СОҒИНЧ

Ёш оиланинг янги уйга кўчиб ўтганларига кўп бўлмади. Уларнинг икки боласи бўлиб, каттаси тўрт яшар, кичиги эмизикли эди. Кичигига онасининг қучоғи етарли эди аммо каттаси Азимжон... У янги уйга кўниколмай тез-тез хархаша қиларди. Бобомни соғиндим, деб йиғлайвергач отаси машинада бир-икки олиб бориб келди. Аммо унинг раъйига қарашга эркакнинг вақти йўқ, эртадан кечгача ишда эди.
Бугун эрталаб ҳам Азимжон ишга отланган отасининг машинаси атрофида ўз-ўзидан ҳиқиллаб айланди. “Бобомга бораман, бобомга олиб боринг”, деб отасига ялинди. Отанинг ўғилчасига раҳми келди.
–Ишдан келиб олиб бораман, бобонгни уйида ётиб келамиз, – деди боласининг бошини силаб.
–Алдайсиз, – деди бола кўзлари тўла ёш билан отасига қараб, – ҳар доим шундай дейсиз, олиб бормайсиз.
Бола аразлаб айвон зинасига бориб ўтирди. Ичкаридан укасининг ҳам йиғлаган овози эшитилди. Отаси унинг аразлаганидан фойдаланиб, тезгина чиқиб кетди. Бола машинанинг ортидан чопди. Ланг очиқ дарвоза ёнида тўхтаб инқиллаб-синқиллаб уни ёпа бошлади. Эркак машинадан тушиб дарвозани ўзи ёпмоқчи бўлди-ю, аҳдидан қайтди. Кичкинтой шу ишга андармон бўлгани яхши, деб ўйлади. Машина ойнасидан қараб, ўғилчасининг астойдил ҳаракатига завқи келиб, жилмайди.
Азимжон дарвоза ортида туриб, кўчани яхшилаб кузатди. Дадаси кетган томонга қаради, кейин орқа томонга қаради. Кўчанинг шу тарафидан бобосининг уйига борган эди. Машинада бўлса ҳам йўлни эслаб қолганди. У бир пас шу томонга қараб турди-да, кейин чопқиллаб кетди.
Мана шу катта кўприкдан кейин яна бироз юрса, икки томони дарахт йўл келади. Азимжон таниш жойларни кўриб, яна илдамлади. Кейин икки томони дарахтли кўчага бурилди. Сув ичгиси келди, яна илдамлади. Катта бинонинг олдига келиб қолди. Бобосининг уйи йўқ эди. У ёқ бу ёққа аланглаб ариллаб йиғлаб юборди. Ҳар томондан катталар келиб, уни ўраб олишди. Бундан у баттарроқ қўрқиб, йиғлай бошлади. Кейин формали амаки келди. Уни кўтариб, ўша катта бинога олиб кирди. Сув ичирди, қўлига ширинликлар берди. Бироз ўзига келганида исмини сўради.
–Азимжон, қаерга кетаётган эдинг, – деб сўради мулойимлик билан.
–Бобомнинг олдига.
–Бобонгни исми ким?
–Бобом!
Эркак болани етаклаб ташқарига чиқди. Қариялар онда-сонда йиғилиб қоладиган эски чойхона тарафга юрди. Азимжон энди ўзини анча босиб олган эди. Ўша атрофдаги ёш-ялангдан болани таниш-танимасликларини сўради. Ҳеч ким жўяли гап айтмади. Шу пайт кўчадан бир йигит от миниб ўтди. Болакай қийқириб юборди: от, от! Ёнидаги эркакка қараб деди:
–Бобомнинг ҳам отлари бор, қоп-қора, ка-аатта, уйдай келади, мана шунча отлари бор, – шундай деб беш бармоғини ёйиб кўрсатди.
Болани кузатиб турган чойхоначи кулиб юборди.
–Бу бола Қурбон чавандознинг набираси, – деди кула-кула, – этакдаги Жарқишлоқдан.
–Қаердан биласиз? – ажабланиб сўради эркак.
–Бешта, уйдай келадиган қора отлар бу яқин-ўртада фақат Қурбон чавандозда бор, – деди чойхоначи, – жуда довруқли отлар, кўпкари чопадиган.
Бу вақтда Азимжонларнинг уйида гўё қиёмат қўпганди. Она бир аҳволда, ота чорасиз. Ота уйига болани қидириб борганида ҳеч нарсадан хабарсиз қариянинг ўзи чиқиб келди. Боласини сўрашга ҳам ҳоли келмай, бўшашиб остонага ўтириб қолди.
Қария ўғлининг аҳволидан ёмон бир воқеа юз берганини сезди. Савол беришга улгурмади. Шу пайт “бобожон!” деган қувончли қийқириқ янгради. Участка нозири билан етаклашиб келаётган Азимжон унинг қўлидан чиқиб, югурганича ўзини бобосининг қучоғига отди. Қариянинг оппоқ соқолларига юзларини ишқалаб, қиқирлаб бўйнидан маҳкам қучиб олди.
Азимжоннинг отаси эса ҳарчанд кўзёшини яширишга уринмасин бунинг уддасидан чиқолмади. Қария келиб елкасидан қучоқлаган ўғлига ҳайрон боқди. Ўғил отасини қўйиб юбормай бир қўли билан телефон рақамларини терди ва деди: “Онаси, Азимжон отамни кўргани келибди...”
Инобат НОДИРШОҲ