കടലിനടിയിലെ നിഗൂ‍ഢ നഗരം
സൂര്യവെളിച്ചത്തിന് കടന്നെത്താനാവാത്ത ഇടത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന നിഗൂഢമായ ഒരു നഗരം. കേൾക്കുമ്പോൾ ഏതോ ഫിക്ഷൻ സിനിമയുടെ പശ്ചാത്തലമാണെന്ന് തോന്നുമെങ്കിലും കാര്യം അതല്ല. നമ്മുടെ ഭൂമിയിൽ മനുഷ്യന് അങ്ങനെയൊന്നും കടന്നെത്താനാവാത്ത ആഴത്തിൽ സമുദ്രത്തിനുള്ളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു സ്ഥലത്തെക്കുറിച്ചാണ് പറഞ്ഞുവരുന്നത്. കൃത്യമായി പറഞ്ഞാൽ അറ്റ്ലാന്റിക് സമുദ്രത്തിനുള്ളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു പർവതത്തിനു സമീപത്താണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ 'ലോസ്റ്റ് സിറ്റി' അഥവാ നഷ്ടപ്പെട്ട നഗരം എന്ന പേര് നൽകിയിരിക്കുന്ന, ഏറെ പ്രത്യേകതകളുള്ള ഈ പ്രദേശം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
ഉപരിതലത്തിൽ നിന്നും 700 മീറ്റർ ആഴത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഇവിടം 25 വർഷങ്ങൾക്കു മുൻപ് തന്നെ ഗവേഷകർ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. നഗരം എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിക്കപ്പെടുന്നതെങ്കിലും ഇത് മനുഷ്യർ ജീവിച്ചിരുന്ന നഗരമല്ല. നാം ജീവിക്കുന്ന നഗരങ്ങളെ അനുസ്മരിപ്പിക്കുന്ന തരത്തിൽ അനേകം ഗോപുരാകൃതിയിലുള്ള ഘടനകൾ അടുക്കടുക്കായി നിലകൊള്ളുന്നത് കൊണ്ടാണ് ഗവേഷകർ ഇങ്ങനെയൊരു പേര് നൽകിയത്. സമുദ്രത്തിനുള്ളിലെ രാസപ്രവർത്തനങ്ങളുടെ ഫലമായി ഉണ്ടാകുന്ന ധാതുക്കളാണ് വെളുത്ത നിറത്തിൽ ഗോപുരാകൃതിയിൽ കാണപ്പെടുന്നത്. 60 മീറ്റർ ഉയരമുള്ള ഗോപുരങ്ങൾ പോലും ഇവിടെയുണ്ട്.
മറ്റു സമുദ്ര ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും ഈ പ്രദേശത്തെ വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നത് ജീവന്റെ സാന്നിധ്യമാണ്. സൂര്യപ്രകാശം തീരെ ലഭിക്കാത്ത ഇടമായിട്ടുപോലും സൂക്ഷ്മജീവികളാൽ സമ്പന്നമാണ് ഈ സ്ഥലം. സമുദ്ര ജലത്തിലെ രാസപദാർത്ഥങ്ങൾ ഭക്ഷിച്ചാണ് ഈ സൂക്ഷ്മജീവികൾ കഴിയുന്നത്. സാധാരണഗതിയിൽ സമുദ്രാന്തർഭാഗങ്ങളിൽ ഇത്തരം ജീവികളുടെ സാന്നിധ്യമുള്ളത് സമുദ്രത്തിലെ അഗ്നിപർവതങ്ങൾക്ക് സമീപമായിരിക്കും. എന്നാൽ ലോസ്റ്റ് സിറ്റിയിലാവട്ടെ കടൽത്തട്ടിൽ നടക്കുന്ന രാസപ്രവർത്തനങ്ങൾ മൂലമാണ് ചൂട് ലഭിക്കുന്നത്. ജീവൻ നിലനിൽക്കാൻ യാതൊരു സാധ്യതയുമില്ല എന്ന് കരുതപ്പെട്ട ഒരു മേഖല സൂക്ഷ്മജീവികളുടെ ആവാസ വ്യവസ്ഥയാണെന്ന കണ്ടെത്തൽ ശാസ്ത്രലോകത്തിന് തന്നെ അത്ഭുതമായിരുന്നു.
ഒരുപക്ഷേ ഭൂമിയിലെ ജീവന്റെ ആരംഭം പോലും ഇത്തരം ഏതെങ്കിലുമൊരു പ്രദേശത്തിൽ നിന്നാവാം എന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ അനുമാനിക്കുന്നു. മത്സ്യങ്ങളോ നീരാളികളോ പോലെ സാധാരണ കണ്ടുവരുന്ന സമുദ്ര ജീവികളൊന്നും ഈ പ്രദേശത്തില്ല. ബാക്ടീരിയകളും ഭൂമിയിൽ മറ്റൊരിടത്തും കണ്ടെത്താൻ സാധ്യതയില്ലാത്ത വിചിത്ര സൂക്ഷ്മജീവികളുമാണ് ഇവിടെ അധിവസിക്കുന്നത്. ഒരു ലക്ഷത്തിൽ പരം വർഷങ്ങളായി ലോസ്റ്റ് സിറ്റി നിലനിൽക്കുന്നുണ്ടാവാം എന്നതാണ് അമ്പരപ്പിക്കുന്ന മറ്റൊരു വസ്തുത.
ധാതുക്കളുടെയും ചൂടിന്റെയും സാന്നിധ്യം മൂലം ഗോപുരങ്ങൾ ഇരുട്ടിൽ നേർത്ത രീതിയിൽ പ്രകാശിക്കുന്നതായി റോബോട്ടിക് കാമറയുടെ സഹായത്തോടെ ഗവേഷകർ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. കാഴ്ചയ്ക്ക് അങ്ങേയറ്റം കൗതുകകരമാണെങ്കിലും ലോസ്റ്റ് സിറ്റി ഹൈഡ്രോതെർമൽ ഫീൽഡിൽ നിന്നും സൾഫർ, മീഥേൻ, ഹൈഡ്രജൻ എന്നീ വാതകങ്ങൾ പുറത്തു വരുന്നതുമൂലം രൂക്ഷമായ ദുർഗന്ധമാണ് ഇവിടെ നിറയുന്നത്.
ഭൂമിയിൽ മറ്റൊരിടത്തും കാണാനാവാത്തത്ര പ്രത്യേകതകളുള്ള ഈ ആവാസവ്യവസ്ഥ ഏറെ കരുതലോടെ സംരക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടതാണെന്ന് ഗവേഷകർ പറയുന്നു. ഇതിൻ്റെ സമീപപ്രദേശങ്ങളിൽ ആഴക്കടൽ ഖനനം നടക്കുന്നതിൻ്റെ ആശങ്കയും ഗവേഷകർ പങ്കുവയ്ക്കുന്നുണ്ട്. ഏതെങ്കിലും കാരണവശാൽ ലോസ്റ്റ് സിറ്റിയിലെ സ്വാഭാവിക ആവാസവ്യവസ്ഥയിൽ മാറ്റമുണ്ടായാൽ അത് അപ്പാടെ തകർന്നു പോകാൻ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇത്തരത്തിൽ മറ്റൊന്ന് നിർമിച്ചെടുക്കാൻ മനുഷ്യനെകൊണ്ടാവില്ല എന്നതിനാൽ ഈ മേഖലയ്ക്ക് പ്രത്യേക സംരക്ഷണം ഏർപ്പെടുത്തണമെന്ന അഭിപ്രായത്തിലാണ് ശാസ്ത്രലോകം.