Шароит бўлмаган жойда тараққиёт, ривожланиш бўлмайди
Фарғона вилоятидаги 54 та маҳалла фуқаролар йиғинида давлат-хусусий шерикчилик асосида қурилиш ишлари олиб борилмоқда. Иккита маҳалла фуқаролар йиғини маҳаллий бюджетнинг қўшимча манбалари ҳисобидан қуриляпти. Ўз биносига эга бўлмаган 141 та маҳалла фуқаролар йиғинининг 119 тасини бино билан таъминлаш учун шаҳар ва туман ҳокимларининг тегишли қарорлари қабул қилинди.
Бир қараганда, ҳамма иш рисоладагидек. Лекин ҳануз эътибордан четда, кўздан йироқ маҳалла фуқаролар йиғинлари борлигидан кўз юмиб бўлмайди. Биргина Фарғона туманида ўз биносига эга бўлмаган 19 та маҳалла фуқаролар йиғини бор. Уларнинг 10 таси корхона ва ташкилот ҳамда хусусий тадбиркорлар биносида жойлашган бўлса, 6 та маҳалла фуқаролар йиғини қўшни маҳалла биноларида фаолият юритиб келяпти. 3 та фуқаролар йиғини эса таълим ва тиббиёт муассасаларига жойлаштирилган.
Тумандаги «Мозортаги» маҳалла фуқаролар йиғинидаги бугунги ҳолат кишини таажжубга солади, ҳайратини оширади. Йиғиндаги ҳақиқий манзара билан яқиндан танишиш мақсадида мазкур ҳудудда бўлдик.
Каталакдек бир хонада ижарада «жон» сақлаётган маҳалла фуқаролар йиғинида оёқ қўйгани жой топилмайди. Битта фуқаро келса, бошқа бири эшик олдида навбат кутиб туришга мажбур. Тор хона, тўртта штат бирлиги ишлаётган масъуллар учун иккита стол-стул, 1 та компьютердан бошқа ҳеч нарса йўқ.
– Маҳалламиздаги мавжуд ҳолатдан тумандаги масъуллар хабардор, – дейди «Мозортаги» маҳалла фуқаролар йиғини раисининг ободонлаштириш, томорқа ва тадбиркорлик масалалари бўйича ўринбосари Малоҳат Мелибоева. – Масаланинг амалий ечимлари хусусида мутасаддиларга кўп бор мурожаат қилганмиз. Улар йиғин биносини қуриш учун жой йўқлигини важ қилишади, холос. Раисимиз кўчадан келмайди, профилактика нозири қўшни «Аввал» маҳалла фуқаролар йиғинида ўтиради. Кейинги йилларда ҳудудимизда жиноятчилик билан боғлиқ ҳолатлар 3 тага ошди. Чунки маҳаллада ёшлар, ота-оналар билан учрашиб суҳбат ўтказиш, тарғибот ишларини олиб бориш учун имкониятимиз йўқ. Бирон-бир тадбир ўтказишдан олдин жой ҳозирлиги учун елиб-югурамиз, ундан-бундан илтимос қиламиз.
Уч минг нафарга яқин аҳоли яшаётган кўҳна маҳаллага янги фуқаролар йиғини раиси ва оила, хотин-қизлар ва ижтимоий-маънавий масалалар бўйича ўринбосари сайланганига уч кун бўлганидан хабар топдик. Энди «улоқ» янги раисга ўтибди. У ҳам қаердан, қандай қилиб қулай ва муқим жой ҳозирлигини кўриш билан андармон.
Шу ўринда ҳақли савол туғилади? Қулай иш шароити, моддий-техника базасига эга бўлмаган маҳалла фаолларидан нима талаб қилиш мумкин? Ахир, шароит бўлмаган жойда тараққиёт, ривожланиш бўлмайди.
«Жон ҳовучлаб ўтирибмиз»
«Барқарор–ҳамжиҳатлик» маҳалла фуқаролар йиғини ҳудуддаги собиқ машина трактор паркидаги икки хонали, таъмирталаб бинода жойлашган. Қулай шарт-шароитларга эга бўлмаган йиғин биноси тадбиркор ихтиёрида. Шу боис бинони бўшатиб беришни қонуний тарзда талаб қилмоқда. Маҳалланинг борарга жойи йўқ.
– Тадбиркорнинг қош-қовоғига қараб, жон ҳовучлаб ўтирамиз, – дейди фуқаролар йиғини раиси Маъмуржон Ҳожиматов. – Энди бу ердан кўчишимизни талаб қилмоқда, бироқ қаерга боришни билмаймиз. Моддий-техника таъминотини гапирмасак ҳам бўлади. Таъмирталаб хоналар, эски стол-стулларда ишлаб кун ўтказяпмиз. Маҳалламизда давлат-хусусий шерикчилик асосида бино қуриш истагида бўлган тадбиркорлар бор. Аммо қурилиш учун жой йўқ. Шу боис 2010 йилда фуқаро Суҳроб Сулаймонов номига берилган ер майдони ҳақидаги ҳоким қарорини бекор қилиш ва ташаббускор тадбиркор ихтиёрига қайта расмийлаштириш хусусида туман ҳокимига мурожаат қилганмиз. Лекин масалага қонуний ечим топилмаяпти. Ер эгаси мана, ўн йилдан буён ҳеч қандай қурилиш, ободончилик ишларини амалга оширгани йўқ.
Маҳалла марказидаги ҳайхотдек ер майдони бир неча йилдирки, қаровсиз. Атрофини бегона ўт- ўлан қоплаган, шағал ва чиқиндилар уюми дилни хуфтон қилади.
Муаммолар ечими эътиборда...(ми?)
– Туман ҳудудидаги маҳалла фуқаролар йиғинларига бўш турган биноларни бириктириб бериш ҳамда туман захирасидан ер майдонлари ажратиш хусусида ҳоким қарори қабул қилинган, – дейди Фарғона тумани маҳалла ва оилаларни қўллаб-қувватлаш бўлими етакчи мутахассиси Ҳожиакбар Уланбоев. – Айни кунда «Обод», «Қора янтоқ», «Қўрғонтепа», «Майдон» маҳалла фуқаролар йиғинлари жойлашган давлат мулк объектлари бўлган бинолар маҳалла ихтиёрига ўтказиб берилди. «Оқ олтин», «Тинчлик», «Ўрта шўра» «Тошқўрғоназиз», «Гулпиён» маҳалла фуқаролар йиғинлари учун ҳудуддаги бўш турган бинолар ажратилди. Шунингдек, «Хонқиз», «Хуршиди тобон» маҳалла фуқаролар йиғинларида давлат-хусусий шерикчилик асосида замонавий бинолар қурилиши якунланмоқда.
Бошпанасиз маҳалла фуқаролар йиғинларини бино билан таъминлаш борасида бошланган амалий ишлар мавжуд муаммолар ечимида қўл келаётганидан кўпчилик хурсанд. Лекин бошланган ишлар ҳали поёнига етгани йўқ. Хусусан, тумандаги 76 та маҳалла фуқаролар йиғинининг деярли ярмида ер-мулкка эгалик қилиш ҳуқуқини берувчи кадастр ҳужжатлари йўқ. Аксарият маҳалла фуқаролар йиғинлари интернет тармоғига уланмаган. «Вазиё», «Юксалиш», «Чекшўра», «Қўриқ», «Хуроба», «Фарғона» маҳалла фуқаролар йиғинларида оддий компьютерлар ҳам етишмайди.
Сирасини айтганда, йиллар давомида эътибордан четда қолган маҳалла ҳаёти учун муҳим бўлган масалалар ечими ижроси доирасида амалга оширилган ютуқлар соясида қолаётган маҳаллалар борлигини унутмаслигимиз керак.
Расул КАМОЛ , «Маhаllа»
@mahalladosh_uz