Gabriel Okara (Nigeriya)
Gabriel Okara — nigeriyalik shoir. 1921 yili tug‘ilgan.
QAChONLARDIR, O‘G‘LIM
Qachonlardir, o‘g‘lim,
ular kulishardi yurak-yurakdan,
kulishardi chaqnab ko‘zlari.
Endi kulishar ular
faqat tishlari bilan,
muzli sovuq ko‘zlari esa
timirskilar mening soyamni.
Shunday paytlar bo‘lgandiki, o‘g‘lim,
ular qo‘limni siqishardi dildan,
endi o‘tdi u paytlar.
Endi o‘ng qo‘llarin berganda menga,
chap qo‘llari izg‘ir
bo‘sh cho‘ntagimda.
«Uyingga kirgandek kiraver bizga»,—
deyarlar ular.
Faqat agar kirsang ularnikiga,
uyingdek his qilsang bir-ikki marta,
uchinchi kelishing noqulay bo‘lar:
«ular yo‘q edi», der xizmatchi xotin.
O‘g‘lim, ko‘p narsaga o‘rganib ketdim,
kiyimday o‘zgartib turaman yuzni —
uyda boshqachaman, ishda boshqacha,
mehmonda, ulfatda, yo‘lda boshqacha,
suvratiy tabassum har biriga mos.
Men ham bilib oldim, gapning ochig‘i,
faqat tishlar bilan kulmoq ilmini,
befarq ko‘rinmoqni o‘ng qo‘l uzatib,
«yo‘qol!»ning o‘rniga «xayr» demoqni,
yolg‘ondan «xursandman sizdan!» demoqni,
o‘ta zerikarli narsa haqida
«voh, qanday ajoyib!» demoqni.
Biroq ishon, o‘g‘lim,
men ham senday bo‘lmoq istayman:
bunday bema’nilik yodmas o‘zimga,
kulishni o‘rganmoq istayman yana,
chunki men oynada ko‘rib turaman:
yuzim ifodasi ilonday sovuq.
Ko‘rsat, o‘g‘lim, menga
qanday kulmokni,
ko‘rsat, qanday kulganimni kachonlardir,
qachonlardir, bolaligimda.
Miraziz A’zam tarjimasi