SOTADIGAN REKLAMANI QANDAY YARATSA BOʻLADI?

“Pulni reklamasiz faqatgina zarbxonada yaratish mumkin”.
Tomas Makoley, Britaniya davlat arbobi

Kitob doʻkonlari tokchalarida reklama haqida yuzlab kitoblarni topsa boʻladi. Lekin agar siz sezgan boʻlsangiz, bu kitoblarning deyarli barchasi faqatgina yirik tadbirkorchilikka toʻgʻri keladigan maslahatlarni berishadi. Bunaqa kitoblarda reklamani eng qimmat jurnallarda va davlat miqyosidagi telekanallarda joylashtirish deyarli yengiltaklik bilan muhokama qilinadi. Millionlagan dollarda hisoblanadigan reklama byudjetlari tabiiy holdek qabul qilinadi. Aytish kerakki, reklamaning ushbu usullaridan foydalana boshlagan kompaniyalarning koʻpchiligi bir hafta ham dosh berisha olmaydi. Axir, kichik firmalar va Procter & Gamble kompaniyasiga oʻxshagan gigantlar – boshqa-boshqa olamlarku. Biz oʻzimizning biznesimizda qachonlardir samarasiz reklamada katta sarmoyani yoʻqotganmiz, shu sababli sizni ham shu singari xatolardan asrab qolmoqchimiz.

Ushbu maqola birinchi navbatda kichik va oʻrta biznes vakillari uchun yozilgan va turli xil misollarni oʻzida mujassam etadi. Biz ushbu maqola bilan tanishganingizdan keyin siz bizning maslahatlarimizni amaliyotda sinab koʻrishingiz va yaxshi natijalarga erishishingizni xohlardik. Nima bilan shugʻullanishingizning umuman farqi yoʻq: kiyim sotasizmi, restoran yuritasizmi, konsaltingmi, interyerlar dizaynimi yoki plastik oynalarni oʻrnatishmi.

Biz quyida soʻz yuritadigan, sotadigan reklamaning tamoyillari barcha uchun birdekdir. Maslahatlar yirik reklama byudjetlarini qoʻllashga moslashtirilmagan, balki sizning pullaringizni saqlab qolib, imkoni boricha eng yuqori darajadagi samaraga erishishni koʻzlaydi.

Toʻgʻridan-toʻgʻri aks-javob reklamasi

Bugungi kunda yaratilayotgan reklamaning asosiy qismini, umumiy qilib aytganda, shamolga sovurilayotgan pul, deb aytsa boʻladi. Nima sababdan? Buning sababi shundaki, ushbu reklama natija bermaydi! Har yili unga katta hajmda pul mablagʻlari sarflanadi, ammo u sotmaydi. Aksar hollarda, hatto oʻziga qilingan xarajatlarni ham oqlamaydi. Buni hamma reklama beruvchilar bilishadi, ammo boshqa yoʻlni koʻrmasdan, hayratda yelka qisishdan nariga oʻtishmaydi. Mening yaxshi bir tanishim, yirik ishlab chiqaruvchi kompaniyalardan birining egasi, reklama agentligining vaʼdalariga ishonib, turli xildagi reklama mahsulotlariga – flayerlar, bukletlar va paketlardan tortib, ommaviy axborot vositalaridagi reklamagacha – bir nechta oy ichida 50 ming dollar atrofida pul sarf qildi. Natijada reklama oʻz xarajatlarini hatto yarmisigacha ham oqlamadi. Kompaniya bizga murojaat qilganidan keyin, biz barcha reklama turlarini yaxshilab oʻrganib chiqdik va shu xulosaga keldikki, kompaniya barcha yoʻl qoʻyadigan va koʻp uchraydigan xatolardan biriga yoʻl qoʻygan, yaʼni notoʻgʻri reklamadan foydalangan. Gap shundaki, reklamaning ikkita turi mavjud: imidj (axborot) reklamasi va toʻgʻridan-toʻgʻri aks-javob reklamasi.

Imidj reklamasi 20 yil oldin juda yaxshi foyda berardi, ammo axborotning bugungi kundagi taraqqiyoti natijasi oʻlaroq, oʻrtamiyona shaharliklarning har biriga har tomondan kuniga qanchadan-qancha reklama mahsulotlari: flayerlar, bannerlar, reklama prospektlari yogʻilib keladi.

Qayerga qaramang, hamma joyda reklama. Bugun isteʼmolchi/mijozlar reklamadan “toʻyib” ketishgan – ularni har burchakda hujum qilishga shay reklama poylab turadi. Tushunarliki, bu sharoitlarda ular oʻzlarini himoya qilishga majbur boʻlishadi. Va shu sababli, ushbu eski usullar ijobiy natijaga olib kelishmaydi. Shuning uchun, sizning reklamangiz boshqalar orasida ajralib turishi kerak va reklamadan charchagan mijozning diqqatini oʻziga tortishi lozim. Va, agarda siz bu ishni muvaffaqiyatli amalga oshirsangiz, reklamangizning samarasi bir-necha martalab oʻsadi, sizning sarf-xarajatlaringiz esa oʻsha hajmda qolaveradi.

Reklamaning ikkinchi turi – bu toʻgʻridan-toʻgʻri aks-javob reklamasidir, uni yana sotuvchi reklama, deb ham atashadi. Sotuvchi reklama oʻz ichida kamida quyidagi elementlarni mujassam qilgan boʻlishi lozim:

1. Sarlavha (Head-line) – oʻziga tortuvchi, jalb qiluvchi, qiziqtiradigan boʻlishi kerak. Boʻlmasa, hech kim reklamaning qolgan qismini oʻqimaydi. Sarlavha – bu reklama uchun reklamadir. Reklamaga qanday aks-javob kelishi aynan sarlavhaga bogʻliqdir. Yaxshi sarlavha yozish uchun siz kamida 50 ta sarlavhani yozib chiqishingiz lozim, keyin ulardan eng yaxshi boʻlgan bittasini tanlaysiz.

2. Muammo (Pain) savol koʻrinishida yoki mijozning “ogʻriqli nuqtalari”ning his-hayajonga toʻla yorqin tasviridan iborat boʻlishi mumkin. Nima sababdan aynan muammoni tasvirlash lozim? Birinchidan, potensial mijoz ushbu muammoda oʻzini tanib olishi uchun. Buni birinchi urinishda nishonni qoq oʻrtasiga urish, desa ham boʻladi, undan keyin mijoz sizning maftunkor reklamangizni oʻqishdan oʻzini toʻxtata olmaydi. Ikkinchidan, bu yerda mayatnik effekti ishga tushadi: mayatnikni hatto arzimagan miqdorda chetga surilgan holatidan koʻra, tinch turgan holatida tebratish qiyinroq

3. Vaʼda berish (Offer) va His-tuygʻular (Emotions). Sizning vaʼdangiz qanchalik kuchliroq va his-hayajonliroq boʻlsa, mahsulotni sotib olish istagi shunchalik koʻp boʻladi. Mijozga siz unga bera oladigan foyda va manfaatlarning barchasini koʻrsating. Ularni iloji boricha yorqinroq koʻrsating. Sizning mahsulotni sotib olganidan soʻng uning hayoti qanday oʻzgarishining umumiy koʻrinishini xayolan chizib bering. Shunga ishoningki, bu uni hech ham befarq qoldirmaydi. Chunki, biror narsani sotib olish qarori aynan his-tuygʻularga asoslangan holda qabul qilinadi.

4. Isbot qilish (Proof). Har bir vaʼdani isboti bilan qoʻllash kerak boʻladi. Agar gap isboti bilan boʻlmasa, tez orada siz jalb qilgan mijozning miyasiga ikkilanish va shubhali aralashib, sizning kelishuvingiz bekor qilinishi mumkin.

a) Faktlar (Facts). Faktlar isbotlarni kuchaytirib beradi, ayniqsa, sizning reklamangizni texnikani yaxshi tu- shunadigan inson oʻqiyotgan boʻlsa. Oʻz reklamangizda siz tan olingan mutaxassislarning fikri, statistika, olimlar- ning izlanishlari, santexniklar uyushmasi maslahatlari va boshqalarning soʻzlarini keltirishingiz mumkin.
Sizning mijozga beradigan vaʼdangiz qanchalik kuchli va his-hayajonli boʻlsa, mahsulotni sotib olish istagi mijozda shunchalik koʻp boʻladi. Mijozga siz unga bera oladigan foyda va manfaatlarning barchasini, ularni iloji boricha yorqinroq koʻrsating.

b) Fikrlar va baholar (Testimonials). Insonlar siz haqingizda oʻzingiz aytgan soʻzlaringizdan koʻra, boshqalarning soʻzlariga oʻn chandon koʻp ishonishadi. Shu sababli, mutlaqo begona insonlarning sotuvlar haqidagi fikri muhimroqdir.

c) Kafolat berish (Guarantee). Aytingchi, agarda mijoz mahsulotni xarid qilganidan soʻng, unga biror narsa yoqmasa va pullarini qaytib olish uchun kelsa, siz unga qaytib berasizmi? Albatta, qaytib berasiz! Shunday ekan, buni ham oʻzingizning manfaatingizga ishlating. Qanday qilib, deysizmi? Hammasi oddiy, bu haqida baralla eʼlon qiling!

Kafolat mijozning shubha-gumonlarini tarqatishga yordam beradi, unga ruhiy barqarorlik hamda siz va sizning mahsulotingizga ishonch hissini bagʻishlaydi. Va, holbuki, siz kafolat berayotgan ekansiz, kafolatingiz hammanikiga oʻxshagan boʻlmasin. Sizning kafolatingiz hayratlanarli darajada katta boʻlsin!

Agarda siz mijozga oʻz mahsulotingizning sifati va ishonchliliga shunchalik aminsizki, hatto agar uning sifati aytilganiday boʻlib chiqmasa, mahsulotning 150 foiz narxini qaytib berishga roziligingizni aytsangiz, bu ikki barobar kuchli tassurot qoldiradi: birinchidan, mijozda haqiqatdan ham qimmatli mahsulot sotib olayotganligi haqida shubha-gumonlari qolmaydi, ikkinchidan, u sizning mahsulotingiz haqida doʻstlari va tanishlariga aytib beradi, ushbu bilan u tildan-tilga oʻtuvchi reklamani sizning manfaatingizda ishga soladi.

5. Cheklashlar (Deadlines). Cheklashlarsiz hech nima amalga oshmaydi. Insonlar cheklashlarsiz xohlayotgan yoki qilishi kerak boʻlgan ishni ham bajarishmaydi. Bajarishsa ham, kerak boʻlgan vaqtida qilishmaydi. Yalqovlik, charchoq va vaqt yetishmovchiligi insonlarga u yoki bu ishni hozirning oʻzida bajarishga halaqit qiladi. Cheklashlar esa insonlarga ushbu harakatlarni kelajakdagi nomaʼlum vaqtda emas, hozirning oʻzida va shu yerda bajarishga turtki vazifasini bajaradi. Cheklashlarning ikki turi mavjud: statistik va harakatdagi. Tushunarliki, harakatdagi cheklashlar samaraliroq ishlaydi. Ular sekin-asta yopilayotgan eshikka oʻxshaydi. Bu insonlarni tezroq harakat qilishga undaydi – yopilayotgan eshikdan tezroq oʻtib ketish istagi tobora kuchli va yorqinroq namoyon boʻladi.

6. Harakatga chaqirish (Call to action). Harakatga chaqirishsiz, cheklashlarsiz singari, reklama ishlamaydi. Potensial mijoz mahsulotingizga qiziqib, uni xarid qilish istagida boʻlgan onda, unga nima qilish kerakligini aniq-ravshan aytish lozim: qoʻngʻiroq qilish, yozish, kelish, kerakli knopkani bosish va hokazo. Hech ham “shundoq ham hammasi tushunarli” va mijoz “qolganini oʻzi bajaradi”, deb umid qilmaslik kerak. Harakatga chaqirish – bu insonni xaridga maksimal darajada yaqinlashtirish vazifasiga ega boʻlgan muhim masaladir. Shu sababli, harakatga chaqirish boʻlmasa sotadigan reklamaning yuqoridan keltirib oʻtilgan tarkibiy qismlari hech qanday samaraga olib kelmaydi.
Samarali sotuvchi reklama yaratishning uslublaridan biri – bu “ODC formulasi”dir. Bu nima degani? Keling, ushbu formulani batafsil koʻrib chiqamiz, va siz uni oʻzingizning reklamangizni yaratishingizda qay tarzda qoʻllashingizni bilib olamiz. Tasavvur qiling, siz reklama byudjetini ikki barobar qisqartirib, mijozlar bilan ishlaganda reklamadan koʻproq foyda olasiz. Buning uchun “ODC formulasi”dan foydalanish zarur.

O – Offer yoki taklif. Oʻz reklama eʼloningizda siz mijozlaringizga boshqalar takrorlay olmaydigan taklif berishingiz kerak. Sizning taklifingiz boshqalar takrorlay olmaydigan va “lazzatli” boʻlishi uchun:
• Chegirmalar bering – ikkita atirgul narxida uchta atirgul yoki 5 dollarlik chegirma;
• Eksklyuziv mahsulot soting – ushbu soat hech kimda yoʻq, va siz uni faqat bizda xarid qila olasiz;
• Qoʻshimchalar va sovgʻalar taklif qiling – goʻsht maydalagichni xarid qilsangiz, bir kilogramm goʻsht sovgʻa qilinadi;
• Servis xizmati koʻrsating – bepul yetkazib berish va kerakli qavatga olib chiqish.

D – Deadline yoki chegaralashlar. Siz boshqalar takrorlay olmaydigan taklifingizni biror sabab bilan shunday chegaralashingiz lozimki, toki potensial mijoz hoziroq buyurtma qilishni xohlab qolsin. Chegalarashlar quyidagicha boʻlishi mumkin:
• Vaqtni chegaralash – taklif faqat 17-chi sanagacha haqiqiydir;
• Mahsulot yoki qatnashuvchilar sonini chegaralash – faqat 3 ta televizor qoldi yoki maxsus taklif faqat birinchi beshta qatnashuvchilar uchun haqiqiydir;
• Narxiy chegaralashlar – ertaga narx 15 foizga koʻtariladi.

C – Call to action yoki harakatga chaqirish. Potensial mijoz xuddi shu yerda buyurtma qilishga tayyor, endi unga hozirning oʻzida nima qilishni koʻrsatish lozim. Harakatga chaqirish imkon boricha loʻnda va tushunarli boʻlishi lozim:
• ... raqamiga qoʻngʻiroq qiling; • ... manziliga yetib keling; • ... tugmachani bosing; • ... sms - qisqa xabarni joʻnating.

Harakatga chaqirish – bu insonni xaridga maksimal darajada yaqinlashtirish vazifasiga ega boʻlgan muhim masaladir. Harakatga chaqirish boʻlmasa sotadigan reklama kampaniyasining tarkibiy qismlari hech qanday samaraga olib kelmaydi.

Keling, toʻgʻri yozilgan reklama eʼlonining bir nechta misollarini koʻrib chiqamiz.

1-misol. Faqat 17-sanagacha futbol toʻpini xarid qiling va firma taqdim qilgan nasosga ega boʻling. Doʻkonga ... manzil boʻyicha tashrif buyuring.
2-misol. PVX-oynalariga 50 foizlik chegirma va birinchi 5 ta qoʻngʻiroq qilganlar uchun bepul oʻrnatib berish. ... telefon raqamiga qoʻngʻiroq qiling.

Shuni esda tutingki, faqatgina ODC formulasini qoʻllashgina sizga reklamangizning samaradorligini bir necha martaga oshirish imkonini beradi. Bular – sotadigan reklamaning eng muhim tarkibiy qismlaridir. Albatta, masalaning boshqa koʻplab mayda-chuyda nozik tomonlari ham bor. Ammo, boshlanishi uchun shuning oʻzi yetib ortadi. Va, bitta narsani hech ham esdan chiqarmang: reklamaga biror bir miqdordagi pulni sarf qila turib, agar siz uni haqiqatdan ham “sotadigan” qilib yaratsangiz, undan raqobatchilaringizdan ham koʻra bir necha marta koʻproq foydaga ega boʻlishingiz mumkin.

Reklamaga pul mablagʻi ajrata turib, uni aqlni ishlatib tayyorlang. Bu qanday ishlashi haqida mana sizga bitta misol:

Biz bilan konsalting xizmatlariga shartnoma tuzgan Navoiy shahrida joylashgan ishlab chiqaruvchi kompaniyalardan birining tijorat ishlari boʻyicha direktori reklama yordamida yangi mijozlarni jalb qilishga harakat qilib koʻrdi, ammo uning barcha urinishlari zoye ketdi. Natijada, uning reklamadan koʻngli qolib, bora-bora undan umuman foydalanmay qoʻydi. Keyinroq, oʻzining reklama matnlari va bizning maslahatlarimizni hisobga olib, u sotadigan reklamaning yangi “toʻgʻri” matnlarini ishlata boshladi. Natijada, mijozlarning murojaat qilishlari soni bir oyda 125 foizga oshdi, xaridorlarning soni esa birinchi ikki oyda 50 foizdan koʻproqqa oshdi.

Amaliyotda qoʻllash
1. Qabul qilingan axborotdan kelib chiqib, oʻz reklamalaringizni tahlil qilib koʻring va xatolarini toping.
2. Oʻzingizning maqsaddagi auditoriyangizni belgilab oling. Shunisi hayratlanarliki, koʻpchilik tadbirkorlar oʻz mahsulotlari haqida ipidan ignasigacha bilishadiyu, ammo uni aynan kimga sotishlari haqida hech nimani bilishmaydi. Siz nafaqat NIMAni sotayotganligingizni, balki KIMga va NIMA UCHUN sotayotganligingizni ham aniq bilishingiz lozim.
3. Sizning xohishingizdagi mijozingizning qiyofasini tuzing. Uni aniq-ravish tasvirlay olasizmi: jinsi, yoshi, kasbi, daromadlari darajasi, sevimli mashgʻulotlari, qiziqishlari, qayerlarga borishni yaxshi koʻradi, nimalar haqida orzu qiladi, maqsadlari nima, nimadan qoʻrqadi...
4. Maqsaddagi auditoriyangiz hayotidagi eng asosiy 10 ta muammoni tasvirlab bering.
5. Ularning ichidan mijozingizga tinch orom olishga xalaqit qiladigan eng ogʻirini tanlang.
6. Uni his-tuygʻularga toʻldirib va boʻrttirib tasvirlab bering.
7. Qolgan 9 ta muammoni ham tasvirlab bering.
8. Kuchli vaʼdani yozing – sizning mahsulotingizni sotib olib, mijoz qanday manfaat va natijalarga ega boʻladi.
9. Vaʼdangizni asoslab bering. Jiddiy, rad etib boʻlmaydigan isbotlar keltiring.
10. Isbotlaringizni faktlar bilan kuchaytiring.
11. Isbotlarni baholovchi fikrlar bilan kuchaytiring (agarda yoʻq boʻlsa – tezda yigʻib oling).
12. Mijozga mustahkam kafolat bering.
13. Oxirgi sanani (dedlaynni) yozib qoʻying.
14. Mijozni harakatga chaqiring: mahsulotingizga ega boʻlish uchun aynan NIMA qilish kerakligini ayting.
15. Tayyor reklamani chiqaring, javoblarni kuzating va reklamaga tuzatishlar kiriting.

Tildan-tilga koʻchuvchi radio (virusli marketing)

Tildan-tilga koʻchuvchi radio – bu maqsaddagi auditoriyangiz uchun mashhur boʻlishning eng yaxshi usullaridan biridir. Agarda siz kompaniyangiz barchaning tillarida doston boʻlishini xohlasangiz, albatta ushbu usuldan foydalaning. Keling, tildan-tilga koʻchuvchi radioning ishlash tamoyillarini koʻrib chiqamiz.

Mijoz sizning ofisingizga kelganida, u sizdan qandaydir gʻayritabiiy narsani kutmaydi. U hamma joyda uchraydigan oddiy xizmatlarni xohlaydi. Agarda siz uning xohishidan birozgagina koʻproq bera olsangiz – u sizdan kutayotganidan koʻproq va yaxshiroq xizmat koʻrsatsangiz, uni yoqimli hayratda qoldirsangiz – demak, u albatta sizlarnikiga yana keladi va oʻz tanishlariga ham tavsiya qiladi. Mijozlar mahsulot va xizmatlarga past narxlar belgilangan joyda emas, balki ularni kutishayotgan, ular uchun gʻamxoʻrlik qilinadigan, ularni haqida oʻylashadigan joylarda navbatda turishadi.

Biz oʻzimizning kundalik faoliyatimizda KOB – kutilganidan ham ortigʻini berish – formulasini qoʻllaymiz. Qanaqa qilib mijozning istaklaridagidan ham koʻpini berish mumkin? Nafsilambirini aytganda, javoblar juda koʻp, ular faqat sizning xayollaringiz bilan chegaralangandir:
– mijozga kichik sovgʻa hadya qilish mumkin; – yaxshigina chegirma qilish mumkin; – aksar hollarda oddiy insoniy munosabatlarning oʻzi yetarli boʻladi, yoqimli tabassum, shaxsiy xayrixohlik va yordam; – xarid qilinganidan bir kundan soʻng sizning sotishlar boʻyicha menejeringiz amalga oshirgan qoʻngʻiroq xaridoringiz uchun kutilmagan va yoqimli omil boʻlishi mumkin; – eng asosiysi – siz uchun bu deyarli hech qanday sarf-xarajatni bildirmaydi.

Ammo, mijozning istakxohishlariga muvofiq kelmaslik sizning eng katta va kechirib boʻlmas xatongiz boʻlardi. Buning sababi shuki, bu holatda ham mijoz sizning doʻkoningizni tavsiya qiladi, faqatgina, borish kerak boʻlmagan joy sifatida. Bu yetmaganday, ushbu holatda kutgan xizmatiga ega boʻlolmagan mijoz bu ishni kuchli tashabbus bilan bajaradi va 10 baravar koʻp odamga aytib beradi.

Endi eng asosiysi haqida. Mabodo siz, mijozlaringiz sizning doʻkoningiz yoki ofisingiz manzilini eslaridan chiqarmasliklarini, sizga qoyil qolishlari va siz haqingizda hammaga uzoq vaqt hikoya qilib yurishlarini istasangiz, tildan-tilga koʻchuvchi radioning kuchini boricha ishga solishni xohlasangiz, faqatgina mijozning istaklariga muvofiq kelishingiz yetarli emas. Siz unda juda kuchli ijobiy his-tuygʻular va hayratning kuchayishiga erishmogʻingiz lozim, unin xotirasiga chuqur kirib borib, yuragining tubtublarida mahkam oʻrnashib qolishingiz zarur. Buni amalga oshiruvchi usul esa “WOW-effekt”, deb nomlanadi.

Tushunarli boʻlishi uchun, bir nechta misol keltirib oʻtamiz.

1. Budapesht shahrining restoranlaridan birida manekenlarning oʻrniga haqiqiy aktyorlar yordamida mashhur ertakdagi qahramonlarni “tiriltirib”, ommaga taqdim qilishga qaror qilishdi. Ular 19-asrning kiyimlarini kiyishgan edi, va restoranga kiradigan eshikning oldida tebranmagan holda turib, faqatgina onda-sonda oʻz shakllarini oʻzgartirishar edi. Natijada, ushbu restoranga tushish qiyin boʻlib qoldi. Odamlar ularga yetib borgan mish-mishlarni tekshirib koʻrish va artistlarni koʻrish uchun gala-gala boʻlib kelishardi. Bundan tashqari ular, bekor oʻtirmaslik uchun oʻzlariga shirinliklar, pechenyelarni sotib olishardi, yoki umuman tushlik qilgani oʻtirishardi. Oʻz-oʻzidan tushunarliki, restoranga yigʻilgan koʻp sonli odamlar undanda katta navbatni hosil qilishardi. Bu esa oʻz navbatida sotuvlar darajasini oshishiga sabab boʻldi. Mijozlarning kelish oqimini uzoq vaqtga kuchaytirish va sotuvlar darajasini bir necha marta oshirish uchun 3 kunning oʻzi yetarli boʻldi.

Statistika maʼlumotlariga qaraganda, bugungi kunda tildan-tilga koʻchuvchi radio oʻzining ommabopligi borasida isteʼmolchilarning auditoriyasiga taʼsir qilishning marketing vositalari orasida ikkinchi oʻrinda turar ekan. Birinchi oʻrinda chegirmali kuponlar turadigan boʻlsa, undan ancha orqada pochta orqali tarqatmalar, tashqi va televizion reklama kelar ekan.

2. Yana bitta qiziq misol. Mobil aloqa salonining eng koʻrinarli va hurmatli joyda nufuzli, ammo ishdan chiqqan va dengiz oʻtlariga oʻralib qolgan telefon modeli joylashtirilgan. Uni mahalliy boylardan biri sotib olgan, keyin esa Oʻrta Yer dengizida oʻz yaxtasida sayr qila turib, dengizga tushirib qoʻygan. Voqeadan ikki hafta oʻtganidan keyin shu joyda akvalangchilar mashq qilishayotgan vaqtida telefonni topib olishgan, tepaga olib chiqib, quritishsa, telefon ishlayotgan boʻlgan. Salon egasi, ushbu hikoyani eshitib qolib, telefon egasiga bundanda qimmat telefon modelini sovgʻa qilib, shu telefonni almashtirib olgan, va muzeydagiga oʻxshatib, shu joyga qoʻyib qoʻygan. Va, barchaga u haqida hikoya qilib beradi.

Amaliyotda qoʻllash

1. Birinchi navbatda, sizning mijozingiz istaklariga muvofiq kelmaydigan omillarni aniqlab oling. Bu – iltifotsiz sotuvlar boʻyicha menejer, ofisingizning tozalanmagan koʻrinishi, va hatto kirish eshigi oldidagi mijozlar hamma vaqt qoqilib yuradigan notoʻgʻri zinapoya, yoqimsiz hidlar, gʻashga tegadigan tovushlar, ranglar, yorugʻlikning ortiqchaligi yoki yetishmovchiligi boʻlishi ham mumkin. Nafilambirini aytganda, bu mijozga yoqmaydigan har bir narsa boʻlishi mumkin.
2. Ushbu omillarning barchasini aniqlang va bartaraf qiling.

Bundan keyin:
1. Mijozingizning istaklaridan ham koʻproq berishning barcha imkoniyatlarini aniqlab, yozib oling va joriy qiling.
2. Mijozlarning oʻz tutishlaridagi oʻzgarishlarga diqqat qarating.
3. Texnologiyaning bajarilishini nazorat qiling.
4. “WOW-effekt”ning barcha variantlarini yozib chiqing. Xayollaringizni ishga soling.

Kerak boʻlsa, jarayonga hamkasblaringiz, doʻstlaringiz va tanishlaringizni jalb qiling.
Ushbu maqolada biz bugun ishlatsa boʻladigan formulalar va joriy qilinadigan maslahatlarni koʻrib chiqdik, quyidagilarni siz hozirning oʻzida biznesingizda qoʻllashni boshlashingiz mumkin:
– oʻziga tortuvchi sarlavhalarni tuzish; – reklamaning dizayni va bezaklantirilishi; – turli xil reklama tarqatuvchilarining oʻziga xos taraflari.

Umid qilamizki, ushbu maqola siz uchun haqiqatdan ham foydali boʻldi. Va siz hamma vaqt hamma narsani keyinga qoldirib, keyin esa oʻzini toʻxtovsiz oqlaydigan va natijaga erisha olmaydigan insonlardan emassiz. Ushbu maqolada taʼrifi keltirilgan texnologiyalar, strategiyalar va usullar, ularni biznesga joriy qilib, birinchi moliyaviy natijalarga erishish uchun yetarli vositadirlar.

Sizga muvaffaqiyatlar va ulkan sotuvlar tilab qolamiz!

Biznes konsultant, biznes trener -
RAVSHANBEK ALIMJANOV XONNIYOZning
“Menejment” jurnalida nashr qilingan maqolasi