Юань құдіретті ма?
Қытай валютасы инвесторлар портфеліндегі долларды алмастыра ма
Соңғы уақытқа дейін Ресейде және посткеңестік кеңістікте ерекше күнге арналған жинақтар үшін валютаны таңдауда қиындықтар болған жоқ. Әдетте бұл сома үш бөлікке бөлінді: біреуі долларға, екіншісі — еуроға, үшіншісі — ұлттық валютаға салынды. Әмбебап рецепт.
Соңғы жылдары танымал балама валюта — қытай юаны (CNY) пайда болды. Банктер халыққа юаньмен депозиттер ұсына бастады, қолма-қол валюта ақша айырбастау орындарында пайда болды. Осы активке инвестиция салудың тиімді және тиімсіз жақтарын талқылайық.
Перспективалық азиат
Қытай юані — бұл АҚШ-тан кейінгі әлемдегі екінші ірі экономикасы бар елдің валютасы. Сонымен қатар,"қытайлық" әлемдегі бесінші ірі төлем валютасы болды, үшінші — сауда есептеулері үшін және бесінші маңызды резервтік валюта болды. Халықаралық есептеулердегі юань соңғы жылдары екі еседен астам өсті (2% - дан 4,5% - ға дейін). Көшбасшы болуға әлі ерте, әрине, бірақ үрдісі белгіленді.
Танымалдылықтың өсуінің екі негізгі себебі бар. Біріншісі — Ресей активтері қатып, Ресейге санкциялар енгізілгеннен кейін елдер арасындағы ұлттық валюталардағы есеп айырысу үлесінің артуы.
Екіншісі — АҚШ Федералды резервтік жүйесінің мөлшерлемені көтеруі және Қытайдың Орталық Банкінің ақша-несие саясатын жеңілдетуі нәтижесінде долларлық қаржыландыру құнының өсуі. Қазір Штаттардағы ставка деңгейі Аспан асты еліне қарағанда жоғары.
Әлсіз буын
Барақ тәуекел факторлары да бар. Біріншіден, юань еркін айырбасталатын валюта емес. Қытайдың Орталық Банкі капитал қозғалысын қатаң бақылауды жүзеге асырады және оның әрекеттері валюта бағамының өзгеруіне әсер етуі мүмкін және оның әрдайым алдын ала болжау мүмкін емес. 1994 жылы Қытай Халық Банкінің бір күнде валютаны күтпеген жерден 33%-ға құнсыздандырған Жаңа жылды инвесторлар әлі ұмыта қойған жоқ.
Сондай-ақ, ҚХР экономикасы экспортқа бағытталғандықтан, юаньды долларға және басқа да негізгі валюталарға нығайту Аспан асты елінің экономикасы үшін тиімсіз екенін ескеру қажет. Көрші елдердің тәжірибесінен бұның қандай жағдайға әкелуі мүмкін екендігі белгілі. Естеріңізге сала кетейік, 1980 жылдардың ортасынан 1990 жылдардың ортасына дейін иенаның долларға қарай күшті нығаюы Жапония экономикасы үшін "жоғалған онжылдыққа" әкелген еді.
Екіншіден, Америка Құрама Штаттарымен, әсіресе Тайвань төңірегіндегі шиеленістің күшеюі бір сәтте күштің шиеленісу кезеңіне өтуі мүмкін, бұл Қытай валютасының құлдырауына әкелуі мүмкін. АҚШ пен Еуропамен сауда соғыстары ҚХР экономикасына да, оның валютасына да кері әсер етеді.
Үшіншіден, қазір Қытайда инфляция өте төмен (сәуір айында ол 0,1% құрады) және коронавирустық шектеулерден кейін экономиканың қалпына келу қарқыны төмен. Ішкі сұранысты ынталандыру үшін қытайлық Орталық банк ақша-несие саясатын жеңілдетуге көшуі мүмкін, бұл жақын арада юаньның әлсіреуіне әкелуі мүмкін.
Жоғарыда аталған факторлардың аясында юань сатып алу бүгінде кімде өзінің жинақтарын әр түрлі валюталармен сақтау мүмікндігі болса, олар үшін қолайлы емес.
Қиын-қыстау күндерге
Сонымен қатар, қытай валютасы бірқатар елдер мен оның азаматтары — ең алдымен ресейліктер үшін өте қолайлы балама бола алады. Барлық санкциялар мен шектеулерден кейін Ресей Федерациясының халқында өз қаражатын сақтау әдістері аз. Олардың ішінде қытай валютасы ең кең таралған, қол жетімді және салыстырмалы түрде сенімді құрал болып көрінеді.
Мәскеу биржасы өткен жылы CNY-ге сұраныстың айтарлықтай өсуін тіркеді. Қараша айында журналистермен кездесуде сауда-саттық алаңының басқарма төрағасы Юрий Денисов юань-рубль (спот және своп) жұбының үлесі жылдың басында ол тек 0,2%құраса, ал қараша айында жалпы айналымның 48% құрағанын айтты.
Бір жылға жетпей, аз уақыт ішінде қытай валютасы доллардан біріншілік пальмасын тартып алды. Сонымен, 5 мамырда CNYRUB_TOM бойынша айналым ₽169 млрд, ал USDRUB_TOM бойынша — ₽147,5 млрд құрады.
Юаньмен шоттар ашудан және қолма-қол ақша сатып алудан басқа, юаньмен ұсынылған ресейлік компаниялардың облигацияларын сатып алуды қарастыруға болады. 2023 жылдың көктемінде Мосбиржада купондық кірістілігі жылдық 3,05% - дан 5,5% - ға дейінгі осындай 20 шығарылым сатылды. Эмитенттердің қатарында Роснефть, ОК РУСАЛ, Сегежа, ТМК Норильск никелі және басқа да ірі кәсіпорындар бар.
Долларға инвестициялау үшін инфрақұрылымдық тәуекелдері жоқ қалған елдердің азаматтары үшін қандай да бір валютада шоттар ашуға және трансшекаралық аударымдарға, сондай-ақ трансшекаралық аударымдарға шектеулер жоқ.Қытай юаньын жинақтау құралы және капиталды көбейту құралы ретінде таңдау оңтайлы емес.
