September 6, 2024

Гапингизда жон бор, аммо оммавий ҳасрат қилиш – ноўрин!

Мана кейинги уч йил мобайнида “Така бўлсин-у, сут берсин!”, - қабилида Афғонистонда тинчлик ҳукм сураётгандай. Ички ҳолати бўйича аниқ бир маълумот айтиш қийин аммо, ОАВ берган даракларга таяниб айтадигани бўлсак, вазият бир оз юмшаётгандек! Шу боис, мамлакатимиз мулозимлари ҳам кейинги пайтларда афғон ҳудудида бўлиб қайтишмоқда. Мақсад битта - жафокаш афғон халқига инсонийлик кўмак кўрсатиш, тажрибаларимизни намоён қилиш, яқин қўшнилик ришталарини қайтадан боғлаш ва тинч турмуш тарзини давом эттиришга кўмак бериш. Бошқа ҳеч қандай ният йўқ ва бўлмагай ҳам. Чунки, қўшнинг тинч, сен тинч деганлари бежиз эмас.

Афғонистоннинг сиёсий тузумига назар соладиган бўлсак, улар Толибон давлат тепасига келган дастлабки кунлардан бошлаб Ислом давлати деб эълон қилишди. Ва шу йўлдан изчил бормоқда. Ҳар қандай амалга ошираётган тадбирлари афғон ҳукуматининг ички ишлари, албатта. Лекин, яна ОАВларидан билган маълумотларга таяниб айтадиган бўлсак, диний дунёқараш негизида бироз чуқурлашиб кетаётгандек, чамамда.

Далил сифатида «Rassom TUZ»жамоаси Facebook ижтимоий тармоғи кўмагида ва https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid0iUp9tgZ6g7Xo8dLfopUWfwnk8h1eH7DegFoqZ24kDLEHLA4kDEhykgQPzBvZ4Ttl&id=100034621284575 электрон саҳифаси орқали жафокаш афғон халқининг ожиза қисми ҳақида қалам тебратибди.

Тилга олган мавзуси кишини жумбушга келтиради, албатта. Бироқ на чора, у давлат ўзга ва суверен бўлгани боис биз бевосита эмас, балки билвосита муносабат билдира олишимиз мумкин, холос. Унда айтилишича: “Сўнги қонун ижросига кўра¸ Толибон гўзаллик салонлари ва сартарошхоналар эгалларини таъқиб қилаётгани ортидан кўплаб қизлар ҳатто ўз тўйларидан олдин ҳам бу жойларга боришдан қўрқмоқда”.

Агар «Rassom TUZ»нинг фикрлари тўғри бўладиган бўлса, бу манзара ўта аянчли. Чунки, ҳаётда бир марта чимилдиқ остига кирмоқчи бўлган ожизанинг Аллоҳ берган гўзаллигига, тафаккури ила яна гўзаллик киритишига ҳақли. Бироқ, ҳукумат буни эътироф этмаслиги ўз авлодининг маънавий қашшоқлашишига олиб келишдан бошқа нарса эмас!

Ахир гўзаллик салонига бориши, зино қилди дегани эмас-ку. Наҳотки шу оддий бир ҳақиқатни тушуниш қийин бўлса. Аслида нодонлик ишни қиламан деган 40 та қулф билан беркитса ҳам бир кун келиб қилади! Бу - аксиома!

Тўғри айтасиз, адолатни сезиш учун адолатсизликни кўриш керак, яхшининг қадрига етмоқ учун, ёмондан тазйиқ емак керак деганларидек, бизнинг ожизалар ундан сабоқ олмоғи даркор, албатта. Аммо биздаги ҳолат ва турмуш тарзи, қўшни мамлакатдан ўрнак олиш даражасида эмас.

Демоқчиманки, аксарият хотин-қизларимиз мамлакатимизда олиб борилаётган ижтимоий сиёсатнинг маркази ҳисобланган маънавияти жойида ва ҳавас қилгулик даражада. Албатта, гуруч курмаксиз бўлмаганидек, айрим нодонлар онда-сонда чиқиб туради. Буларнинг бўлиши ҳам ёмон эмас, албатта. Чунки, бошқаларга сабоқ ўрнида ўтади. Фақат ва фақат нодонларнинг миқдори керагидан ортиқ бўлиб кетмаслиги лозим.

Хулоса ўрнида айтадиган бўлсам, «Rassom TUZ» нинг афғон хотин-қизлари қисмати ҳақидаги фикрлари ўринли, аммо оммавий равишда ўзбек хотин-қизлари қадрига етиши керак, мазмунидаги ҳасратини ноўрин деб ҳисоблайман!

Низомиддин Ҳайдаров

иқтисод фанлари доктори, профессор