір бөлігін АИ-ге ауыстыру арқылы жоспарланған мемлекеттік оңтайландыру туралы мәлімдемелер баспасөзде үнемі пайда бола бастады. Мысалы, Британдық телекоммуникациялық алпауыт BT Group басшысы 2030 жылға қарай 55 мың қызметкерді жұмыстан шығарып, оның 10 мыңын жасанды интеллектпен алмастыру жоспарланғанын айтты. IBM бас директоры Арвинд Кришна компанияның функциялары алгоритмдермен орындалуы мүмкін жаңа қызметкерлерді қабылдауды тоқтата тұру жоспарлары туралы хабарлады.

Радикалды көзқарастары бар сарапшылар бар. Сонымен, Stability AI негізін қалаушы және бас директоры Эмад Мастактың пікірінше, 2028 жылға қарай әлемде бағдарламашылар қалмауы мүмкін: олардың жұмысы жасанды интеллект жүйелерімен ауыстырылады. Оның айтуынша, барлық кодтардың 41% қазірдің өзінде жасалып жатыр және осыған байланысты бағдарламашылардың болашағы ерекше оптимизм тудырмайды.

Сурет: ашық дереккөздер

Тағы да оқу қажет

Жаңа технологияларды енгізуге байланысты жұмыс орындарының қысқаруы жөнінде емес, еңбек нарығының қайта құрылуы жөнінде айтқан дұрыс болып табылады. Жасанды интеллектіні белсенді пайдалану жаңа бос жұмыс орындарын құруға алып келеді, бір мамандықты екіншісі алмастырады. Кәсіп таңдаған жастарға жұмысқа тұру мәселесімен бетпе-бет келмес үшін, осы ерекшелікті ескере отырып таңдау керек. Білім беру саласындағы сарапшылар екі немесе бірнеше бағыт торабындағы сарапшылар сұранысқа ие болмақшы деп санайды. Осыған орай, медициналық немесе қаржылық білім беруде ЖИ саласында сараптама алумен байланыстырған жөн.

Бақытымызға орай, көптеген университеттер жаңа саламен байланысты озық бағдарламаларды ұсынады. Пенсильвания университетінен Carnegie Mellon University жасанды интеллектіні зерделеу үшін үздік жоғарғы оқу орны болып табылады. Студенттерге осы саладағы негізгі (major) және қосымша (minor) білім беру бағдарламалары, оның ішінде біреуі ЖИ байланысты екі негізгі мамандықты алып шығуға мүмкіндік бар.

Бұл рейтингтің екінші қатарына әйгілі Массачусетс технологиялық институты кіреді, онда "AI және қоғам", "Денсаулық сақтаудағы AI", "AI және машиналық оқыту", "Байланыс жүйелері", "Кескін және визуализация", "Табиғи тіл мен сөйлеуді өңдеу", "Оңтайландыру және ойын теориясы", "Робототехника, сигналдарды өңдеу және жүйелер теориясы" және т.б. үш-бес күнге созылатын осы пәндер бойынша қысқа курстар $2500-4200 долларды құрайды.

Стэнфорд университеті сонымен қатар өз студенттеріне бірнеше мамандықтар бойынша жасанды интеллект бойынша оқытуды ұсынады, атап айтқанда медицина факультетінде денсаулық сақтауда қолданылатын жасанды интеллект бойынша бірқатар курстар бар.

Калифорния университеті, Беркли, Торонто университеті, Оксфорд АИ-нің әртүрлі бағыттары бойынша білім берудің қызықты мүмкіндіктерін ұсынады. Азия жоғары оқу орындарының ішінде біз Бейжіңдегі Цинхуа университетін атап өтеміз, онда жасанды интеллект саласындағы инженерлік ғылымдар магистрі атағын алуға болады. Курс автоматтандыру, информатика және электрондық коммуникацияларды біріктіреді.

Сурет: ашық дерек көздері

Жаңа адамдар

ЖИ дамыту барысында оны әзірлеу, қолдауға және пайдалануға байланысты жаңа мамандықтардың пайда болуын күту керек. Мысалы, этика мамандары қоғамда қабылданған принциптерді ескере отырып, алгоритмдерді бейімдейді, ал AI оқыту инженерлері нейрондық желілерді жақсарту үшін алгоритмдер жасаумен айналысады.

Сондай-ақ, уақыт өте келе заманауи компанияларға жобаларды басқару менеджерлері және нәтижелерді түсіндіру үшін деректер талдаушылары, жасанды интеллектіні сыртқы қауіптерден қорғау үшін киберқауіпсіздік сарапшылары қажет болады. Болашақ адамдар үшін өзгермелі еңбек нарығында сұранысқа ие болу үшін бейімделуге икемділік, жаңа дағдыларды үнемі дамыту мүмкіндігі басымдыққа ие болады.