Жіліктің майлы басы

Балалар тағамы нарығының дамуын қандай трендтер айқындайды

Әрбір ұрпақтың өзінің бірегей мінез-құлық ерекшеліктері бар және бұл тұтынушылардың қалауында айқын көрінеді. Мыңжылдықтар мен зумерлердің (Y және Z буыны)* өмірге деген көзқарастарындағы айырмашылықтар олардың не сатып алатыны және тауарларға қоятын талаптарында көрінеді. Бұл Generation Z. аға өкілдері сатып ала бастаған балаларға арналған тамақ өнімдеріне қатысты да әділетті. Егер бірнеше онжылдықтар бұрын аналар, әдетте, балаларға арналған тамақты өздері дайындаған болса, қазіргі заманғы ата-аналар оған қымбат уақытын жұмсағысы келмейді: олар пайдалануға дайын тағамдарға басымдық береді.

*Y ұрпақ (1981–1994), Z ұрпақ (1995–2009)

Бала туудың төмендеуімен қатар (ең алдымен дамыған елдерде) халықтың сатып алу қабілеті өсуде. Ата-аналар балалары үшін сапалы және пайдалы тамаққа инвестиция салуға дайын, бұл балалар тағамы нарығы үшін үлкен мүмкіндіктерді ашады. Оның өсуінің негізгі драйверлері жұмыс істейтін әйелдер санының артуы, жылдам урбанизация, табыстың артуы, дұрыс тамақтану туралы хабардар болу және бөлшек сауда арналарының кеңеюі, сондай-ақ маркетингтің белсенді дамуы болып табылады.

Дереккөз: Statista

Статистикаға жүгінсек

Statista болжамы бойынша, биыл балалар тамағын сатудан түсетін жаһандық түсім $75,59 млрд құрайды, ал 2024 жылдан 2029 жылға дейін орта есеппен 5,78% -дан өседі.

Nielsen** сарапшылары балалар тағамының әлемдік сатылымының 46% -ы Еуропа мен Солтүстік Америка елдеріне, ал 49% -ы Азия-Тынық мұхиты өңіріне тиесілі екенін анықтады, оның 30% -ын Қытай қамтамасыз етеді.

**Тұтынушыларға зерттеу жүргізуші ірі тәуелсіз компания

Сәбилерге арналған тамақ өнімдері төрт негізгі санатқа бөлінеді: ана сүтін алмастырғыштар, ботқалар, дайын тамақ және балалар тағамдары. Соңғы топқа жататын тауарлар өндірісі әсіресе тез өсуде. 2023 жылы бұл сегмент $61,5 млрд.-қа бағаланды.

Cognitive Market Research болжамы бойынша ол 2031 жылға дейін орта есеппен 8% -ға өсетін болады. Мәселе мынада, ата-аналар балаларға ұнайтын ғана емес, сондай-ақ олар үшін пайдалы болатын тәттілерге баламаларға жоғары сұраныс білдіреді.

Балалар тағамы нарығындағы ірі ойыншылар арасында швейцариялық Nestlé, француздық Danone, американдық Abbott Laboratories (ABT) және The Kraft Heinz Company (KHC), қытайлық Feihe International ерекшеленеді. Бұл компаниялар азық-түлік желілерін белсенді түрде кеңейтеді, зерттеулер мен әзірлемелерге инвестиция салады, тұтынушылардың адалдығын арттыруға бағытталған маркетингпен айналысады.

Балалар тағамы индустриясын одан әрі дамыту бірнеше трендтермен айқындалатын болады.

Органикалық өнімдер. Өсімдік шаруашылығындағы өндіріс көлемін ұлғайту үшін гербицидтер, пестицидтер, сондай-ақ денсаулыққа қауіпсіз компоненттері бар химиялық тыңайтқыштар пайдаланылады. Ет өндіру кезінде антибиотиктер мен гормондар қолданылады. Бұл заттардың топырақтағы, өнiмдердегi және адам ағзасындағы жинақтау әсерi әзiрше жеткiлiктi зерттелмеген. Ғалымдар олардың қауіпсіздігін тексереді, ал тұтынушылар әсіресе балалар үшін қауіпті азайтуға тырысады. Сондай-ақ консерванттарсыз, жасанды хош иістендіргіштерсіз және бояғышсыз өнімдерге сұраныс күшейе түсуде. Verified Market Research болжамы бойынша 2024-2031 жылдары экологиялық таза өнімдердің өндірісі жылына 12% -ға қарағанда жылдам өсетін болады. Осыған байланысты балалар тағамының жетекші өндірушілері organic таңбасы бар өнімдер тізбегін белсенді кеңейтуде. Органикалық тамақ өндірісіне мамандандырылған брендтер де бар. Олардың арасында неміс HiPP және американдық Plum Organics және Amara Organics бар.
Органикалық өнімдер экологиялық жағдайы қолайлы, мегаполистерден, көлік магистральдарынан, өнеркәсіптік аудандардан алыс өңірлерде өндіріледі. Сертификаттау жөніндегі аккредиттелген агенттіктер, дайындаушылардың өздерінің зертханалары, сондай-ақ мемлекеттік қызметтер осы санаттағы тауарлардың сапасына жүйелі түрде нормативтік бақылау жүргізеді.
Функционалдық өнімдер. Балалар тағамындағы тағы бір тренд — құрамында қосымша қоректік заттар немесе қоспалар: темір, кальций, витаминдер және/немесе пробиотиктер бар пайдалануға дайын тамақтар. Осы санаттағы тауарларды тұтынушылардың таргет-топтарына тәбеті нашар балалар мен вегетариан балалар жатады.
Мысалы, Fonterra өзінің балалық қоспаларында пайдаланатын пробиотиктерді жасады. Компания ерте жастан бастап вирустық аурулар мен аллергияға қарсы күресте олардың тиімділігі туралы мәлімдейді.
Гипоаллергенді өнімдер. АҚШ Денсаулық сақтау министрлігінің федералдық агенттігі (CDC) 17 жасқа дейінгі балаларда тамақ аллергиясының таралуы 1990-шы жылдардың соңындағы 3,4% -дан 2010-шы жылдардың басындағы 5,1% -ға дейін өсті деп есептейді. Сүт, жұмыртқа, теңіз өнімдері, бидай, соя және жаңғақтың кейбір түрлері жоқ өнімдер (ең ауыр аллергиялық реакцияларды тудыратын CDC деректері бойынша) барған сайын сұранысқа ие болып келеді.
Мысалы, Nestlé балаларға арналған гипоаллергендік формулаларды (Althera, Alfamino) жасап қана қоймай, сондай-ақ иммунды жүйені бейімдеу үшін аллергиялық реакцияны тудыратын азық-түлік элементтерін баланың диетасына аз мөлшерде енгізуге мүмкіндік беретін Spoonfulone аллергиялық өнімін іске қосты. Айта кетейік, мұндай тәжірибе CDC ағымдағы гайдлайндарына қайшы келеді, ал Before Brands – Nestlé портфельдік компаниясы және Spoonfulone өндіруші – FDA***-дан бұл өнімнің денсаулыққа әсері туралы дәлелденбеген мәлімдемелері үшін ескерту алды.

***АҚШ-тың Тамақ өнімдері мен дәрі-дәрмектердің сапасын санитарлық қадағалау басқармасы

Вегетариандық және вегандық тағам. Балаларға арналған өсімдік негізіндегі өнімдер — жылдам өсетін бағыт: бұл сегменттегі өндірістің жиынтық өсімі 2019 жылдан 2023 жылға дейін 43% -ды құрады. 2020 жылғы ақпанда израильдік Else Nutrition жеті жылдық әзірлемеден кейін американдық нарыққа өсімдік негізінде — бадам, қарақұмық және тапиокадан балалар өнімдерін шығаруды жариялады. Олар 12 айдан 36 айға дейінгі балаларға арналған.
Жаңа компоненттер. Өндірушілер баламалы шикізат іздеуде: ешкі, бие сүтіне және басқа сүтқоректілердің сүтіне, сондай-ақ түрлі аминқышқыл құрамы мен белок профилі бар қоспаларды өндіру үшін өсімдік шикізатына, мысалы, соя мен күрішке зерттеулер жүргізіледі. Ғалымдар ана сүтінің олигосахаридтерін, яғни микробиомның қалыптасуына қатысатын көміртектерді синтездеу тәсілдері бойынша жұмыс істеуде. Жасанды тамақтандыруға арналған қоспаларды өндіру процесінде бұзылатын сүттің май глобулаларының мембраналарына зерттеулер жүргізілуде.
Тағамдық қоспаларды шығаруға мамандандырылған Australia Origin Biotechnology Pty адамның иммундық жауабының негізгі компоненті — көп функциялы белок — лактоферринмен бейімделген құрғақ қоспаларды қамтитын өнімдер тізбегін шығарды. Лактоферриннің функциясы — бактериялық, вирустық, саңырауқұлақтық және паразиттік инфекциялардың қоздырғыштарымен күресу болып табылады, сондай-ақ бұл элемент онкологиялық және аутоиммунды аурулардың алдын алу үшін қолданылады.
Қаптамадағы инновациялар. Өндірушілер тамақ немесе судың бір-екі порциясы сыятын фольга мен полиэтиленнен жасалған жұмсақ орам — паучиді жиі пайдаланады. Мұндай сәбилерге арналған азық-түлікті серуенге немесе жолсапарға өзіңмен алуға ыңғайлы. Көптеген компаниялар ересектерге бір қолмен оңай ашылатын қақпақтар жасай бастады.

Шектеу шаралары

Балаларға арналған азық-түлік өнімдерін шығаратын компаниялар қатаң қадағалаумен бетпе-бет келеді, бұл көбінесе бизнестің дамуын баяулатады. Мұндай қадағалаудың арқасында тағамдардың құрамына, оны таңбалауға және сату әдістеріне қойылатын талаптарға байланысты заңға өзгерістер енгізу сияқты әсерін беруде. Мысалы, балаларға арналған маркетинг Аргентина, Чили, Мексика және Норвегияда шектеулі. Еуроодақта үш жасқа дейінгі балаларға арналған өнімдердің ингредиенттік құрамын қатаң қадағалап, реттеуге шақыруда.

Бұдан басқа, сектор компаниялары қатаң бәсекелестікке тап болады. Оған төзу үшін үнемі жаңа шешімдер іздеу қажет, ал бұл ірі инвестициялармен байланысты.

Ақырында, шикізат, тасымалдау және қаптау құнының өсуі түпкілікті өнім бағасының өсуіне алып келеді, бұл сатуға қиындықтар тудыруы мүмкін. Дегенмен, балалар тағамы нарығын бақылау шаралары, сондай-ақ компаниялардың бәсекелестерден озуға ұмтылуы осы өнімдердің сапасын арттыруға әкеледі, бұл, сөзсіз, олардың түпкі тұтынушысына пайда әкеледі.

Бала — біздің болашағымыз. Олардың денсаулығы мен жоғары өмір сүру сапасын қамтамасыз етуге бәріміз де мүдделіміз. Осы мақсаттарға қол жеткізу үшін негізгі фактор мұқият іріктелген өнімдерге негізделген теңгерімді және салауатты тамақтану болып табылады. Ол тиімді тағамдық әдеттерді қалыптастыруға ықпал етеді және ұзақ өмір сүру негізін қалыптастырады.