«Қартаюға қарсы сиқырлы дәрі болмайды»
Стив Хилл, LEAF коммерциялық емес ұйымының директорлар кеңесінің мүшесі, өмір сүру ұзақтығын ұлғайту саласындағы озық әзірлемелер туралы
The Lifespan Extension Advocacy Foundation дегеніміз не?
Біздің штаб-пәтеріміз АҚШ-та орналасқан, 2014 жылы құрылған коммерциялық емес ұйымбыз. LEAF геронтология саласындағы зерттеулерді қаржыландыра отырып, өмір сүру ұзақтығын ұлғайтуға бағытталған медициналық технологияларды дамытуға жәрдемдеседі*. Бүгінгі таңда біз осындай әзірлемелерді қолдауға 750 мыңнан астам доллар жинадық.
*Адамның қартаюының биологиялық, әлеуметтік және психологиялық аспектілерін зерттейтін ғылым
Біздің «Миллион молекулаларды шақыру» бағдарламасының аясында салауатты өмір сүру ұзақтығын ұзартуға қабілетті көптеген қосылыстар тексеріледі.
Біздің инвесторлар желісі $5 млн-нан астам қаржы жинап, оны 21 биотехнологиялық стартапқа салды.
Бүгінде ұзақ өмір үшін күрестің ең перспективалы бағыттары қандай?
Көптеген қызықты тәсілдер бар. Мысалы, сенолитиктер – қартайған жасушаларды жоятын препараттар. Соңғысы қабынуға әкеледі, тіндердің регенерациясына кедергі жасайды және әртүрлі жас ауруларының пайда болуына ықпал етеді.
Тағы бір бағыт — жүрек ауруларын болдырмау үшін артериялардан зиянды түйіндерді алып тастау.
Сондай-ақ өмір сүру ұзақтығын айтарлықтай арттыратын кейбір препараттар бар, мысалы, қазіргі уақытта иммунодепрессант ретінде пайдаланылатын рапамицин. Компаниялар қартаюмен күресу үшін оларды қайта бейіндеу бағытында жұмыс істеуде.
Дің жасушалары өте перспективалы. Олардың аса қабілеттілігі — белсенді түрде көбею және көп мөлшерде сараланған жасушаларды туғызу. Мысалы, қартайған шеміршекке көптеген дің жасушаларын енгізсеңіз, олар жас шеміршек жасушаларының өсіне ықпал етеді.
Адамға қауіпсіз транспланттауға болатын шошқа ағзаларын өсіру үшін гендік терапияны пайдалану — қызықты идея болып табылады. Сіз жақында пациентке шошқа бүйрегін сәтті ауыстырып салу туралы естіген шығарсыз. Бұл операция біздің ғылыми-консультативтік кеңеске кіретін Гарвард профессоры Джордж Черчтің теориясына негізделген.
Ақырында, тағы бір көп үміт күттіретін бағыт — ішінара жасушалық қайта бағдарламалау. Бұл тәсіл ескі жасушаларды қайтадан жас ретінде жұмыс істеуге мәжбүрлейді, бұл өз кезегінде иммундық жүйені жасарту арқылы өмір сүру ұзақтығын арттырады.
Болашақтың адамы – ол жас ерекшеліктерінің ауруларынан зардап шегеді ме?
Қатерлі ісіктің әртүрлі түрлері, Альцгеймер, Паркинсон аурулары, жүрек және қан тамырларының патологиялары, диабет және басқа да көптеген аурулар дұрыс тәсілдердің көмегімен баяулатылуы, тоқтатылуы немесе біржола емделуі мүмкін. Егер қартаюды медициналық бақылауға қоятын әдістердің кең ауқымы әзірленетін болса, онда адамның денсаулығы жақсы қалпында сақталып, әлдеқайда ұзақ өмір сүре алады.
Адамдар қалай және қанша жасқа дейін өмір сүреді?
Жасарту саласындағы биотехнологиялар қартаюдан біздің ағзамызға келтірілген зиянның орнын толтыра алар еді. Бұл біздің қалпына келтіру жүйелеріміз, ағзаларымыз, тіндеріміз бен жасушаларымыз жасқа қарамастан, жастар сияқты жұмыс істейтінін білдіреді.
Егер біз қартаюдан туындайтын барлық проблемаларды жоюды үйренетін болсақ, онда адам тамаша қалыпта әлдеқайда ұзақ өмір сүріп, 100-ден асуы да мүмкін.
Мұндай алға басу қадамдары біртіндеп және түрлі бағыттарда жүретін болады. Қартаюдан біржола құтылатын сиқырлы таблетка жоқ. Адамдар өздерін жақсы сезініп, ұзақ өмір сүретін болады.
Біздің әрқайсымыз қазір ғылымдағы жетістіктерден бұрын не істей аламыз?
Өзімізді қажетті сапалы ұйқымен, қалыпты дене жүктемесін қамтамасыз ету және мүмкін болған жерде созылмалы стресстен аулақ болу қажет. Теңгерімді диетаны ұстанып, артық салмаққа жол бермеу керек.
Белсенді әлеуметтік өмір, яғни, адамдармен қарым-қатынас жасау, сөйлесу ұзақ өмір сүрудің айқындаушы факторы болып табылады. Өзіңе ұнайтын істен ләззат алу және ақыл-ой қызметін ынталандыру маңызды: ми үнемі жаттығуларды қажет етеді!