October 20, 2023

ЎРИКОЙНИНГ КЎЙЛАГИ  

(эртак)

Куз. Боғбон боғдаги мевали дарахтларнинг мўл-кўл ҳосилини йиғиб-­териб олди. Дарахтлар яқинлашиб келаётган “Хайрлашув байрами”га тайёргарлик кўра бошлашди. Пари Куз сеҳрли таёқчасини дарахт баргларига тегизиб-тегизиб, сариқ, сап-сариқ, қизил, қип-қизил, қирмизи, оловранг кўйлаклар кийдира бошлади. Йил бўйи бир оиладай дўст-биродар, қўни-қўшни бўлиб яшаган япроқлар қадрдонлашиб кетганди. Бир-бирига қувониб, ширин сўзлар айтишар эди:

– Опажон, кўйлакларингиз бирам чиройли!

– Дугонажон, қирмизи ранг сизга роса ярашибди!

Ранг-баранг япроқлар қуёшда ял-ял ёниб, шамол қўшиғига астагина рақс тушарди. Хайрлашув онлари бироз оғир бўлса-да, япроқлар шукроналик билан Яратганга такрор-такрор ҳамду санолар айтарди. Дарахтда қолган япроқлар шохидан узилганларига яхши тилаклар билдириб, омонлашиб қолишарди: “Ерга енгилгина қўнгин”, “Омон бўл!”, “Яхши бор!”.

Ҳавода учаётган япроқлар эса, “Яхши қолинглар”, “Омон бўлинг­лар” деганича, чир-чир айланиб ерга оҳиста қўнишар эди.

Боғда ана шундай кайфият ҳукмрон.

Ёшгина Ўрик дарахти эса ўзининг ёрқин рангларга бой байрам кўйлагига маҳлиё. “Менинг ки­йимим ҳамманикидан гўзал, жозибали!” деб қувонарди. “Тилла япроқларим ҳеч қачон тўкилмасин, доим мен билан қолсин”, деб орзу қиларди. Боғда Пари Кузни кўриб қолиб, шундай дебди:

– Илтимос, чиройли япроқларимни мен билан қолдиринг!

– Ўрикойим, бу менга боғлиқ эмас, илтимосингни Шамолга айт, – дебди Пари Куз майин жилма­йиб.

– Шамол, Шамол, учқур хаёл, япроқларимни юлқиманг, улар менга жуда-жуда ёқади, – дебди Ўрикой.

– Эҳ, болакай, Яратган Эгамнинг ҳар бир ишида ҳикмат бор. Баргларинг билан ҳозир хайрлашмасанг, кейин сенга қийин бўлади, – дебди Шамол.

– Хўп дея қолинг! Қийналмайман! Қаранг, япроқларим қанчалик хушрўй! Қанчалик гўзал, ёқимли!

– Сен айтганча бўла қолсин! Фақат кейин мендан хафа бўлма! – деб Шамол йўлида давом этибди.

Ҳеч қанча вақт ўтмай, боғдаги ҳамма дарахтларнинг япроқлари тўкилиб, ўзлари мудроқ уйқуга кета бошлабдилар.

Боғнинг ўртасида олтиндай сап-сариқ баргларини ҳилпиратганича турган Ўрикой ўзини ёлғиз ҳис қила бошлабди. Шу пайт унинг шохларига иккита катта, қоп-қора қарға қўнибди.

– Вой, мана буни қара, ҳали ҳам ёз тугамади, деб ўйлаётганга ўхшайди.

– Шериклари аллақачон баргларини тўкишган. Бу дангаса бўлса керак.

– Тўғри айтасан, бу ерда бир гап бор!

Қарғаларнинг гапини эшитган Ўрикой чуқур хўрсиниб дебди:

– Бу ерда ҳеч қандай гап йўқ. Чиройли баргларимдан айрилишни хоҳламагандим. Энди афсусдаман!.. Шерикларимга ўхшаб хотиржам ухлагим келяпти, лекин баргларим оғирлик қиляпти. Яратган Эгам ҳар бир нарсанинг вақти-соатини белгилаб қўйган экан, мен эса билмаб­ман!

Қарғалар Ўрикойга далда беришибди.

– Майли, хафа бўлма, бу сенга сабоқ бўлибди.

– Биз сенга қандай ёрдам беришимиз мумкин?

– Менга фақат Шамол ёрдам бера олади.

Қарғалар Шамолни қидириб учиб кетишибди. Шамол тоғ бошида дам олиб ётган экан.

– Шамол, Шамол, учқур хаёл, Ўрикойга ёрдам бер, – дебди қарғалар.

Шамол шовуллаб келиб, Ўрикойнинг тилларанг япроқларини бир зумда тўкиб юборибди. Япроқлар ҳам енгил тортиб, гир-гир айланиб ерга аста бош қўйибди. Ўрикой ҳам хотиржам уйқуга кетибди.

Замира ИБРОҲИМОВА