Қора жоду
.
Саида бугун эрталаб " бошқачароқ" уйғонди, одатий кўнгил айниши- бугун сезилмасди.
Ҳовлига чиқди, "эрталабда кимдир нон ёпяпти шекилли-а?! " деди ширин исга димоғи чоғ бўлиб.
Йўлак бўйлаб райҳонларни учидан чимдилаб юрган онасига кўзи тушди.
-Ойи кимдир нон ёпяпти шекилли, ҳидини қаранг, қаймоқ билан егиси келиб кетади одамни, ноннинг иссиқлигидан қаймоқ эриииб ичига кириб кетади-ю, еганмисиз?! мазза а?!
Саодат опа қизининг гапини "ҳаа" деб маъқуллади-ю, ҳаёлида бир нарса "ярқ" этиб кетди.
-Егинг келяптими?!-деди бироз ҳайратда...
-Ким ёпяптийкин, берса ердим- деди Саида онаси томонга юриб келаркан.
Ойисининг кўзи бир ғалати бўлди:
-Шошмай тургинчи, ҳозир дараклаб кўрайчи?!
Бир оздан сўнг, маҳаллага чиққан- Саодат опа енгини чўзғилаб тортиб, қистириб олган- иккита "ҳозиргина тандирдан узилган" нон билан қайтдилар.
-Умридан барака топсин Зухрахон ёпибдия эрталабда, "ҳаммани егисини келтириб юбордингиз" десам кулади тағин, ҳозир шошмай тур, қаймоқни юзи қотиб қолмабдимикин, кўрайчи?!
Саодат опа ўзи ярим соат олдин сутдан ажратиб, эндигина музхонага қўйган қаймоғини- олгани кетди.
-Буни қара, иқболлисанда болам, мана қара, сал бир чети суюқланиб, оқиб турибди, дарров нон ботир-чи қани?!
Саида иссиқ нонни синдириб, "пох-пох" лаб қаймоққа ботириб, иштаҳа билан оғзига солди. Қараб, кузатиб турган Саодат хола ёқасини секин тортиб, оғзини беркитди: "вой худойимей, ўзинг чеварсан-да, ўргилиб кетай номингдан, ўзингга шукр, ноумид қилмаганингга шукр" деб пичирлади.
Саида икки-уч нон ботириб еган қаймоғини устини дарров ёпиб четга олди.
-Вой ойи! эсим қурсин, сизга илинмабман ҳам, мана егингиз келса, иссиқлигида еб олинг, совуса унчалик яхши ўтмайди томоғдан- деди...
-Ҳаа, сан есанг егандек бўламан, бугун ҳеч қаеринг оғримаяптими?! Тузукмисан ўзи?!
Саида "отдакман" дегандек, қулочларини ёйиб кўрсатди.
***
Лена Инзильяга қўнғироқ қилди, ҳар доимги жойга паспорти билан келишини тайинлади.
Инзилья машинага ўтираркан, Лена унга жилмайиб ўгирилди:
-Иш топдингми?!
-Елена Владимировна, қандай бунақа оз муддатда иш топишим мумкин?!-деди Инзилья ноумид елка қисганча...
-Тўғриси яширмаганман, биласан- овқатинг мандан кўра Икромга ёқарди. Ҳаммани таъби ҳар ҳилку тўғрими?!
Инзилья "тўғри" дегандек, бош силкиди.
-Сенга раҳмим келди жонгинам, аҳир гапимни икки қилмай, айтганларимни сўзсиз бажардинг... Ишонаман албатта "сидқидил"дан бажарганингга, тўғрими?!
Инзилья индамай, елкасини бир учириб қўйди.
-Энди бундай қиламиз: Сен меникида иш бошлайсан. Бир пайтлар олиб қўйган квартирам бор эди, ўша ерда вақтинчалик яшаб турамиз. Ҳозир аҳвол чатоқ...
Инзилья унга бор вужуди қулоққа айланиб, Ленага тикилиб қолган эди.
- Гапни қисқаси нотариусга борамиз, хужжатлар сени номингга ўтади. Яхши томони юзаки қараганда "бой хоним" га айланасан, аслида эса болта ва кунданинг ўртасидаги ёғочсан! Сени то бу кўчмас мулклар устидаги можаролар тингунича асраб туришни ўз зиммамга оламан.
Биласанми, бу нима учун керак, мен ҳам Игорь ҳам кўчада тинч юролмай қолдик.Тушундинг?! Розимисан?!
Инзилья бироз ўйланиб қолди.
-Менга ҳеч нарса бўлмайдими?!
-Айтдим-ку ғалча! Сени асрашни зиммамга оламан дедимми?! Ўзинг ҳам гапга киришинг керак, уйдан чиқмай ўтирасан, телефон ишлатмайсан, ҳеч ким билан учрашмайсан, айтганимни бажарасан, тушунарлими?!
Инзильянинг киприклари пирпиради, бош силкиб, "тушунарли" ишорасини қилди.
-Энди гап бундоқ, олдин мана бу тилхатга имзо чек!
Инзилья Лена узатган, папка устига қўйилган- хужжат ва ручкани қўлига олди.
Ўзи имзо чекадиган хужжатга тез кўз югуртириб чиқиб, кўзлари олайиб кетди.
Унда- "ноллари кўп" қандайдир сумма ёзилган бўлиб:
" Мен Инзилья Рафиуллина- Елена Владимировна Комичдан шу миқдордаги пулни қарз олдим, гаров эвазига қуйидаги рўйхатда кўрсатилган кўчмас мулкларни унинг тасарруфига бердим" деб ёзилган, бир ой кейинги сана қўйилиб, Лена томонидан аллақачон имзоланиб бўлинган эди.
Инзилья қўрқа- писа хужжатга имз
о чекди. Лена жилмайиб, унинг қўлидан хужжатларни олди:
-Қўрқма, Азроил билан битим тузмаяпсан, яхшилик ҳам борку азизим, ишли бўлдинг, ҳозир бир оздан сўнг катта ҳолангдан меърос қўлингга тегади! Тумшуғингни кўтар, жудаям осилиб кетди! - деди ҳиринглаб.
Аслида бу тилхат Инзильяни "чангалида қўлсиз-оёқсиз" ушлаб туриш учун эди.
Хуқуқий томондан тушунчаси бор- Ленанинг "пихини ёрган" дугоналари бунақа найрангга чув тушишмасди.
Улар машинада нотариусга қараб кетишди. Шунча мулкнинг олди-сотди шартномаси тузилишига "отни калласидек"- Давлат божини тўлаб, сумкаси анча бўшаган- Лена хужжатлар солинган қутини Инзильяга кўтартириб, кайфияти чоғ ҳолатда идорадан қайтиб чиқди.
-Иш битди, анави тилхат манда туради. Бир ойдан кейин кучга киради биласан а?! Ўша санадан кейин, ҳаммасини тўлиғича номимга қайтарганингдан кейингина- бу тилхатнинг борлиги ўз аҳамиятини йўқотади. Сен эса, уйимда абадий ошпаз бўлиб ишлаш имконини қўлингга киритасан! Келишдикми?!
Инзилья "хўп" деб бош силкиди.
-Қани кетдик унда, чопқилла...
Лена машина салонига ўтириб, ойнага қараганча, киприкларини хотиржам бўяй бошлади:
-Шеър ўқиб берайми Инзиль?!
Эшит: "Тўқувчи ва Ошпаз қиз, Бабариха-ялмоғиз, Сингилдан ўч олмоқчи, чопар йўлин тўсмоқчи-фитна туздилар бирга!!!... уфф аллақачон эсимдан чиқибди...Пушкиндан шуни ва " Тутқун"ни яқингача ёддан билардим...
Энди жонгинам, эртагимиздаги "ошпаз қиз" - шароит тақозосига кўра, тутқунга айланади, майлими?!- қаҳ-қаҳ отиб куларкан, орқа ўриндиқдаги бўзрайиб ўтирган Инзильяга бир қараб қўйди.
Лена анча олдин сотиб олган, ичидаги ҳамма шароитларни муҳайё қилиб қўйган, ҳамиша осудалик хукм сурадиган- квартираси жойлашган мавзеъга қараб ҳайдаб кетди.
Эшикни очиб, ичкарига кираркан Инзильяга ҳам "кир!" деб имо қилди.
-Уфф одам яшамаса, ҳаво ҳам яхши айланмайди, деразаларни оч Инзиль!
Инзилья пардаларни четга суриб, деразани очди, салқин ҳаво ичкарига оқиб кира бошлади.
-Сумкангни кавлаяпман, паспортинг ва телефонингни олдим!
Инзилья "телефон керак эди" дегандек илтижо билан қаради, кўкимтир кўзлари тиниб кетди.
-Музхона ҳозирча бўш, Игорни касалхонадан олиб қайтишда, харажатни қилиб келаман, ўйланма...
Бир ойлардан кейин албатта озодликка чиқасан... Боланг йўқ, йўлингни пойлайдиган онанг йўқ, қидириб қоладиган эринг йўқ, нимадан ҳавотир оласан, ҳайронман, хўп яхши ўтир, устингдан қулфлаб кетаман...
Инзилья гапиришга улгурмай қолди. Шунча гапни пойафзалини кийгунча сайраган - Лена "шип" этиб ўзини кўчага урди. Калитларнинг шиқирлагани, қулфлангани, кейин текшириш учун бир тортиб қўйилгани эшитилди.
Игорь Лена боргунча- касалхонадан қочиб кетишга уринганмиш, регистрация бўлимидаёқ бу ҳабарни эшитган- Ленанинг роса кайфияти бузилди.
Ҳисоб китоблар ва ётоқ пулини ғазабдан тишини ғижирлатиб туриб тўлади.
Ҳамма хужжатларга имзо чекиб бўлгач, Лена Игорнинг палатасига кирганда, она-бола шу сабаб айтишиб қолишди. Игорнинг онасига норози оҳангда бақириши бутун касалхонага эшитиларди.
"Ёшларга бировнинг насиҳати ҳам тушунчаси ҳам керак эмас"- деб Ленанинг жаҳлдан ранги бўзарди, ҳаммага хунук кўринмаслик учун тишини-тишига қўйишга мажбур эди...
Игорнинг енгидан маҳкам ушлаганча, касалхонадан олиб чиқаркан, ўғли тинмай силтанар: "Мен ёш бола эмасман ойи!" деб оғзидан тупук сачратиб, бўйнини хода қилиб, қичқирар эди.
Амаллаб- машинагача бирга чиқишди.
Рулга ўтираркан, Ленанинг шу пайтгача- зўрға жиловлаб турган ғазаби бирдан бош кўтарди:
-Аҳмоқ, кўзингни каттароқ оч, атрофда нималар бўляпти, яхшилаб қара: сени кимлар дорига ўргатди, кимлар ёнингга кирди, кимлар ҳар қадамингни кузатяпти?! Биронтасини биласанми, ҳеч йўқ?! Билмайсан! Балодан ҳам ҳабаринг йўқ!!!
Телефонни ўчириб, кайфни қилдинг, қанча қидирдим, то касалхонага тушгунингча...
Ортимдан кимлардир изғияпти, қанақадир соқоллиларни кунига ўн марталаб кўряпман, Икром аллақачон- ернинг тагига кириб кетиб бўлган, энди ойингга нималар бўлиши- сенинг ҳаёлингга ҳам келгани йўқ
! Ўт билан ўйнашганинг- ўйнашган!!!
Лена асабда қичқира бошлади.
Ўғли эса ўриндиқларни тепиб, ўзиникини маъқуллайверди.
Ўғли тушиб қолмаслиги учун эшикларни қулфлаб, машинани квартираси жойлашган мавзеъ томонга ҳайдади.
Ленанинг қон босими ошаётгандек- бошини қаттиқ оғриқ тутди.
Йўл бўйи эса ўғлининг жағи тинай демасди:
-Ўзингиз аҳмоқсиз! Кимга зарур келибди- сизга бирон нимадир қилиш, атрофда биздан бойлар йўқми?! Икромнинг пули кимга керак?!
У оддий давлат одамларининг- одами, уларнинг ўзи эмаску?! Ўлдирадиган одам- биринчи ўшаларни ўзини даф қилади, кучукларини эмас!!!.
Йўқ, фақат сиз ақлли, фақат сиз доно! Мен дори ичган бўлсам- ўз ўртоғларим билан ичдим, мазза қилиб- кайф ҳам қилдим, ҳаммасини анчадан бери танийман, сиз айтган ўша соқоллиларни бирон мартаям кўр-ма-ган-ман! Улар сизнинг миянгиздаги бекорчи вас-васаларингиз, ҳеч реал хаётда яшайсизми ўзи ойи?! Хаётдан завқ олишни биласизми?! Ё фақат ҳаммаси сизга бошқачароқ кўринадими?!
Лена лўқиллаётган бошини ушлаб, машинани зўрға ҳайдаб борарди. Қани қўлида нимадир бўлса-ю, шу ўғлининг жағини уриб ёрса-да...
Бирдан онгида бир нарса "ялт" этди, худди лампочка ёнгандек: анча йил олдинги воқеа!. Жин урсин, нега олдинроқ буни ўйламади?!
Ўшанда ҳам Икромга мафиянинг одамлари таъсир беришни бошлаган эди. Икром шундай эҳтиёткорона йўл тутди-ки, Лена бу сабрли, ипни узун ташлаб қўядиган, "муросакор" одамни умуман бошқа қиёфада биринчи марта кўрди.
Унинг ўзини тутиши, аламли табассуми- бошқалар қатори Лена ва хатто ўша Краснодар мафиясининг "ғиштбашара" шотирларини ҳам алдаб қўйган эди.
Шошма... шошма... Аҳир ана бу- Хунга ялмоғизга Икромга оид ҳеч нарса олиб бориб бермаганди-ку, фақат хотинчасининг сочини олиб бориб, жоду қилдирди... Бунақада қандай Икромнинг ишларига қора жоду таъсир қилиши мумкин?!
"Ярамас Хунга!!!"
Лена бир қўли билан оғриқ чангаллаётган бошини ушлаганча, катта йўлдан шаҳд билан машинани орқага бурмоқчи бўлди.
Бу йўлда бурилиш мумкин эмасди: асосий йўлда келаётган юк машинаси- бирдан ҳавфли тарзда бурилган қора Мерседесга қарсиллаганча урилди.
Саида ойнага қараркан, сочларини "аҳмоқлик" қилиб, кесиб ташлаган ўша кунини хотирлади.
"Ўзим калтафаҳм бўлган эканман, эрим жўнатган келин кўйлакни ҳам каталогда- узун сочли модель кийиб тушганди, иккала уйимга ҳам, ўша" соч тараётган қиз" суратини атайдан илдирганидан ҳам билишим керак эди буни...
"Бир оғиз сўрамай соч кесганимга- шунча жаҳл қилди" деб ундан норози бўлиб юрган эканман...
Аслида уни қаттиқ хафа қилган бўлсам керак..."
Шуларни ўйлаб, ойнага қараганча, сочини тутамлади.
Деразадан кичик акаси йўталди:
-Саи, ҳеч нарса егинг келмаяптими, нима олиб келай?!
Саида одатий "йўқ" деб жавоб берди, кейин ҳаёлига келган гапдан ҳайратга тушди:
"Қаймоқли иссиқ нон егим келиши бежизга эмас бўлса-чи?!"
Бирдан шошиб қолди.
Дугонаси Дилдорага апил-тапил телефон қилди:
-Дилдор, келинойингдан сўраб кўр, ҳомиладорликни қандай билса бўлади?! Йўқ, йўқ- ҳалиги тест борку, ўшани қандай ишлатиш мумкин?! Сўраб бер, илтимос ўртоғжон ман учун шундай қил, ўзинг олиб келасанми, бўлақол, кутиб сабрим чидамаяпти, тезлашгин, хўп?!
*
Саида Дилдора олиб келган пакетча ичидаги тасмага тикилиб турар, ташқарида Дилдора: "нима гап, бўлсангчи тезроқ, ичимни қиздирмай, кўриндими ўша келинойим айтган чизиқлар?!" деб тинмай сўрарди.
Ваниҳоят қайтиб чиққан Саиданинг овози янгради:
-Дилдор, иккита чизиқ!!! иккита! Бу ҳомиладор деганимиди?!
Саодат ҳола йўлак ичида бир нарсадан ҳурсанддай, бир бирини қучоқлаётган қизи ва дугонасига ажабланиб қаради.
- Ойи куёвингизга бир янгиликни айтмоқчиман, айтавераймикан?!
Саодат опа, гап нимадалигини англаб, жилмайди.
Икромнинг рақамига теришди. "Аппарат ўчиқ" деган ҳабарни эшитиб Саида яна ғамгин тортди.
"Нима учун ўчирилган экан?!"
Камера эшиги очилиб, ичкарига милиция ходими кирди, Икром кўзлари қамашиб, ўрнидан қўзғолди.
Бурчакдаги кроват устидан пиджагини қўлига олиб
, ходимнинг кетидан эргашди.
Йўлак оҳиридаги хонада Икромнинг дўсти ўша Саидаларникига қўшилиб борган хушчақчақ армани- Артеми Ваганян ўтирарди.
Қучоқлашиб кўришишди. Ходим Икромга телефонини тутқазди. Икром Ваганянга хайрон бўлиб қаради.
-Кетдик, ташқарида гаплашамиз- деди Ваганян. Панжаралар ёнидаги соқчилар ҳам индамай эшикни очиб беришди.
Прокуратура эшиги ёнида турган қора машинага чиқиб ўтиришлари билан- Икром Ваганянга савол назари билан тикилди.
-Бир воқеа содир бўлди, кутилмаган...
Бардам бўл! Ким бўлганида ҳам, ачинишинг табиий- Лена ва Игорь автохалокатдан оламдан ўтишди, сенга- ҳамдардман...
Икром "ханг-манг" бўлиб қолди.
-Қандай бўлибди, ҳабаринг бўлдими?!
- Машинасини ҳозир бориб кўрамиз, ўзлари моргда. Рулда Лена, ичмаган холатда бўлган, назаримда улар- она бола жанжаллашишган.
Ильясыч, умуман ақл бовар қилмайди: Лена умуман уйига тескари йўналишда кетаётганида, қайрилиш мумкин бўлмаган жойда, яна- тезликни камайтирмаган ҳолатда қайрилган.
Регистраторни кўрдик. Борис Борисович "Икром чиқаверсин" деб шахсан ўзлари айтдилар. Ўзинг ҳам бориб бир кўришинг керак. У ерда сенга тегишли хужжатлар ҳам бор экан...
Боришди.
Ленанинг машинасини, сумкасини ва унинг ичидан чиққан нарсаларни кўрсатишди. Учта паспорт, Ленаникидан ташқари паспортларни бири Инзильяники, бири Игорга тегишли, худди шундай- учта телефон, калитлар, йирик купюрада пуллар, қанақадир тилхат, касалхона қоғозлари, яна хужжатлар солинган қути рўйхат бўйича узунгина- реестр қилинган экан. -Ажойиб-ку- деди ҳайратланган Ваганян- касалхонадан ўғлини олиб чиқиб, хаёл билан бошқа тарафга қараб ҳайдаб кетса, яна хушига келган жойда, ўйлаб ўтирмай, қалтис қайрилса- Ленага умуман тушунмадим... Етган ажал экан-да...
Ваганян "марҳуманинг нарсаларини Икром олиб кетишига" руҳсат сўраб, телефонда гаплашаётганида, Икром кўзи билан шубҳали нарсаларни бир четга ажратаётган эди, булар: тилхат, кўзига нотанишроқ туюлаётган тўртинчи калит, Инзильянинг телефони ва паспорти эди. Тилхатни қўлига олиб, ўқигач эса унга янада кўп нарсалар аён бўлди.
- Бўлди, олиб кетамиз экан. Нима гап Ильясыч?!- гаплашиб бўлиб, Икромнинг ёнига келди армани.
-Ҳеч гап йўқ, машинанинг навигаторини текшириш керакка ўхшаяпти- деди Икром жиддий қиёфада.
Бир оздан сўнг- Ленанинг шу кунларда қайси кўчаларда ҳаракатланганининг маълумотини олган - Икром ичкаридан чиқиб, Ваганянга юзланди:
- Артеми Вазгенович машинангни олиб тураман, Иракли келгунича вақт йўқотар эканман, қаршимасмисан?!- деб сўради.
Армани "бемалол" дегандек ишора қилди.
Хужжатларга имзо чекиб, Ленанинг машинасидан чиққан буюмларни- машинага тезда жойлаган Икром шошилинчда- жўнаб кетди.
То кўчадаги камералар ёзувини олиб, маълумот йиғиб, Икром- Ленанинг квартираси жойлашган уйга яқинлашганда вақт- алламаҳал бўлганди...
***
Қорни пиёзнинг пўсти бўлиб кетган Инзилья диванда букчайиб ўтирарди. Аксига олиб нонуштаям қилмаганди. Шунча пайт роса Ленани бўралатиб сўкди. Бу қафасдан қушдай учиб кетолмаслигига ақли етган сари- жаҳли чиқарди. Уч- тўрт марта дераза панжарасидан йўл топмоқчи бўлди, иложи йўқ экан...
"Аҳир кетганига ўн бир соат бўлди-я жодугарнинг, қайси гўрларда изғиб юрибдийкан?!"
Кутилмаганда, эшик тарафда калит шиқирлагани эшитилди, "о худойим" деб юборди ҳурсандчиликдан. Инзилья базўр ўрнидан туришга харакат қилар, лекин ошқозони бураб оғригани ва силласи қуриганидан боши тинмай айланарди.
-Елена Владимировна, бунақага келишмагандик аҳир...
Бошини кўтарганда Ленани эмас унинг ўрнида- Икромни кўриб, Инзильянинг ранги янада оқариб кетди.
-Елена Владимировна билан нимага келишгандинг?!
Инзильянинг тили калимага айланмай қолди. У энди уввос солиб йиғлар, Икром ундан ҳаммаси учун изоҳ талаб қиларди...
Аҳийри Инзилья ҳамма ўтган- ишни узуқ юлуқ сўзлай кетди.
Ўша соч воқеасини ва ундан кейинги- то бугунгача бўлган ҳамма ишни букчайиб ўтириб, сўзлаб берди.
Оҳирида Икромнинг оёқлари остига ўзини ташлади.
Икром "агар истасанг, айбингни э
ртага албатта ювишинг мумкин" деди унинг юзига қарашга ижирғаниб.
Лекин Ленанинг ўлганини- Инзильяга айтмади.
Квартирадан чиқишаркан, Икром Инзильянинг уйига қаратиб ҳайдади.
Йўл йўлакай пицца олиб қутиси билан Инзильяга узатаркан, аёл уятдан йиғлаб юборди.
-Эртага келаман, тайёр тур- деди уйи олдида машинадан тушган аёлга қарата.
Инзилья Икромнинг ортидан йиғлаганча қолди.
Эртаси куни Икром давлат нотариуси жойлашган бинога бурилганда, машинадаги Инзилья "ичкарида Лена бизни кутяпти шекилли" деб ўйлади.
Ҳамма иш битиб, барча мулк ўзига ўтганидан сўнг, Икром Инзильяга машина бардачогидан бир конверт олиб узатди ва ҳайрлашгандек қаради.
Машина кетгач, Инзилья конвертни очди. Унда дафн маросимида қатнашадиганларнинг кўксига тақишга мўлжалланган бейжик бор эди.
Бирида Игорнинг сурати...
Иккинчисида эса кулиб турган Ленанинг....
Дафн маросими учун ҳамма шароитларни тайёрлаган Икром - тобут юкланган кортеж қабристонга кирган пайтда, тинчлик сақлаш учун- телефонини "овозсиз" режимга ўтказаётган эди.
Қўли тегиб, кимнингдир тўсатдан бўлган қўнғироғига "яшил" босилиб кетди:
у томондан бўлаётган "Аллё, аллё" деган овозлардан илғаб, телефонни қулоғига олиб борди.
"Жуда ноқулай шароитдалигини" айтмоқчийди, овоз Саиданикилигини билиб, тўхтаб қолди.
-Алё, Саи?!
-Саи ми ё Саикми?!-деди қувноқ овозда Саида.
Икром ширин ўтмишни эслаб- жилмайди.
Дарров яна Саида тилга кирди:
-Эсиздами?!, манам сизгаям янги исм топмоқчийдим, эски исмингизга ўхшамайдиган, эшитсангиз- оғзингиз очилиб қоладиган?! Эсладизми?!
Икром атрофга аланглади, кимлардир унинг мотамда "жилмайиши" ни ҳазм қилолмай, ғалати кибр нигоҳи билан қараётган эди.
-Эслолмадим...
- Эшитинг: энди сиз- ман учун "Дадаси" бўласиз!
Энди сизни доим шу исм билан чақираман, Ёқдими?!
Гап нимадалигини тушунган- Икромнинг кўкрак қафасига "улкан йиғи" тиқилиб қолганди...
Кўзидан чаккилаб, ёш оқар экан, боягина унга "кибр" билан қараб, ғаши келиб турган- кўзларга энди ажабланиш ҳисси жоъ бўлаётган эди.
Саидага жавоб беришга ўзида куч тополмай, телефонни босиб, кўз ёшларини артиб, атрофга қараганда- Ленанинг қоп-қора тобутини ҳизматчилар пастга туширишаётганди..
Бугун учасизларми?! -дугонасига мўлтираб қаради Дилдора...
-Ҳаа, бугун... ойим ҳам кетяптилар...
-Қолганингда тўйга борардик, балки бормасдик...
-Кимнинг тўйи?!- ойна орқали дугонасига кўз ташлади Саида.
-Азамат ва Умиданики!
-Баҳтли бўлишсин...
Саида жилмайиб, дугонасини қучоқлади:
-Ман- кўпроқ сани соғиниб қолишимдан ҳафа бўламан, улар эса баҳтли бўлишсин. Ҳар кимнинг ўз тақдири бор!
Ўзларини аэропортда кутиб турган одам- Икром эмаслигидан Саида ҳайратга тушди: "ҳеч уларни тушунмас эканман-да, яна нима бўлдийкан, кутиб олишга чиқмабдилар?!"
Саида йўл бўйи яна ўй босиб, жиддий бўлиб қолганди. Машина таниш уй олдига келиб тўхтаганда, яхши хотиралар эсига тушиб, онаси томонга яна қувонч билан ўгирилди:
-Ойи, уйимиз сизга ёқади, ҳозир кўрасиз!
Эшик қўриқчиси- Боря ўзбекчалаб "салам" деди, ичкарига киришаркан...
Саида аралаш фикрлар, саволлар ичида эди: нега ўша кунги ҳабарни эшитиб-қувонмади?, нега ўзи Самарқандга бориб олиб келмади? нега кутиб олишга ҳам чиқмади, нега яна ичкарида кўринмаяпти???
Зинадан кўтарилиши билан- ажойиб манзарага гувоҳ бўлди: ҳамма жой қизил атиргулга тўла эди, ерлар, осма кроватлар, йўлаклар...
Ўз хоналарига қараб юрди. Дераза олдида кўчага қараганча- эри ўгирилиб турарди.
-Биз келдик аҳир!!!-кўзлари чарақлаб, Саида эри томонга юрди.
Икром ўгирилиб, илк қарагани- Саиданинг қорни бўлди.
Ёнига секин қадам ташлаб келаркан, Саидага ёшли кўзлари билан қаради, бир нима демоқчи бўлиб, қўлини кўтарди, лекин гапиролмади, аҳийри ҳаммасига тушунолмай турган- аёлини қучоқлаб, боши устида баланд кўтарди.
-Сиз жуда сирлисиз, бу мани чўчитади, ўртамизда ҳеч қандай сир бўлмаслигини ҳоҳлардим, ичимда саволлар жудаям кўп- деди Саида Икромга тикилиб туриб.
-Ҳўп нима саволларинг бор?!
-Нега ҳомиладорлигимни билиб туриб, айтмадиз, гапни бошқа ёққа буришга
нима хожат бориди?!
-Ҳомиладорлигингни билмасдим...
-Қандай?!
- Кел, ҳаммасини бир бошдан айтиб берай, ўртамизда сир қолмаслиги учун, шунда рози бўласанми?!
-Ҳа, фақат пастда ойим қолгандилар, тушайлик...
Икром юзини ювиб, сокин холатда- пастга тушганда Саодат опа уйнинг пастки қаватини қизи билан айланиб юрганди...
Хотима.
Икром кафтига Саиданинг қўлларини яшириб, унинг кўзларига тик қаради.
-Эшит...
Ўн беш йил- Лена билан яшадик, у ўгай отаси билан чиқишолмасдан, ресторанда яшаб юрган пайтида Сочига олиб кетдим.
Лена ҳар доим манга яхши муомала қиларди, тақдир экан йўлимиз бирлашди. Деярли хаёт тарзимиз бошқа русларникидек эди: ичардик, пул сочардик...
Шундай бўлса ҳам, мен ҳар бир муносабатда Ленага худди отам- раҳматли онамга қилгандек муомала қилардим. Лекин Ленани онамдек аёл деб билмасдим. Фарқлар бор эди.
У фарзандлик аёл бўлгани учун, "бола бўлмаслик" сабабини- ўзимдан деб билдим, докторга учрашдим, буйракдаги муаммоларимни айтишди.
Уч йил олдин даво истаб, Иссиқкўлга борганимда, у ерда бир имом билан суҳбатлашиб қолдим. Лена шубҳаланиб, кўп телефон қиларди...
"Мен нега аёллар бунча эридан шубҳа қилади?! " деб сўрадим.
У менга бир воқеани айтиб берди. Бу Одам ва Ҳаво қиссаси экан...
"Одамни Аллоҳ яратганидан сўнг унга- илм берибди. Ҳамма нарсани исмини, моҳиятини ўргатибди. Кун бўйи Одам ҳаёлида ўша илмни, ўрганганларини такрорлаб юраркан...
Ҳавони- Одамдан яратгани учун, кун бўйи Ҳаво-"эрим қаерда, нима қилаяпти, нима қилмоқчи" деб ўйлаб вақт ўтказаркан".
Ўша имом "хотинларнинг ватани, яъни яратилган жойи унинг- эридир, шунинг учун улар эри учун қизиқади!" деб жавоб берди...
Фалсафий жавоб!
Яна у менга: "Биринчи эркакнинг жаннатдан чиқишига сабаб бўлган бу-аёлдир, лекин ўша аёл- яна уни жаннатга қайтишига сабаб бўладиганлардан биридир " деб ҳам айтди.
"Аёл-эрни тўғри йўлга ҳамиша " эслатувчи" бўлиши керак экан"...
Бу суҳбатдан сўнг ўйланиб қолдим, Лена менинг Ҳавойимми, у мени жаннатга қайтара оладими?!...
Шундай кунларнинг бирида, акангларни учратдим.
Тасоддифан Самарқандга бориб, уйларингизга таклиф этилдим.
Ҳовлига чиққанимда райҳонлар- онамни, болалигим ўтган ҳовлини ёдимга солди, ўша ширин хотираларни ўйлаб турган чоғимда сени соч тараб турган ҳолатингга кўзим тушиб қолди.
Сен кўзларимга ўша пайт- Ҳаводек кўриниб кетдинг, онамни эслатдинг...
Эркаклар кўнгилхушлик истаган аёлларида ҳеч қачон ўз онаси сиймосини кўришмайди...
" Тақдир-болаларининг онаси бўладиган аёлнигина унга кўрсатишдан олдин худди шундай ишора қилса керак " деб ўйлайман. .
Дабдурустдан қўлингни қандай сўрадим, ўзим ҳам сезмай қолдим.
Тўйимиз ўтди. Отанг- сал норози эканлигини Нурбек бошида айтганди.
Ўзинг қалбан мойил бўлмагунингча, сенга қўл теккизмасликка қарор қилдим...
Сочингни кесган кунинг бир гапни айтгандинг: Инзилья менинг хонамдаги китоблар ичидан Ленанинг суратини сенга кўрсатганини, эсингдами?!
Ўшанда биринчи марта Ленадан шубҳаландим. Чунки у хонадаги китоблар меники эмасди, уни дизайнерлар безак учун таҳлаб кетишганди. Биринчи кунлари уларни кўздан кечирдим, инглизча ва кўплаб русча интерьерга алоқадор китоблар экан. Фантазёр тушмагурлар гулини-гулига қилиб безатиш учун таҳлашганини тушундим.
"Кафе, ресторанлар дизайнида керак бўлиб қолар", деган умидда хонамда қолдирдим. Аслида менинг китобларим офисимда туради. Улар эса асосан- бизнес ҳақида. Ҳуллас у китоблар ичида Ленанинг сурати бўлиши ақлга сиғмасди...
Шундан кейин сенинг сочингни ўзим яшириб, пастга Инзильянинг олдига тушдим. Сен бу пайтда тепада йиғлаётган эдинг.
Инзилья ҳеч нарсани айтмади, " шунчаки хотининг чиройли бўлиши учун маслаҳат бергандим" деди. Кўчага чиқиб сарторошим орқали аёл стилистдан соч сотиб олдим.
Уни тепада қолдириб, сеникини эса кўмиб ташладим.
Улар ўша сочни олиб, сенга бирон зарар етказишни режалаштиришгани кеча тасдиқланди.
Акил менга кечикиброқ, Лена чақирганини, биз ҳақимизда суриштирганини айтиб қолди.
Бошида Ленани чақириб, тинч қўйиши учун нима кераклигини сўрамоқчи бўлдим. Кейин унинг- барча мол мулкни олиб ҳам кўзи тўймаслигини сездим. У Оддессадаги жойларга яна кўз олайтирди.
У ўзи танлаб олган улушидан ташқари яна меникига хужумга ўтганди.
Уни бор-будимни бериб ҳам тўйдиролмаслигимни тушундим.
Лекин мени, сени тинч қўйишини истардим.
Соддагинам, мен улар ҳоҳлаган нарсани сендан ҳар йўл билан бўлса ҳам олишларини билганимдан сўнг, сени эҳтиёт қилмасам бўлмасди...
Сени жўнатиб юбордим, отангга "сендан кечмаслигимни, вақтинча эҳтиёт қилиб туришлигини илтимос қилдим. Отанг биринчи марта шу куни сени, мени қўл очиб дуо қилдилар. Билдимки, энди сени кимга тутқазганидан таскин топиб, кўнгиллари хотиржам бўлди. Бизни-" Аллоҳ сизларни ўзи паноҳида асрасин, серфарзанд этсин" деб дуо қилдилар...
Россияга қайтиб, узоқ ўйланиб қолдим. Ленани йўлдан олишнинг бир йўли-ўзимнинг "банкрот" бўлаётганим ва чорасиз қолганимга уни ишонтириш эди.
Уйни сотувга қўйганим ҳақида сайтга эълон бердим. Қолганини Борис Борисович ҳал қилдилар. "тинчроқ" жой деб прокуратура ертўласидан ҳазиллашиб жой қилиб бердилар...
Телефон ишлатмадим. Ўйлардим- бир ойларда ҳаммаси жойига тушади деб, кейин Ўзбекистонга сенинг ёнингга қайтиб, ўша ёғда иш юритмоқчи эдим.
Афсуски, Ленани ўлими сабаб эртароқ чиқаришди.
Саида ўрнидан сапчиб туриб кетди:
-Нима?! Лена ўлдими?!
Икром бош қимирлатиб тасдиқлади:
-Биласанми нима?! Сен менга оғзимни очиб қўядиган лақаб ўйлаб топганингни айтаётган маҳалинг биз Ленани кўмаётган эдик...
Саиданинг ҳайратдан кўзлари катта-катта бўлиб кетганди...
-Бўлдими?! Ҳамма саволинг ўз жавобини топдими?!
жилмайиб сўради Икром...
-Йўқ. Битта саволим қолди, фақат тўғрисини айтинг: Ленанинг ўлимида- қўлингиз йўқ шундайми?!
-Эҳҳ Ҳавонинг авлоди! Мунчаям саволларинг ва шубҳаларинг кўп сани?! Агар Ленанинг ўлимида қўлим бўлганда, Аллоҳ менга қирқ йил кутган нарсамни ўша пайтда берармиди?! Ўйлаб кўрмадингми шуни?!
Саида ҳам жилмайиб, эрининг қўлини ўпди:
-Яна битта саволим қолди...
Икром "оббо" деб бош чайқади:
-Айт?! Ичингда қолиб кетмасин...
-Хўп эшитинг: фарзандимиз ўғил бўлишини истайсизми ёки қиз?!
Икром яна кўзларига ёш олди:
"Мен фарзандимиз-фарзанд бўлишини истайман..."
Тамом...