طرز تهیه آش دوغ اردبیلی
آش دوغ یکی از آش های سنتی استان اردبیل می باشد که طرفداران زیادی دارد و معمولا هر کسی که به این استان سفر می کند این آش را امتحان می کند.علاوه بر اردبیل در شهرهای دیگر نیز این آش تهیه می شود ولی مواد داخل آن تا حدودی متفاوت است .اما همه این آش ها در مواد اصلی که شامل دوغ ،نخود و سبزی است مشترکند.در ارومیه ، ایلام،همدان و چندین شهر دیگر این آش نیز تهیه می شود.آش دوغ طعم ترش و عظر خوبی دارد و به کسانی که غذاهای ترش دوست دارند توصیه می شود.در این آش اگر به جای دوغ از ماست پاستوریزه استفاده می کنید بهتر است در کنار آن کره محلی را فراموش نکنید زیرا عطر خوبی به این غذا می دهد.همان طوری که از اسم این غذا پیداست مهم ترین ماده تشکیل دهنده آن دوغ است.
دوغ ماده لبنی است که از کره به دست می آید.نوع سنتی دوغ با نوع صنعتی آن که امروزه بیشترین مورد استفاده را دارد متفاوت است.دوغ تأمین کننده یک چهارم نیاز روزانهٔ بدن به کلسیم و حاوی ویتامین‌های ب۲ و ب۶ و ب۱۲ است و از این رو قوی‌کننده استخوانها می‌باشد.وجود باکتری‌های مفیدی چون استرپتوکوکوس، ترموفیلوس و لاکتوباسیلوس بولگارس در دوغ اثرات بسیار مفیدی بر سلامت دستگاه گوارش دارد و مانع رشد ارگانیسمهای مضر می‌شوند.دوغ به دلیل طبیعت سرد، علائم گرمازدگی، خستگی و عطش را التیام می بخشد.معمولا برای طعم‌دارکردن دوغ از نعنا، پونه، کاکوتی یا گلبرگ‌های خردشده گل‌محمدی و برخی عرقیات استفاده می‌شود که علاوه بر ایجاد طعم خوشایند، بر خواص درمانی دوغ می‌افزاید.
دوغ حاوی نعنا و پونه، به ترشح شیره معده و هضم غذا کمک می‌کند و نفخ حاصل از دوغ را رفع و دل پیچه را التیام می‌بخشد. این دوغ خنک‌کننده محیط دهان بوده و به گردش هر چه بهتر خون کمک کرده، مجاری گوارشی را ضدعفونی و برای رفع سکسکه و اسهال ناشی از گرمی هوا نافع و به عملکرد مطلوب کبد کمک می‌کند. دوغ حاوی کاکوتی، مقوی قلب و معده بوده و مسکن سردردهای ناشی از گرمی هواست و به دلیل خاصیت ضدعفونی‌کنندگی، کرم‌کش قوی بوده و خلط‌آور خوبی است و برای التیام علائم رماتیسم نافع است. دیگر خواص دوغ کاکوتی شبیه به دوغ نعناست.
مواد لازم
- 300 گرم گوشت چرخ کرده
- 1 عدد پیاز
- ½ لیوان برنج
- ½ لیوان آرد برنج
- 4 کیلوگرم دوغ
- روغن، نمک و فلفل به مقدار لازم
- 2 عدد تخم مرغ
- 2 قاشق غذاخوری پیاز داغ
- 1 کیلوگرم سبزی (تره، گشنیز و سیر)
دستور العمل
- گوشت را با نمک، فلفل و پیاز رنده شده و آب گرفته شده مخلوط کنید و به شکل قلقلی درآورید؛ سپس در کمی روغن تفت دهید.
- دوغ را با آرد برنج، برنج و تخم مرغ مخلوط کنید و روی اجاق بگذارید و مرتب هم بزنید تا نبرد.
- وقتی مخلوط جوش آمد سبزی، پیاز داغ و کوفته ریزه را همراه فلفل فراوان اضافه کرده و صبر کنید تا آش جابیافتد.
- می‌توانید روی آن را با فلفل و روغن و پیاز داغ تزئین کنید.
منبع