Әбу Һурайра (Аллаһ одан разы болсын) тағы былай деді: «Мен Аллаһ Елшісінің ﷺ осы аятты оқып тұрып, екі саусағын қойғанын көрдім».
Бізге Әли ибн Наср және Мухаммад ибн Юнус ән-Нәсаи (екеуінің риуаятындағы мағына бірдей) айтты: бізге Абдуллаһ ибн Язид әл-Муқриу жеткізді, ол Хармала (яғни Ибн Имраннан), ол Маған Әбу Юнус Сулайм ибн Джубайрдан — Әбу Һурайраның (Аллаһ одан разы болсын) азат етілген құлы — жеткізіп айтты: «Мен Әбу Һурайраның (Аллаһ одан разы болсын) мына аятты оқып отырғанын естідім: ﴾Аллаһ сендерге аманаттарды иелеріне қайтаруды және адамдар арасында билік айтқандарыңда әділ үкім шығаруды бұйырады﴿ — деген жерінен бастап, Аллаһу Тағаланың: ﴾Шүбәсіз, Аллаһ – Сәмиғ (бәрін естуші) һәм Басир (не істеп, не қойып жүргендеріңнің бәрін көруші)﴿ деген сөзіне дейін. Сонда ол былай деді: «Мен Аллаһ Елшісінің ﷺ бас бармағын құлағына, ал оның қасындағы саусағын...
﴾(Уа, Мухаммад!) Біз саған осынау Кітапты ақиқаттың нақ өзі етіп, лайықты түрде түсірудеміз. Ендеше, осынау хақ дінді шын жүректен толық қабылдап, бар ықыласыңмен бір Аллаһқа ғана құлшылық ет!﴿
﴾(Уа, Мухаммад!) Біз саған осынау Кітапты ақиқаттың нақ өзі етіп, лайықты түрде түсірудеміз. Ендеше, осынау хақ дінді шын жүректен толық қабылдап, бар ықыласыңмен бір Аллаһқа ғана құлшылық ет! Естеріңде болсын, шынайы, кіршіксіз дін бір Аллаһқа ғана лайық. Ал енді Аллаһтан өзге ие тұтып: «Біз оларға тек бізді Аллаһқа жақындатсын деген ниетпен ғана табынып жүрміз», – дейтіндерге келсек, Аллаһ олар мен (бір Өзіне ғана сиынған) мүміндер арасында талас тудырған мәселелерге қатысты кесімді билігін міндетті түрде айтады. Шүбәсіз, Аллаһ өтірікші әрі жақсылықты түсінбейтін рақметі жоқ адамды тура жолға салмайды﴿ «әз-Зумәр» сүресі, 3 аят.
﴾Бір Өзіңе ғана құлшылық етіп, бір Өзіңнен ғана медет тілейміз﴿.
Ғұлама Шәбир Ахмад әл-Усмани әл-Ханафи әл-Матуриди өзінің Құран тәпсірінде «Фатиха» сүресінің ﴾Бір Өзіңе ғана құлшылық етіп, бір Өзіңнен ғана медет тілейміз﴿ аятының түсіндірмесінде айтты:
﴾Ал енді өздері бес саусағындай білетін сол пайғамбар келгенде, оны мойындамай күпірлік қылды. Оларға Аллаһтың лағынеті жаусын﴿.
﴾Оларға Алладан қолдарындағы Тәуратты растайтын Кітап келді. Бұдан бұрын олар кәпірлерді жеңу үшін (Алладан медет тілегенде, «Тәуратта айтылған ақырғы пайғамбардың құрметіне бізге медет бере көр» деп) дұға ететін. Ал енді өздері бес саусағындай білетін сол пайғамбар келгенде, оны мойындамай күпірлік қылды. Оларға Алланың лағынеті жаусын﴿ «әл-Бақара» сүресі, 89-аят.
Пайғамбарымыздың ﷺ былай дегенін естідім: “Адамның мінетін ең жаман көлігі — ‘зағаму’”, — деді».
Бізге Әбу Бәкір ибн Әби Шәйба, ол Уәкиғтен, ол әл-Әузәғиден, ол Яхиядан, ол Әбу Қиләбаның былай деп айтқаның жеткізді: Әбу Масғуд әбу Абдуллаһтан (немесе Әбу Абдуллаһ Әбу Масғудтан) сұрады: «Сен Пайғамбарымыздан “зағаму” сөзі жайлы не естідің?» Сонда ол: «Мен Пайғамбарымыздың ﷺ былай дегенін естідім: “Адамның мінетін ең жаман көлігі — ‘зағаму’”, — деді».
﴾Міне, бұл! Ендеше, кімде-кім Аллаһтың үкімдері мен қасиетті қылғандарын ұлықтайтын болса, онысы Раббысының алдында өзі үшін қайырлы болмақ﴿.
﴾Міне, бұл! Ендеше, кімде-кім Аллаһтың үкімдері мен қасиетті қылғандарын ұлықтайтын болса, онысы Раббысының алдында өзі үшін қайырлы болмақ﴿ «әл-Хаж» сүресі, 30-аят.
Құбылаға қарай аяқты созуды әдет ету куәліктің қабыл етілмеуіне себеп
Ибн Әбидин әл-Ханафи өзінің әйгілі «Хашиясында» (2\435) айтты:
Үмметтің хакімі Ашраф Әли әт-Тәһәнуи әд-Ханафи әл-Матуриди Пайғамбарымыздың ﷺ қабіріне құрылыс салу үкімі жөніндегі баяндамасы.
Бұл — «Үмметтің хакімі» мулла Ашраф Әли әт-Тәһәнуидің «Буәдиру ән-Нәуәдир» атты көрнекті еңбегіндегі шағын рисаланың аудармасы. Рисаланың тақырыбы — сүннет иелерінің ғалымдары Пайғамбарымыздың ﷺ қабірінің үстіндегі құрылыстың (күмбездің) сақталуына рұқсат екендігін қандай дәлелдерге сүйеніп негіздегені туралы.
Пайғамбарымыздың ﷺ қабірін зиярат ету үшін арнайы сапарға шығу мәселесі.
Ғасырымыздың мухаддисі Шейх Мухаммад Юсуф әл-Биннури әл-Ханафи әл-Матуриди өзінің әйгілі «Мәғәрифу әс-Сунан шарх Сунан әт-Термизи» (3\230-231) кітабында айтты:
Ибн Таймияның зиярат мәселесіндегі көзқарасының қателігі.
Ғұлама Абдул-Хай әл-Ләкнәуи әл-Ханафи әл-Матуриди өзінің «Ибарзу әл-ғайи әл-уәқиғи фи шифа ләғайи» кітапшасында «Пайғамбардың ﷺ қабірін зират ету» мәселесінде айтты: