ANTIQA JAVOB
Geometriya darsida
Borar bahs, munozara.
Savol shunday berilgan:
– Nima asli doira?
Sinfdagi bolalar
Chuvillashar tinmasdan.
Javobni aytmoq bo‘lar
Bilib yoki bilmasdan.
Eng oxirgi partadan
Qo‘l ko‘tarar Tamtumboy.
To‘g‘ri javobni, balki,
Bilsa kerak, hoynahoy.
Birma-bir qarab ustoz,
Tamtumboyga yuzlandi.
Sal jilmayib qo‘ydi-da:
– Mayli, aytaqol, – dedi.
– Ustoz, – dedi Tamtumboy, –
– Doirani bilaman.
Ishonsangiz gapimga,
Har kun chalib ko‘raman.
Ustozi hayron bo‘lib:
– Rostdanmi? – deb so‘radi.
Sinfdoshlar javobdan
Lol qolib o‘tirardi.
– Rost, rost, – dedi Tamtumboy.
– Doira bu – chirmanda.
Sizga aytsam taka-tum
Tovushiga borman-da!
Shogirdining so‘zidan
Ustoz ham hayron edi:
– Bunday noyob javobni
Sira kutmovdim, – dedi.
* * *
Tamtumboy mana shunday
Lol qoldirar barchani.
Bundan to‘g‘ri javobni
Bilsangiz, ayting, qani!
MANTIQIY JAVOB
Ona tili darsida
Ustoz savol beradi.
Shogirdlar bilimini
Shunday sinab ko‘radi.
– Qani, aziz bolalar,
Birma-bir javob bering.
Qofiyaga misolni
O‘ylabroq aytib ko‘ring.
Tamtumboy darhol turib
– Sigir va biya, – dedi. –
Ikkalasi shubhasiz,
Bo‘lar qofiya, – dedi.
Ustozi hayron bo‘ldi
Tamtumboyning so‘zidan.
– Izohini aytgin, – der
Kulgi balqib yuzidan.
Dadil edi Tamtumboy
Bu savoldan qo‘rqmasdi.
Aniq javobni chunki
Sinfdoshlar bilmasdi.
– Qofiya, asli, ustoz,
So‘zdir juda ohangdosh.
Sigir va biya esa
Bir-biriga qarindosh.
Ikkisi ham sog‘ilsa,
Bir xil tiniq sut berar.
Bunday go‘zal qofiya
Yana qayerda bo‘lar?
* * *
Mantiqiy bu javobga
Bo‘lmadi hech e’tiroz.
Qofiyaga misolni
Siz ham ayting, iltimos.
ZIYRAK O‘QUVCHI
Botanika darsida
Ustoz berar ko‘p savol.
Bilimin sinab ko‘rar
Sinfdoshlar bemalol.
– Xo‘sh, ayting-chi, bolalar,
Tarvuz nega dumaloq?
Qovunning ayrim turi
Raketaday cho‘zinchoq?
Javob bo‘ldi betinim,
Ustoz qabul qilmasdi.
To‘g‘ri уechimni, afsus,
Qarang, hech kim bilmasdi.
Qo‘l ko‘tardi Tamtumboy,
Eng so‘ngida iymanib.
– Mayli, sen ham aytaqol, –
Dedi ustoz jilmayib.
– Ustoz, – dedi Tamtumboy, –
Javobini bilaman.
O‘simliklar urug‘in
To‘rqovoqda ko‘rganman.
Tarvuz urug‘in shakli
Oyga o‘xshash dumaloq.
Siz aytgan qovunlarning
Urug‘lari uzunchoq.
Qovun-tarvuz shu sabab
Urug‘iga o‘xshaydi.
Afsus, ayrim do‘stlarim
Buni nechun bilmaydi?
Tamtumboyning aqlidan
Ustoz ham hayron qoldi.
Ziyrakligi uchun u
Ikki karra “besh” oldi.
* * *
Siz ham aziz bolalar,
Sal ziyrakroq bo‘lingiz,
Har bir meva urug‘in
Bir-bir ko‘rib qo‘yingiz.
KIMYOGAR TAMTUMBOY
Kimyo fani ustozi
Shunday savol beradi:
– Qani, ayting, bolalar,
Suv qanday olinadi?
Ikki qo‘lin ko‘tarar
Sal shoshilib Tamtumboy.
Do‘stlaridan oldinroq
“Besh” olmoqchi, hoynahoy.
– Mayli, – dedi muallim,
Sen javobni aytaqol.
Tamtumboy qilig‘idan
Sinfdoshlar qoldi lol.
– Ustoz, – dedi Tamtumboy,
– Suv chelakda olinar.
So‘ngra uni taqsimlab
Chovgumlarga solinar...
Tamtumboy javobidan
Ustoz ham hayron edi.
Shogirdiga jilmayib,
Senga “dumli besh” dedi.
* * *
Mo‘jizalar olami
Kimyo fani, aslida.
Tamtumboy o‘qigandi
Uni bog‘cha, yaslida!
Bahrom AKBAROV
