Ассалаўма-әлейкум, «Меҳр кўзда»* көрсетиўи. Қаншадан-қаншалардың жақынларын таўып берип, саўап ислеп, алғыс алмақтасыз. Сизлерге мың рахмет. Жигербентимди излеп «Жди меня»*ға жазсам ба екен деп ойладым да кейин, ҳәрқалай ол елден шығып кетпеген шығар деп сизлерге жазыўға қарар еттим. Баўырымды излеп бир неше жылдан берли сарсаң болып киятырман. Излемеген жерим қалмады. Көп ўақытлардан берли көринбей кеткенликтен адамлар оны умытайын деген. Биреўлер оны өлдиге шығарып жүрегимди езеди. Базылар анда-санда оған усағанды көргенин, шырамытқанын айтады. Лекин, олардың айтып атырғаны мениң излеген баўырым емес. Ол жойтылғалы берли аўҳалым жаманласты. Абырайым да түсип кетти. Мениң қаным-жаным сол жигербентим екенлигин бүгинлиги түсинип атырман...
Тынышыма журе берсем болады екен. Адамлардың айтқанына ерип, саў басыма саўда салайын деп қалдым. "Өзи қылған өкинбес" деген, буған өзим айыплыман.
Ҳәзир интернеттеги социаллық тармақларда пуқараларды каналға адам қосыўға шақырып, есесине түрли бонус, пул ҳәм шегирмелер бериўди ўәде етиўши шақырықлар көбейип кетти. Булардың ишинде алдаўшылар да жоқ емес. Республикамызда жүз берген төмендеги ўақыяны көпшиликке сабақ болсын деген мәнисте жәриялап атырмыз.
Суў — Ана-тәбияттың «қаны» болса, тоғайлар тәбиятымыздың, жеримиздиң «өкпеси» саналады. Себеби, өсимлик дүньясы, жасаў ушын ең зәрүр болған кислородты ислеп шығарады. Бунда тоғайларымыздың орны айрықша.
Ҳәзир ҳәмме нәрсе нызамластырылған. Не қылсаң нызамға туўры келеди, не ислесең нызамға қайшы болады бәри айтылған. Үйде жатып адамға тийисли нызамлардың том-томы менен оқып шықтым. Жумыстан «сокращение» болғаннан кейин басқа не талап қыламан?!
Журналист танысынан газетаның өткен бир неше санларын алған Өтебай ғарры түслик пайыты оларды бирме-бир алып парақлады. Ғаррысының чайниктеги шайын үш мәрте қайтарып алдына қойған кемпири де газета алып үңиле баслады.
Суў да нефть, газ, көмир сыяқлы тәбыйғый ресурс саналады. Усы көз-қарастан, Қырғызстан ҳәм Тәжикстан тәреп «сизлерде тәбыйғый газ, нефть байлық есапланса, бизде суў тәбийғый байлығымыз. Сизлер нефт ҳәм газден өз қәлеўиңизше пайдаланып атырсызлар. Бизлер де өз территориямызда өз дәрьяларымыздан қәлегенимизше пайдаланамыз» десе олар ҳақ бола ма? Бир қарағанда олардыки де дурыстай.
Тәжикстаннан Өзбекстанға киргенимизде экспедиция ағзаларымыз бенен бағдарлама бойынша Ферғана, Әндижан, Наманган ўәлаятларын ҳәм Ташкент қаласын айландық. Экспедиция ағзалары да оқымыслы, жас болса да бираз еллерди көрген инсанлар болғанлықтан, ҳәр елди бир-бирине салыстырыўы тәбийғый. Мениң өзим де Қазақстан, Қырғызстан ҳәм Тәжикстанда болғанымызда еллердиң жерин, тәбиятын, үйлерин, турмыс тәризин өзлеримизге салыстырып жүргенмен.
Латын әлипбесине өтейин деп атырғанымызға да бир талай жыл болып қалды. Қарақалпақстан Республикасының “Латын жазыўына тийкарланған қарақалпақ әлипбесин енгизиў ҳаққында”ғы Нызамы 1994-жыл 26-февральда қабыл етилген екен. Шерек әсир, 25 жыл болыпты! Мектеплерде латынша оқып, билим алған балаларымыз, ҳәтте, жоқары оқыў орнын питкерип, жумыс орынларына кирип, енди кириллше жазып жүр. Олай деўимиздиң себеби, ҳәзирги ўақытта оқыў орынларында билим бериў латынша, жумыс орынларында ис қағазлары кириллше жүритиледи. Латыншаға өтемиз бе яки кириллшеде қаламыз ба, бул мәселе қашан шешиледи, мен ол жағын билмеймен. Мениң қозғамақшы мәселем басқа.
Ис баслаўшы жас исбилермен қапыны әсте қақты да жүзин күлимсиретип ишке кирди. Креслосында шалқайып отырған семиз кисиниң дәслебинде сусты басты.