Siz hech his qilib ko‘rganmisiz jamoat transportida o‘ylagan o‘ylaringiz chegarasi tafakkur ufqini ham chetlab o‘tishini, biror hayvonga boqib unga evrilishni, o‘smir yoshda o‘zingizdan katta insonni sevib qolib yoshlarga xos o‘jarlik va o‘rliklar qilganingizni, yoki tirbandlikda qolib ne-ne xayollar og‘ushiga oqqaningiz, uyda yolg‘iz qolib qo‘rquv hisini yolg‘iz his qilganingizni, yigirma yillik zerikarli turmushga rohat bag‘ishlash maqsadisa rafiqangiz bilan qaytadan tanishib, begonalardek qo‘shilishni xohlagandirsiz hech qursa bir bor.

Godoning bo‘risi

Boxlar haqida ma'lumotlar:

Yaqinda “Akademnashr” nashr qilgan Jianna Molinarining “Bu yerda hamma narsa bo‘lishi mumkin” romanini o‘qib, beixtiyor Tolstoyni, Markesni, Xesseni, Pamuqni, Murakamini esladim. Sababi, bu adiblar tashqi dunyodan qochib, uzlatga intilgan, yolg‘izlik istagan, sivilizatsiyadan, odamlarning gap-so‘zlaridan va muammolaridan o‘z qalblarini, tafakkurlarini himoyalashga jahd bilan uringan ijodkorlar edi. Tolstoy Yasnaya Polyanani, Markes Makondo (o‘z xayoliy dunyosi)ni, Xesse qishloqdagi xilvat uyini, Pamuq esa sershovqin Istanbulning ichida o‘z xotiralariga berkinib yashashni afzal bildi. Murakami ham shunday toifadan.

Платонов фалсафий масалларнинг устаси дея қадрланади. "Жон" асарини ўтган йили ўқиб чиққан эдим. Яқинда асарни яна бир сидра кўздан кечирдим. Илк ўқигандаги таассуротларни эсладим.

Asar quloqlari bilan vataniga xizmat qiladigan Hotamning mashmashalari-yu hangomalari bilan boshlanadi.

Yangi nomiga unchalik tilim kelishmaydigan eski G‘afur G‘ulom nomidagi bolalar bog‘iga bolalarimni aylantirishga olib borib, kitob yarmarkasi ustidan chiqib qoldim. Boshqalaridan ko‘ra anchayin sifatli kitoblar bosadi, deb hisoblaydiganim “Akademnashr” pavilonini izladim. Yangi chiqqan roman deya tutqazilgan ushbu kitobni qo‘limga oldim-u, rosa dardisar bo‘ldi. Uyga kelguncha metroda, undan chiqib avtobusda o‘qib keldim. Jinning hayratomus sarguzashtlaridan ta’sirlanib, kechki ovqat mahali ham kitobni qo‘limdan qo‘ymasam, deng... Ayolim hayron, yaxshiyam, bog‘da rosa o‘ynab, charchagan bolalar tezda uyquga ketdi. Bir asabiylashib, kitobni otib qolaman, bir sharaqlab kulib yuboraman. Xullas, Xurshidning qariyb bir yil davomida yozganini...

Мурод Човуш “ҳеч” нарса ёзиб, 60 бетлик роман билан ҳам адабиётда қолиш мумкинлигини исботлаб берди. Унинг “Ҳеч” асарига адабиётшунос Маҳмуд Саъдий “Мен бунга ўхшаш ижодий изланишни ўзбек адабиётида бошқа учратмаганман”, дея таъриф берган бўлса, ёзувчи Назар Эшонқул “...ифода усулидан тортиб тилга, воқеликка, инсонга, маконга, замонга, мавжуд тафаккур ва тасаввур қолипларига бўлган муносабатига кўра замонавий адабиётимизда дунё бадиий мушоҳадаси силсилалари, хусусан, Пруст, В.Вульф, Беккет, Ионеско, М.Пуиг, Мураками билан бўйлашмоқчи бўлган ўзига хос тажрибалардан биридир” дейди.

Бобом ҳақида тинмай ёзишим мумкин. Ҳар айтган сўзи, ҳаракати — буюк. Ихлос қўйган одамларимиз Тангрига энг яқин одам қиёфасига киради. Тириклигида тафаккурига суяниб, ўлганида улар ҳақида ўзимиз яратган иллюзия ичида адашиб юрган шарпага айланамиз. Шарпа бор, аммо йўқдай. Вужудини, балки руҳини йўқотган. Йўқотганиданда қадрли хотираси йўқ. Йўқлигидан ўша хотирага маккам ёпишиб олган. Ўйлайдики усиз ҳатто шарпа ҳам эмас. Йўқотган кунидан бошлаб ўз ҳаётини яшамай қўйган. Яшалмаган умр билдирмай ўч олади. Оғриғини атрофдагилар яхшироқ пайқайди. Иллузия ичидаги шарпа эмас.

"Izlam"ni o‘qiydigan havolar bo‘lyapti.