«Біз үнемі тез өзгеретін ортаға бейімделеміз»
Eurasian Resources Group (ERG) — Қазақстанда орналасқан және ERG Exploration геологиялық барлау компаниясын қамтитын халықаралық тау-кен металлургиялық холдингі. «Финансист» оның бас директоры Азамат Шалабаевпен әңгімелесті
Компанияның ұзақ мерзімді даму стратегиясы қандай?
Біз активтердің ағымдағы портфелін қолдап, кеңейтуді, сондай-ақ оларды барынша экологиялық таза етуді жоспарлап отырмыз. Алты жыл бұрын ERG жалпы сомасы $300 млн. болатын жобалары бар Экологиялық стратегияны қабылдады. Мысалы, 2023 жылы Ақтөбе ферроқорытпа зауытында 1 және 2 балқыту цехтарын газдан тазартуды жаңғырту аяқталды, бұл қатты заттар шығарындыларының көлемін еуропалық стандарттар деңгейіне дейін қысқартуға мүмкіндік берді.
Компания үш фактордың арқасында жылдам өзгеретін ортаға үнемі бейімделіп отырады.
Біріншісі — жаңа технологиялар. Біз өз саламыздағы инновацияларды қадағалап, оларды бағалаймыз және енгіземіз, сондай-ақ өзіміздің инновацияны жасаймыз. Мысалы, қазір карьерлерде пилотсыз самосвалдарды сынақтан өткізудеміз. Сондай-ақ процестерді модельдеуге және сол арқылы өзіндік құнды төмендету тәсілдерін табуға мүмкіндік беретін SysCAD аппараттық кешенін енгізу арқылы бизнесті цифрландырудың жоғары әлеуетін көріп отырмыз.
Екіншісі — жаңа өнімдер. Біз нарық талаптарына біздің ұсынысымыз бен клиенттік портфельді бейімдейміз. Мәселен, темір дивизионында (геосаяси турбуленттіктен ең көп зардап шеккен ССКӨБ және Қашар Рудасының кәсіпорындары) офлюстелген шекемтастар өндірісі іске қосылды, құрамында темір неғұрлым жоғары концентрат шығару жолға қойылды.
Үшіншісі — декарбонизация және озық экологиялық стандарттарды енгізу. Климатты қорғау біз үшін басымдық болып табылады, сондықтан холдинг көмірқышқыл газының шығарындыларын азайту үшін жаңартылатын энергия көздерін пайдалана бастайды.
Сіздің ойыңызша, ERG бәсекелестік артықшылықтары неде?
Мен мыналарды атап айтар едім: өндірісті әртараптандыру және өнімнің жоғары сапасы, сондай-ақ меншікті энергетикалық және логистикалық активтердің болуы.
Біздің нөмір сирек кездесетін металдар нарығына арналған. Олардың экономикадағы рөлі қандай?
Сирек кездесетін металдар әртүрлі технологиялық шешімдер үшін өте қажетті өздерінің бірегей қасиеттерінен маңызды рөл атқарады. ЖСМ электроника (смартфондар, компьютерлер), медициналық жабдықтар, жарық диодтар мен аккумуляторлар сегментінде, сондай-ақ энергетикалық технологияларда (жел турбиналарына арналған магниттер, электр көліктерінің электр моторлары), химия өнеркәсібінде алмастырылмайды. Бұл металдарға деген сұраныс ұдайы өсіп келеді.
*Дереккөз: ERG компаниясының мәліметтері
Сирек және жерде сирек кездесетін металдар саласын дамытудың 2024-2028 жылдарға арналған кешенді жоспары қабылданғаннан кейін Қазақстанның ЖСМ нарығындағы рөлі қалай өзгереді?
ЖСМ саласын дамыту үшін геологиялық зерттеуді арттыру және инвесторлар үшін жаңа алаңдар мен объектілерді дайындау үшін мемлекеттік бюджет есебінен өңірлік зерттеулер мен іздестіру жұмыстарын жүргізу қажет. Қазақстандағы қолда бар объектілер оларға салынатын салымдардың жоғары тәуекелдеріне, пайдалы ресурстардың төмен мазмұнына, шағын көлемдерге және т.б. байланысты тартымды емес.
Сондай-ақ пайдалы қазбаларды, оның ішінде сирек кездесетін металдарды алудың тиімділігін арттыру үшін мемлекеттік және жеке институттар мен ғылыми-зерттеу орталықтарының сапасы төмен кенді қайта өңдеудің жаңа технологияларын әзірлеуі маңызды.
Егер Кешенді жоспар орындалса, Қазақстанның шикізат, қорытпа және бұйымдар жеткізушілері арасында орын алу мүмкіндігі пайда болады. Дамудың ықтимал векторы — бұл салада Қытайға балама СКМ импорттау көздерін кеңейтуге мүдделі Еуропалық одақпен ынтымақтастық болып табылады.