Инвесторға жадынама

Сирек кездесетін металдар қайда және қалай сатылады

Өнеркәсіптік металдар – алюминий, никель, мыс және басқалары XIX ғасырдың екінші жартысынан бастап биржаларда саудаланады, ал сату көлемі ондаған мың тоннамен өлшенеді. Тұрақты сатып алушылар мен сатушылардың болуы ашық баға белгілеуді қамтамасыз етеді.

Алайда сирек кездесетін металдардың нарықтық құны өзге тетіктермен реттеледі. Олар туралы осы мақалада айтамыз.

Биржадан тыс

СКМ нарығы бірқатар шектеулер жағдайында жұмыс істейді. Біріншіден, оларды өндіру көлемі темір мен түсті металдар өндірісінің көлемінен біршама аз. Екіншіден, олардың көпшілігі стратегиялық шикізат қатарына жатады, олармен операциялар мемлекеттік деңгейде шектелген. Сондықтан БЖМ әзірге жария нарықтарда ұсынылмаған және жеке инвесторлар үшін қолжетімді емес.

Дегенмен, бұл сирек кездесетін металдардың құны туралы түсінік алуға ниет білдіргендерге кедергі келтірмейді. Мысалы, Қытайдың танымал өнеркәсіптік базарларының сайттарында қауіпсіз неодим магниттерінен СКМ құймаларына, олардың оксидтеріне және басқа да қосылыстарға дейін жүздеген түрлі ұсыныстарды табуға болады. Бірақ мұның бәрі инвестициялық мақсатта емес, кәдесыйлар немесе электронды аспаптарды немесе химиялық реактивтерді дайындау үшін компоненттер ретінде сатып алынады. Атап өту керек, аталған заттардың кейбіреулері химиялық және биологиялық белсенді болып табылады және сақтау және олармен жұмыс істеу үшін арнайы жағдайларды талап етеді, сондықтан олардың айналымын шектеу толығымен орынды.

Өз сайтында металдарға, оның ішінде сирек кездесетін металдарға анықтамалық бағалардың www.metal.com бюллетенін жариялайтын Shanghai Metals Market (SMM) ұйымы бағаның ауытқуын неғұрлым кәсіби түрде қадағалайды.

Сатып алып, ұмытып кету

СКМ инвестициялау керек пе? Осы нарықта жұмыс істейтін мамандардың пікірінше, иә, керек. 2022 жылдың соңында оның сараптамалық бағасы $5,3-6,8 млрд диапазонында болды, ал орташа жылдық өсім 11,5-14,9% шегінде болжанған болатын. Бұл бағдар, мысалы, жылжымайтын мүлік секторына қарағанда жоғары және тұтастай алғанда қор нарығының динамикасын бағалаумен салыстыруға болады.

Скандийдің немесе диспрозияның бағасының өзгеруінен ақша табуға болады және ол үшін тонналап магнит сатып алу міндетті емес. Осы активтер тобына маманданған жеке және жария қорлар бар. Олардың көпшілігі физикалық металдарға емес, оларды өндірушілердің акцияларына инвестициялайды, бұл сатып алудағы, логистикадағы, қорларды сақтаудағы және оларды басқарудағы қиындықпен байланысты. Бұл стратегияны ең танымал VanEck Rare Earth/Strategic Metals ETF (REMX) қоры ұстанады. Оның портфелі литий, молибден өндірушілердің қағаздарынан және басқа да элементтерден тұрады. Активтердің көлемі $350 млн. құрайды

Тек СКМ ғана емес

Егер сирек кездесетін жер элементтерімен шектелмесе, инвестициялау мүмкіндіктерін едәуір кеңейтуге болады. Өнеркәсіптік металдар сатылатын ең ірі және танымал алаңдар Лондонда (LME) және Нью-Йоркте (NYMEX) орналасқан.

LME-де төрт секция жұмыс істейді:

Ферроқорыту
Алюминий, мыс, цинк, никель, қорғасын мен қалайы
Платина және палладий
Кобальт, молибден және литий

CME Group-қа кіретін NYMEX-те алюминий, мыс, кобальт, литийге арналған жедел келісімшарттар сатылады. Ең экзотикалық биржа металы деп уранды айтуға болады. СМЕ-де U3O8 уранның тотық-тотығына арналған айлық фьючерстер саудаланады. Лоттың көлемі 250 фунтты құрайды. Келісімшарттар физикалық жеткізуді көздемейді, бірақ бұл бағаларға тек тұтынушылар – атом электр станциялары ғана емес, сол отынды өндірушілердің акционерлері де бағдарланады. Айтпақшы, соңғы 14 ай ішінде оның бағасы тұрақты өсіп келеді және қазір бір фунт үшін $100 асады. Бұл 2008 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш.

Уранның инвестициялық перспективалары туралы «Ураннан пайда» материалынан оқыңыз.